سیم ‌کشی ساختمان ها موازی است یا متوالی؟ کدام بهتر است؟

امروزه طراحی نقشه سیم کشی ساختمان بخشی مهمی از طراحی ساختمان است. برای آگاهی از متوالی یا سری بودن و چگونگی انجام مراحل سیم کشی ساختمان، باید به نقشه فنی سیم کشی ساختمان مراجعه کنید. کاربرد مدارهای موازی یا متوالی را می‌توان در خانه‌ها، سالن‌های مدارس و چراغ‌های خیابان مشاهده کرد. دانستن اینکه سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی است می‌تواند به شما در رفع مشکلات نورپردازی و یا قطعی جریان بعضی از لوازم برقی ساختمان کمک کند.

ما در این مقاله سعی کرده‌ایم تا به طور خلاصه شما را با مراحل سیم کشی ساختمان آشنا کنیم تا بتوانید با مراجعه به نقشه فنی سیم کشی ساختمان متوجه شوید که سیم کشی ساختمان به چه صورت است و در نهایت بتوانید با آموزش سیم کشی ساختمان رایگان بین سیم کشی ساختمان موازی یا متوالی، روش بهتر را انتخاب کنید.

سیم‌ کشی داخل ساختمان موازی است یا متوالی؟

آیا می‌دانید سیم کشی ساختمان به صورت موازی است یا متوالی؟ برای اینکه بتوانید تشخیص دهید که سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی است بهتر است که قبل از هر چیز با اصطلاح بار آشنا شوید تا بتوانید توضیحات تکمیلی مربوط به سیم‌ کشی موازی یا متوالی ساختمان را به‌خوبی درک کنید.

بار به هر چیزی گفته می‌شود که وقتی به منبع تغذیه وصل می‌شود، انرژی الکتریکی مصرف می‌کند. باتری برقی، پنکه و لوازم‌خانگی هرکدام یک‌بار محسوب می‌شوند. امروزه دیگر برای ما جای تعجب نیست اگر 3 بار الکتریکی به‌وسیله یک کلید کنترل شود.

برای اینکه بدانیم سیم‌ کشی داخل ساختمان موازی است یا متوالی باید بدانیم که اتصال مدار به شکل متوالی به ما این امکان را می‌دهد که بیش از دو بار را به یک سوئیچ مشترک متصل کنیم. چراغ‌های خیابان نمونه بسیار خوبی در این مورد هستند. اتصال مدار به شکل موازی این امکان را به ما می‌دهد که بارها را به سوئیچ جداگانه متصل کنیم.

سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی اتصال مدارهای سری و موازی خوب است اما همیشه یکی از این دو روش به دلایلی بر دیگری ترجیح داده می‌شود. قبل از اینکه در مورد دلیل ترجیح سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی صحبت کنیم، توضیح مختصری درباره هرکدام می‌دهیم.

اتصال مدار به شکل متوالی

مدار متوالی مداری است که در آن مقاومت‌ها یا بارها سربه‌سر وصل شده‌اند، به‌طوری که مدار تنها یک مسیر خواهد داشت که جریان الکتریکی از آن عبور می‌کند.

در اتصالات متوالی، جریان یکسانی در تمام شاخه‌های مدار جریان می‌یابد، اما ولتاژ متفاوت در طول آن باعث می‌شود مقاومت‌ها ولتاژ متفاوتی داشته باشند. هر مقاومت یا بار، افت ولتاژ را تجربه می‌کند. ولتاژ اعمال‌شده برابر با مجموع افت ولتاژ در قسمت‌های مختلف مدار است. هنگامی‌که بارها به‌صورت سری متصل می‌شوند، بارها دارای یک سوئیچ مشترک هستند. در عکس سیم کشی ساختمان زیر اتصال مدار به شکل موازی را می‌بینید.

موارد استفاده از مدار متوالی

• دوربین‌های امنیتی
• اتصال فیوز با دستگاهی که از آن محافظت می‌کند
• تجهیزات گرمایشی اتوماتیک خانه دارای ترموستات
• سیم‌پیچ‌های الکترومغناطیسی

پیشنهاد می‌شود که مقاله چطور سیم کشی ساختمان را شروع کنم؟ مطالعه کنید.

در هر صورت سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی باشد، مزایا و معایبی دارد که در ادامه مزایا و معایب مدار متوالی را توضیح خواهیم داد.

