چگونه فرزندانی خوب تربیت کنیم؟
همه پدر مادرها، دغدغه تربیت فرزند دارن و این دغدغه فقط مختص والدین اون کودک نمیشه. حتی خالهها، داییها و عموها هم نگران رشد کودک تازه متولد شده هستن و دوست دارن تربیت کودک به بهترین شکل ممکن انجام بگیره. احتمالا این جمله رو شنیده باشین: دوره 7 ساله اول زندگی هر کودکی، مهمترین مرحله رشدی کودک خواهد بود، چرا که تمام رونوشتهای ذهنی و پیامهای والدی کودک در این دوران شکل میگیره.
برای والدین مهم هست که در هنگام تربیت کودک، به موارد مختلفی فکر بکنن: برای مثال، به رشد ذهنی، رشد جسمی، رشد ارتباطی و عاطفی کودک توجه میکنن و همه اونها رو سعی میکنن رعایت کنن. سعی میکنن کتابهای مختلف بخونن و بر حسب این کتابهای تربیتی کودک، کودک رو تربیت کنن. اما یک نکته بسیار مهم وجود داره: رفتار والدین در خانه، مهمترین نقش رو در تربیت کودک داره و والدین نمیتونن رویاهای زندگی نکرده خودشون رو به فرزندان تحمیل کنن.
آچاره امروز و در حوزه روانشناسی، به سراغ این موضوع گسترده رفته و تلاش کرده نکات خوبی رو در زمینه تربیت فرزند و برای راهنمایی شما خوانندگان گرامی ارائه بده. مسلما این مقاله کامل نیست و نیاز به تکمیل شدن داره که تلاش میشه در مقالههای بعدی بیشتر به اونها پرداخته بشه. شما میتونید در ادامه این مطالب رو بخونید.
فهرست مطالب
اهمیت وجودی کودک را به فرزندتان گوشزد کنید.
هر کودکی فارغ از ویژگیهایی که داره، برای والدین باید بسیار پراهمیت باشه. نباید خوب بودن کودک رو منوط به دوست داشتن اون بکنید و دوست داشتن کودک رو شرطی کنید. هر کودکی با تمام ویژگیهای شخصیتی و جسمی که داره، در این جهان بزرگ، یگانه و منحصربه فرد هست و همین موضوع برای دوست داشتن کودک کافی است.
به کودک خود بارها و بارها گوشزد کنید که چقدر اون را به خاطر وجودش و به خاطر همه ویژگیهایی که داره، دوست دارید و چقدر وجود او برای شما باارزش و پراهمیت هست.
برای رشد اعتماد به نفس کودک، به او کارهای کوچک محول کنید.
اعتماد به نفس و عزت نفس، دو گوهر ناب در زندگی هر فردی هست و اگر در دوران کودکی به اونها پرداخته بشه، فرد در تمام دوران زندگیش، خوشحال و راضی خواهد بود و میتونه با تمام سختیهای زندگی روبرو بشه. اما یکی از کارهای مهمی که به رشد اعتماد به نفس در کودک کمک میکنه، محول کردن کارهای کوچیک به کودک برای انجام اونهاست.
اینکار به کودک کمک میکنه کم کم با قابلیتها و تواناییهای خودش در زندگی آشنا بشه. همچنین مهارتهای عملی و ذهنی کودک رو ارتقا میده. اما یک نکته رو فراموش نکنید: در حین انجام کارهایی که محول میکنید، سعی کنید کارهایی به اون محول نکنید که از عهده انجام اونها برنمیان، چون ممکنه برای انجام اون کارها در دفعات بعد اجتناب کنن.
همچنین حتی اگر اون کار رو به نحو خوبی انجام ندن، باز هم با اونها مهربون و خوب باشید. چرا که نقد کردن اونها و یا حرف منفی زدن به اونها، به اعتماد به نفس اونها لطمه خواهند زد
کتاب روانشناسی و تربیت کودک بخوانید
با خوندن کتابهای روانشناسی، متوجه خواهید شد که هر فردی در عین منحصر به فرد بودن، میتونه در یکی از 16 تیپ شخصیتی قرار بگیره و اگر از این موضوع آگاه باشید، بهتر میتونید کودک رو بشناسید و تربیت کودک برای شما بهتر انجام خواهد شد. این تیپهای شخصیتی شامل معصوم، یتیم، جنگجو، حامی، جستجوگر، عاشق، نابودگر، آفرینشگر، حاکم، جادوگر، فرزانه و دلقک هست.
زمانی که این تیپها رو مطالعه کنید، کم کم متوجه میشین که چطور باید با کودک رفتار کنید تا هر کدام از این شخصیتها به صورت متعادلی در کودک شکل بگیره.
حل مشکلات را به کودک بیاموزید و نه فرار از مشکل را
بسته به شخصیت ذاتی که کودک داره، ممکنه در مقابل مشکلات، رفتارهای مختلفی نشون بده. به عنوان مثال اگر به او کار سختی محول کنید، ممکنه از عهده انجام اون برنیاد و برای همیشه بخواد چنین کارهایی رو انجام نده. اما در دنیای واقعی امروز، میدونیم این امکان وجود نداره و آدمها تا زمانی که با مشکلات مهم زندگیشون روبرو نشن، نمیتونن رشد کنن.
