آداب افطار در شهرهای مختلف ایران
وقتی ماه رمضون میرسه، همهی شهرهای ایران حال و هوای خاص خودشون رو دارند؛ درسته که اون قدیمترها ماه رمضون یه رنگ و بوی دیگهای داشت ولی هنوز که هنوزه این ماه زیبا و پربرکت، حال و هوای خاصی رو به تمام خونههای ایرانیها میده. جالبه بدونید آداب و رسوم ماه رمضان در شهرهای مختلف ایران، با هم متفاوته؛ بهویژه سفرههای سحری و افطار در هر شهر، با غذاهای سنتی مخصوص همون شهر مزین میشن.
در این مطلب از مجله آچاره قصد داریم غذاهایی که در شهرهای مختلف برای افطار مرسوم هست رو بررسی کنیم؛ با ما همراه باشید.
مشهد و شله مشهدی
شله مشهدی، شیشلیگ و دیزی از جمله غذاهاییه که در ماه رمضان در این شهر به وفور سرو میشه. شله مشهدی که مشهدیها به اون شُله میگن، آشی هست بسیار مقوی، شامل راسته گوساله و انواع و اقسام حبوبات از لوبیا چیتی و رشتی گرفته تا نخود و ماش و بلغور گندم و برنج و به همه اینها ادویه فراوان هم میزنند.
شله مشهدی، حالا دیگه فقط غذای مخصوص مشهدیها نیست و از مرزهای مشهد بیرون اومده و در دیگر شهرها هم طرفداران زیادی داره. در مشهد بهترین شله مشهدیها رو میتونید در بهارستان و آشکده یاران میل کنید.
مازندران و شیر آش
از غذاهای ماه رمضان در مازندران میتونیم به قماق، ترش او و شیرآش اشاره کنیم. این غذاها هر سه با برنج یا آرد برنج درست میشن و همین میتونه نشون بده که اکثر غذاهای محلی اقوام ایرانی بر اساس اقلیم و محصولات منطقه خودشون تدارک دیده میشه.
رشت و باقلاقاتوق و رشته خوشکار
رشت یکی از شهرهای خلاق و پرتنوع در زمینه پخت غذاست؛ به طوری که از لحاظ خلاقیت در زمینه غذایی در یونسکو هم مطرح شده.
بیشترین غذاهایی که در گیلان در ماه رمضان پخت میشن، خورشهای محلی هستند که معمولا دارای طعمهای خوشمزه و ترش هستند. مهمترین این خورشها ترش تره و باقلاقاتوق هستند که بیشتر در سفرههای سحر این مردم دیده میشن. غذاهای سنتی که در گیلان بر سر سفره افطار گذاشته میشن بیشتر آشها، کوکو و فرنی هستند.
از ویژگیهای خاصی که استان گیلان داره، سرو غذاهای سنتی در رستورانهای اونه. یکی از غذاهایی که در ماه رمضان خیلی راحت در گیلان قابل دسترسه، رشته خوشکاره که طعم بینظیری داره.
گرگان و فرنی
«فرنی» جز غذاهاییه که در گرگان در ماه رمضان مورد استفاده قرار میگیره. این غذا معمولا با دو روش طبخ میشه. در یک روش از نشاسته استفده میشه و در روش دیگه از آرد برنج؛ در این منطقه مسقطی، سوپ و نانهای روغنی هم مورد استفاده مردم روزه دار قرار میگیره.
تبریز و آذریزبانهای شمال غرب؛ آش دوغ
تبریز، اردبیل و شهرهای ترکنشین شمال غرب ایران هم دارای غذاهای سنتی خاص خود در ماه رمضان هستند. شیربرنج، فرنی و هلیم، دلمه و کتلت پای ثابت سفرههای افطار این شهرها هست.
بعضی از این غذاها رو به عنوان غذاهای محلی این دو شهر در میدانهای شهر میشه دید. در میدان مرکزی اردبیل حلوای سیاه به عنوان غذای محلی ماه رمضان به مردم شهر و مسافران عرضه میشه.
کردستان و برساق و کولیره
یکی از نانهای معروفی که در ماه رمضان در سنندج پخته میشه، نان برساق هست. این نان در گذشته دارای اهمیت بیشتری بود و پخت اون در کردستان رایج بود.
امروزه نان برساق و نانهای تاوهای کردستان به روستاها محدود شده و بیشتر در نمایشگاههای قومی این استان عرضه میشه. هلیم هم یکی دیگه از غذاهای معروف بر سر سفره افطاری اهالی کردستان هست. اما از غذاهای مخصوص اهالی کردستان در ماه رمضان میشه به «کولیره» اشاره کرد که در روزهای خاصی از ماه رمضان پخته میشه.
در کردستان در روز عید فطر هم نانی خاص با نام «نان جشن» پخته میشه و در بین روزهداران پخش میشه.
ایلام و بژیبرساق و حریصه
ایلام که به شهر حریصه (هلیم) مشهوره، در ماه رمضان با هلیمهای خوشمزهش بر سر زبونها میافته؛ این هلیم رو میتونید در تمام مغارههای ایلام تهیه یا میل کنید. مردم ایلام به هلیم دیدگاهی متبرکانه دارند و خوردن اون در افطاری جز فرهنگ خاص اونها محسوب میشه.
بژی برساق از مهمترین شیرینیهای سنتی ایلامه که در ماه رمضان پخته میشه و مورد استفاده مردم در افطار و سحر هست.
کرمانشاه و آش عباسعلی
آش عباسعلی از غذاهای سنتی کرمانشاهه که در این منطقه برای افطار پخت میشه و طرفداران بسیاری داره. این غذا ترکیبی از گوشت و غلات و حبوباته که با پیاز داغ هم تزیین میشه.