معایب مدار متوالی

در نحوه محاسبه سیم کشی ساختمان به روش متوالی باید به معایب آن نیز دقت گرد:

• شکستن سیم، خرابی یا از بین رفتن هر لامپ، مدار را خراب می‌کند و باعث می‌شود بقیه نیز کار نکنند
• اگر لامپ‌های بیشتری به مدار روشنایی متوالی اضافه شوند، روشنایی آن‌ها کاهش می‌یابد؛ زیرا ولتاژ در مدار متوالی تقسیم می‌شود. اگر بارهای بیشتری را در مدار متوالی اضافه کنیم، افت ولتاژ بیش‌ازحد افزایش می‌یابد که نشانه خوبی برای محافظت از وسایل برقی نیست.
• سیم‌ کشی سری از نوع سیم‌ کشی “ALL یا NONE” است به این معنی که همه وسایل یا به‌طور هم‌زمان کار می‌کنند یا در صورت بروز خطا در هر یک از دستگاه‌های متصل در مدار سری، همه آن‌ها قطع می‌شوند.
• در صورت نیاز به بار بیشتر در مدار سری، ولتاژ منبع تغذیه بالا موردنیاز است.
• هنگامی که بار بیشتری به مدار اضافه می‌شود، مقاومت کلی سری افزایش می‌یابد و جریان کاهش می‌یابد.

مزایای اتصال متوالی

• در سیم‌ کشی سری، سیم کمتری موردنیاز است.
• از مدار متوالی برای اتصال فیوز و قطع کننده مدار با سایر وسایل استفاده می‌کنیم.
• هنگامی که بار بیشتری به مدار اضافه می‌شود، مدار سری به دلیل مقاومت زیاد به‌راحتی سربار نمی‌شود.
• طول عمر باتری در مدار سری نسبت به موازی بیشتر است.
• این ساده‌ترین روش سیم‌ کشی برق است و خطا به‌راحتی قابل تشخیص و تعمیر است.

اتصال مدار به شکل موازی

گفته می‌شود که بارها زمانی به‌صورت موازی به هم متصل می‌شوند که انتهای هر یک از مقاومت‌ها یا بارها دارای نقطه یا اتصال مشترک باشند و سمت دیگر آن‌ها نیز به یک نقطه یا اتصال مشترک متصل شوند. چنین مدارهایی به‌عنوان مدارهای موازی شناخته می‌شوند. این نوع سیم کشی در نقشه سیم کشی ساختمان دو خوابه و تک خوابه کاربرد بسیاری دارد.

اتصال مدارهای موازی دارای ولتاژ یکسانی در تمام شاخه‌های مدار است. مقاومت‌های مختلف دارای جریان‌های جداگانه خود هستند. پس از اینکه دانستید سیم کشی ساختمان به چه صورت است و با مدار موازی و متوالی آشنا شدید، باید با مزایا و معایب مدار موازی آشنا شوید.

موارد استفاده و کاربرد اتصال موازی

لامپ‌ها و وسایل برقی مختلف در خانه‌های ما به‌طور موازی به هم متصل می‌شوند تا بتوان هر یک از لامپ‌ها یا چراغ‌ها و لوازم را به‌طور مستقل به کار برد. برای اینکه بتوانیم روی لامپ‌ها یا بارهای جداگانه کنترل داشته باشیم، باید به‌صورت موازی سیم ‌کشی شوند.

مزایای سیم کشی موازی

• روشن / خاموش کردن یک دستگاه بر سایر لوازم و عملکرد آن‌ها تأثیر نمی‌گذارد.
• در صورت خرابی کابل یا حذف کردن هر لامپ، سایر لامپ‌ها و لوازم برقی همچنان بدون مشکل کار می‌کنند.
• اگر لامپ‌های بیشتری به مدارهای روشنایی موازی اضافه شوند، روشنایی آن‌ها کاهش نمی‌یابد.
• افزودن دستگاه‌ها و اجزای اضافی باعث افزایش مقاومت نمی‌شود، اما مقاومت کلی مدار را کاهش می‌دهد، به‌ویژه هنگامی‌که از دستگاه‌های دارای جریان بالا مانند کولر گازی و بخاری برقی استفاده می‌شود.
• سیم‌ کشی موازی برای استفاده قابل اطمینان تر، ایمن‌تر و ساده‌تر است.
• اتصال مدارهای موازی دارای ولتاژ یکسانی در تمام شاخه‌های مدار است. مقاومت‌های مختلف دارای جریان‌های جداگانه خود هستند.