با این تفاسیر، تلاش کنید به طور غیر مستقیم کودک و رفتارهای اون رو در محیط خونه، رفتارش با دوستان، محیط مدرسه و مانند اون در نظر بگیرید. اگر کودک به دلایل نامعلومی از انجام کارهای مشخصی که برای او مهم هست، سرباز میزنه، تلاش کنید بسیار منطقی با او صحبت کنید. کودکان برخلاف آنکه اونها رو بچه میپنداریم، به خوبی میتونن مسائل رو درک کنن. البته نه در سطوح بالا
در واقع زمانی که با کودک خودتون به صورت بالغانه صحبت میکنید، بخش بالغ کودک هم رشد میکنه و متوجه مسائل میشه. اما تا زمان هفت سالگی کودک تلاش کنید از گفتن مباحث منفی اجتناب کنید. برای مثال اگر کودک شما از مسواک زدن فرار میکنه، دلیل رو از او بخواید و تلاش نکنید عواقب مسواک نزدن رو به او مستقیم بگید.
برای کودک خود وقت بگذارید
دنیای امروز، شرایطی رو فراهم کرده که پدر مادرها، برای مدت زمان زیادی در خونه نیستند و مشغول انجام کار هستن و همین موضوع منجر میشه وقت کمی با فرزند خودشون بگذرونن. اما حقیقت اینه که سه سال اول زندگی کودک بسیار مهمه و تمام مدت باید مادرها به خصوص در کنار فرزندشون باشن. همچنین نقش پدر در رشد نیمه مردانه هر فردی بسیار مهمه و پدرها هم باید زمان کافی با کودک بگذرونن.
تلاش کنید در موقعیت]ای مختلفی با کودک خودتون وقت بگذرونید. برای مثال، وقتی رو برای کوه رفتن، فیلم دیدن با کودک، انجام بازیهای عملی، نقش بازی کردن، کتاب خوندن، و حتی غذا پختن رو در برنامه هفتگی خود با کودک بگذارید.
تلاش کنید احساسات مختلف رو به کودک یاد بدهید
احساساتی مثل ترس، غم، شادی و عصبانیت در ذات آدمی هستن و کودک باید بدونه همه آدمها در مراحل مختلفی، این شرایط رو تجربه میکنن، از جمله خود او. کودک باید بدونه و بتونه با کشمکشهای درونی خودش درباره این احساسات کنار بیاد و شما نقش مهمی در آموختن این احساسات و کنترل اونها دارید.
شما مهمترین الگوی او هستید
کودک بیشترین زمان رو تا سن 7 سالگی با والدین سپری میکنه. تمام پیامهای والدی رو از پدر و مادر دریافت میکنه. رفتارهای والدین رو یاد میگیره و کم کم متوجه میشید که بیشتر شبیه پدر و یا مادر رفتار میکنه. پس متوجه هستید که والدین مهمترین آموزگار و الگوی کودک هستند. پس اگه دوست دارید کودک شادی به جامعه تحویل بدید، خودتون اول از همه شادی رو تجربه کنید.
اگر میخواین کودک مسئولیتپذیری به جامعه تحویل بدید، پس در انجام کوچکترین کارهاتون هم مسئولیتپذیر باشید و داستانهای اینچنینی رو برای کودکتون نقل کنید. اگر دوست دارید کودک شما راستگو باشه، اول از همه خودتون اینطور باشید.
تلاش کنید برای کودک داستان تعریف کنید
سعی کنید کودک خودتون رو کتابخون بار بیارید و برای اینکار ابتدا باید خودتون در خوندن کتاب پیشقدم باشید. علاوه بر اینکه خودتون کتاب میخونید، تلاش کنید به صورت روزانه و در زمانهای مشخصی برای او کتاب بخونید و سعی کنید در مورد داستان از او سوال بپرسید. کلمات دشوار رو سادهتر براشون توضیح بدید و سعی کنید نتایج داستان رو به طور مستقیم به او بگید.
با کودک خود دوست باشید، اما نه همیشه
بسیار مهم هست که شما با کودک خودتون دوست باشید و البته بهترین دوست او. اما زمانهایی لازم هست اقتدار خودتون رو در مقابل رفتارهای کودک حفظ کنید. برای مثال، گاهی مجبور میشید بر خلاف میلتون عمل کنید و یک نه محکم به خواستههای غیر منطقی او بگید. گاهی مجبور میشید او رو از انجام کارهایی محروم کنید تا به او یاد بدید که هر کاری زمان خودش رو داره و البته تشخیص اینها به عهده شما و بر حسب تربیتی هست که برای فرزندتون انجام میدید.
در پایان تاکید میکنیم که تربیت کودک مهمترین وظیفه هر پدر و مادری هست که تصمیم گرفتن، پدر و مادر بودن رو تجربه کنن و سختیهای اون رو به دوش بکشن. یادتون باشه، چندان مهم نیست که فرزند شما تا سن هفت سالگی، چند زبان مختلف رو یاد بگیره و یا حتی قادر باشه مسائل مختلف ریاضی رو حل کنه. تا سن 7 سالگی بسیار مهمه که روی عزت نفس کودک کار کنید، روی مهارتهای ارتباطی و خود دوست داشتن او، روی حفاظت از خودش و همه مسائلی که فرزند شما رو برای زندگی در دنیای امروز، مقتدرانه رشد خواهد داد.