یکی دیگه از مواد غذایی پرمصرف در ماه رمضان در کرمانشاه روغن حیوانی کرمانشاهی هست که مردم منطقه اعتقاد دارند استفاده از اون در غذاهای سحری باعث میشه که روزهداران احساس گرسنگی کمتری کنند.
همدان و حلوا زرده
غذاهایی که در همدان در ماه رمضان استفاده میشه، نان کماج معروف و حلوازرده رنگین مخصوص این شهر هست. در این شهر غذاهای دیگری مثل انگشتپیچ و نان روغنی هم در ماه رمضان پخته میشه.
حلوا زرده از نظر شکل ظاهری شبیه به فرنی هست، با این تفاوت که رنگ زرد مایل به نارنجی داره و کمی غلیظتر و سفتتر از فرنی هست. این دسر خوشمزه رو معمولا به صورت سرد سرو میکنند و دسر محبوب مردم همدانه.
قزوین و دیماج
مردم قزوین در ماه رمضان غذاهای خاص خود مثل انواع آش رو طبخ و صرف میکنند. اما معروفترین غذای قزوین در ماه رمضان دیماج هست که در کنار غذاهای دیگه این شهر بر سر سفره افطار، مورد استفاده قرار میگیره. این خوراکی از مخلوط نمودن تکههای نان، پنیر، سبزی، گردو، پیاز داغ، زرد چوبه درست میشه.
سمنان و لرزان!
لرزان از غذاهای معروف دامغان و شاهرودد راستان سمنان هست که ماده اصلی اون رو نشاسته تشکیل میده و بیشتر در ماه رمضان در این شهرها پخت میشه. لرزان در رستورانهای شهر پخت و سرو نمیشه و فقط میتونید اون رو در خانههای اهالی این شهرها پیدا کنید.
خوزستان و لگیمات و فلافل
اهواز هم مثل سایرشهرهای ایران در ماه رمضان، غذاهای مخصوص خود رو داره. عربهای خوزستان سمبوسه، هریس و تشریه، و محلبی رو به عنوان غذای افطار طبخ میکنند. سمبوسه رو همیشه میتونید در هر کوی و برزن استان خوزستان مشاهده کنید.
اما غذای مطرح در ماه رمضان که مخصوص به این منطقهست «لگیمات» هست که نوعی شیرینی شبیه زولبیا و بامیهست که با قهوه تلخ صرف میشه. این شیرینی بیشتر در بازارهای عربی اهواز و سایر شهرهای خوزستان عرضه میشه. فلافل و بامیه رو به طور رایج میشه جز غذاهای افطاری این منطقه به حساب آورد.
بندرعباس و نان تموشی و قلیهماهی
در بندرعباس هم نانهای محلی و انواع شیرینی پخت میشه. نان ریخته رو میشه یکی از نانهای مهم در استان هرمزگان دونست. خرما روغنی، آشهای محلی، هلیم و حریصه و قلیهماهی مهمترین غذاهای مردم این شهر در ماه رمضان هستند.
نان تموشی (توی مشتی) یکی دیگه از نانهای خوش طعم و سنتی اهالی هرمزگان هست که بسیار مورد توجه توریستهای این منطقه قرار گرفته.
اصفهان و آش شله قلمکار
از غذاهای سنتی اصفهان بر سر سفره افطار میشه به آش شلهقلمکار، حلیم بادمجان، شلهزرد و اشاره کرد. که معروفترین اونها همون آش شلهقلمکار هست. دیزی تنوری و خورش چغندر هم از غذاهای رایج در سفرههای سحر و افطار مردم کاشان هست.
شیراز و ترحلوا و آش سبزی
در جایجای استان فارس هم غذاهای محلی بسیاری در ماه رمضان پخته و مورد استفاده قرار میگیره. در هم نیز که از شهرهای سنتی ایران محسوب میشه غذاهای متنوع بسیاری بر سر سفرههای افطار دیده میشه.
کلمپلو شیرازی و آشسبزی شیراز از متداولترین افطاریهای شیرازیهاست؛ ترحلوای شیراز هم که معمولا برای افطار سرو میشه، یکی از دسرهای پرطرفدار این منطقه هست. یکی از غذاهای معروفی که در استان فارس و در شهر کازرون بر سر سفرههای افطار دیده میشه، آش کازرونی هست.
شهرکرد و آش رشته و کاکولی
در شهرکرد هم انواع آش و سوپ و غذاهای مختلف برای افطاری ماه رمضان استفاده میشه. آش رشته و هلیم از جمله غذاهای ماه رمضان در این منطقه هستند. کباب بختیاری از غذاهای سنتی و مخصوص هست که در گذشته بیشتر بر سر سفرههای افطاری در منازل این منطقه دیده میشد.
مهمترین نانی که در این منطقه در ماه رمضان طبخ میشه، نانی شیرین با عنوان «کاکولی» هست که جنبهای متبرکانه داره و در گذشته پخت و بین روزهداران تقسیم میشده. این سنت امروزه در برخی روستاها به مقدار کم رایج هست. امروزه این نان بیشتر در نمایشگاههای محلی این منطقه ارائه میشه.
زاهدان و آش بت ماش
زاهدان غذاهای محلی زیادی داره که مطابق با آداب و رسوم و اقلیم منطقه هستند. اما از مهمترین غذاهایی که در ماه رمضان در این استان پخت میشه، «بت ماش» هست که از برنج، روغن و ماش تشکیل شده و معمولا با ترشی سرو میشه و برای افطار در این منطقه و برخی دیگر از شهرهای استان سیستان و بلوچستان استفاده میشه.
خیلی مطلب خوبی بود. دستتون درد نکنه