معایب اتصالات موازی

• مقدار بیشتری کابل و سیم در سیستم سیم ‌کشی موازی استفاده می‌شود.
• در صورت اضافه شدن لامپ اضافی در مدار موازی، جریان بیشتری مورد نیاز است.
• طراحی نقشه سیم‌ کشی ساختمان به‌صورت موازی در مقایسه با سیم‌ کشی متوالی پیچیده‌تر است.

سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی؟

مزایای اتصال مدار موازی نسبت به اتصال مدار متوالی

اتصال مدار سری یک یا همه نوع اتصال مدار است. به این معنی که در صورت خرابی یکی از وسایل، همه لوازم دیگر نیز خراب می‌شوند، به همین دلیل است که این نوع اتصال فقط زمانی مناسب است که بخواهیم از یک دستگاه محافظت کنیم.

به‌عنوان مثال وقتی فیوز در اثر جریان زیاد می‌سوزد، دستگاهی که از آن محافظت می‌کند آسیب نمی‌بیند زیرا جریان دیگر به آن نمی‌رسد. در حالی که اتصال متوالی این‌طور نیست. اتصال مدار موازی به شما این امکان را می‌دهد که بارها و وسایل را به‌صورت جداگانه سوئیچ کنید. اتصال موازی در مقایسه با اتصال متوالی، مقاومت در برابر جریان را ارائه می‌دهد.

ثبت درخواست سیم کشی ساختمان

مقاومت‌های 100 اهم و 150 اهم متصل به‌موازات در مقایسه با مقاومت‌های 50 اهم و 40 اهم متصل شده متوالی، تأثیر کمتری بر جریان الکتریکی خواهند داشت. در وسایل الکترونیکی، اتصال موازی از اهمیت بالایی برخوردار است.

سلول‌های یک پاور بانک همه به صورت موازی به هم متصل شده‌اند. اتصال موازی باعث دوام بیشتر انرژی الکتریکی می‌شود. خود سلول‌ها مقاومت داخلی خود را دارند، بنابراین اگر به‌صورت متوالی به هم متصل شوند، مقداری از انرژی با غلبه بر مقاومت داخلی از بین می‌رود زیرا تأثیر آن در متوالی به نسبت موازی زیاد است.

چگونه لامپ‌ها را به صورت متوالی به هم وصل کنیم؟

اگر هنوز نمی‌دانید که سیم ‌کشی ساختمان موازی یا متوالی باشد، باید بدانید که اتصال متوالی برای سیم کشی خانگی مانند فن، سوئیچ، لامپ و غیره به‌جای سیم ‌کشی موازی یا سری موازی ترجیح داده نمی‌شود؛ اما در برخی موارد، ما نیاز به سیم‌ کشی و اتصال وسایل برقی نیز داریم.

در شکل بالا، هر سه لامپ به‌صورت متوالی به هم متصل شده‌اند. هر لامپ به چراغ بعدی متصل است یعنی L خطی که به‌عنوان فاز نیز شناخته می‌شود به لامپ اول و سایر لامپ‌ها از طریق سیم میانی و آخرین سیم N یا نول به ولتاژ تغذیه متصل می‌شود. بر اساس قیاس مدار متوالی جریان در همه این لامپ‌ها / لامپ‌های رشته‌ای یکسان است، اما ولتاژ آن متفاوت از مدار موازی است که در هر نقطه‌ای که جریان متفاوت است ولتاژ یکسان است.

یکی از معایب اصلی سیم‌ کشی متوالی این است که افزودن یا حذف یک لامپ از مدار بر روی تمام مدار تأثیر می‌گذارد، به‌عنوان مثال لامپ‌های دیگر کم نور می‌شوند و سایر دستگاه‌ها و وسایل متصل به هم ولتاژ کارکرد کافی یا مورد نیاز را نخواهند داشت، چون ولتاژ در مدار متوالی در هر نقطه متفاوت است، اما جریان یکسان است.

هر تعداد نقطه روشنایی یا بار را می‌توان با توجه طراحی نقشه سیم‌ کشی ساختمان در این نوع مدار به‌سادگی رساندن رساناهای L و N به سایر لامپ‌ها اضافه کرد، اما آن‌ها مطابق با بازده محاسبه شده روشنایی ندارند. به طور خلاصه، افزودن لامپ‌های بیشتر در سیم کشی متوالی، بقیه نقاط نور را کم می‌کند.