از زمانی که مارک زاکربرگ نام کمپانی خود را از فیسبوک (Facebook) به متا (Meta) تغییر داد، کلمه متاورس به‌صورت گسترده‌ای توسط افراد فعال در صنعت تکنولوژی استفاده می‌شود. شاید بپرسید که معنای متاورس چیست؟ از آنجایی که متاورس به‌طور فیزیکی قابل لمس نیست، تا به امروز معانی مختلفی برای آن شرح داده شده و کماکان، افراد مختلف معانی تقریبا متفاوتی برای آن در نظر می‌گیرند. در این مقاله از مجله آچاره شما را با دنیای متاورس که اصطلاحا به آن (Web 3.0) نیز اطلاق می‌شود، بیشتر آشنا کرده و به شما برای درک بهتر این مفهوم کمک می‌کنیم. با ما همراه باشید.
ریشه و معنی کلمه متاورس
ساده‌ترین تعریف متاورس را مارک زاکربرگ هنگام تغییر نام کمپانی فیسبوک ارائه کرد که به شرح ذیل است:
«متاورس یک مجموعه از فضاهای مجازی است که افرادی که قادر به ملاقات فیزیکی با یکدیگر نیستند، می‌توانند با استفاده از آن گرد یکدیگر جمع شده و ارتباط برقرار کنند.»
این فضا به‌گونه‌ای نسخه تکامل‌یافته اینترنت محسوب شده و قابلیت‌های متنوع جدیدی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. نخستین بار در دهه 90 میلادی و در کتاب سقوط برف (Snow Crash)، کلمه متاورس (Metaverse) به‌کار رفته که هدف از بکارگیری این کلمه توسط نویسنده، توصیف یک فضای مجازی 3بعدی بوده که برگرفته از دنیای حقیقی است. در این فضا هر کاربر دارای مشخصات (Avatar) قابل‌تنظیم و منحصربه‌فرد خود بوده و می‌تواند با دیگر کاربران تعامل برقرار کند.
داستان کتاب سقوط برف در یک خیابان 100 متری اتفاق میفتد که املاک موجود در آن متعلق به یک گروه خیالی است و دیگر کاربران می‌توانند با خرید و فروش املاک، ابعاد این فضا را گسترش دهند. این تعریف را می‌توان تا حدی توصیف فضای متاورسی دانست که امروزه علاقه به آن، در بین مردم رو به افزایش است. اما تفاوت‌های بنیادینی نیز بین این 2 فضا وجود دارد.
متاورسی که مارک زاکربرگ آن را توصیف می‌کند، همانند متاورس کتاب سقوط برف، یک جزیره منزوی نبوده و کاربران آن می‌توانند به‌صورت آزادانه در بین جهان‌های موجود در فضای متاورس رفت و آمد کنند. در واقع کاربران پس از ورود به متاورس، از طریق پایانه‌های شخصی یا عینک‌های واقعیت مجازی می‌توانند به رد و بدل دارایی‌های مجازی اقدام کرده و مالکیت این دارایی‌ها را ازآنِ خود کنند.
در این شبکه 3بعدیِ پایدار، اطلاعات به‌طور متداوم پردازش شده و در گردش است. این قابلیت به کاربران اجازه استفاده از امکانات متعددی همچون سیستم‌های پرداخت مالی و … در این فضا را خواهد داد.
مطلب پیشنهادی: استفاده از موبایل به‌عنوان ماوس بلوتوثی
ویژگی های متاورس و مالکیت آن
جالب است بدانید که ایجاد متاورس‌های مختلف، صرفا توسط شرکت‌های بزرگ صورت نگرفته و امروزه متاورس‌هایی مثل Decentraland وجود دارند که فضایی کاملا غیرمتمرکز و برپایه بلاکچین دارند و به مجموعه خاصی وابسته نیستند. در Decentraland کاربران می‌توانند با برگزاری رای‌گیری و سازماندهی، سیاست‌های رفتاری حاکم بر این جهان را تعیین کنند.
این فضا دارای ارز دیجیتال مختص به خود (MANA) بوده که امروزه امکان مبادله آن با دیگر ارزهای دیجیتال توسط صرافی‌ها وجود دارد. در آینده مطمئنا چنین فضاهایی یک بخش مهم از متاورس را تشکیل می‌دهند که به تمرکززدایی تسلط شرکت‌های بزرگ بر این فضا کمک خواهد کرد. به‌طور کلی همانند اینترنت که امروزه هیچ مالکی ندارد، مالکیت متاورس نیز به یک شخص یا مجموعه متعلق نخواهد بود.
برای درک بهتر این مفهوم، در ادامه از ویژگی های متاورس نام خواهیم برد:
- مقیاس انبوه
- واقعیت مجازی 3بعدی (3D)
- قابلیت همکاری و تعامل بین کاربران
- پردازش داده‌ها در زمان واقعی (همزمان و مطابق با زمان دنیای حقیقی)
- عدم وجود محدودیت در ورود کاربران (تعداد و …)
- تداوم داده‌ها (پردازش اطلاعات بدون هیچ وقفه‌ای)
- انتقال حس حاضر بودن در فضای واقعی به کاربر
البته در عمل، زمانی می‌توان یک فضای مجازی 3بعدی را متاورس در نظر گرفت که در آن کاربر بتواند به‌صورت مجازی وارد یک فروشگاه شود که دارای هیچ محدودیتی برای ورود کاربران به آن نیست. سپس کاربر باید بتواند در این فروشگاه یک دارایی دیجیتال را خریداری کرده و چند روز بعد این دارایی را در همان فروشگاه در معرض فروش بگذارد. در واقع با وجود این امکانات در یک بستر واقعیت مجازی 3بعدی، متاورس تشکیل خواهد شد.
چنین فضایی را اکثر ما در فیلم‌ها و بازی‌های مختلف مشاهده کردیم و با کلیت آن آشنایی داریم؛ اما نباید فراموش کنیم که عدم وجود محدودیت در توسعه، پردازش اطلاعات و … در متاورس است که آن را به نسل بعدی اینترنت تبدیل کرده است.
آیا همه افراد امکان حضور در متاورس را دارند؟
فضای متاورس دارای هیچ محدودیتی برای ورود کاربران نخواهد بود. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که ورود به متاورس صرفا از طریق عینک‌های واقعیت مجازی (VR) امکان‌پذیر است اما باید گفت که این تصور اشتباهی است. با این که ورود به متاورس با استفاده از این عینک‌ها، تجربه متفاوتی را برای شما رقم خواهد زد ولی قابلیت ورود به این فضا با استفاده از یک دستگاه تلفن همراه هوشمند نیز وجود دارد.
همچنین متاورس از لحاظ تعداد افراد هم دارای محدودیت نبوده و افراد از موقعیت‌های مکانی مختلف می‌توانند پس از ورود به این فضا، از امکانات آن استفاده کنند.
مطلب پیشنهادی: اتصال وب کم به تلویزیون
خرید و فروش در متاورس به چه نحوی انجام می‌پذیرد؟
دارایی های دیجیتال موجود در متاورس در قالب ان اف تی (NFT) یا (Non-Fungible Token)، در اختیار کاربران قرار گرفته تا مالکیت این دارایی قابلیت انتقال به خریدار را داشته باشد. هر ان اف تی (NFT) منحصربه‌فرد بوده و تنها یک شخص مالکیت آن را در اختیار خواهد داشت. اما خریدار، هزینه این دارایی‌های دیجیتال را چگونه پرداخت می‌کند؟
کاربران می‌توانند با استفاده از ارزهای رمزنگاری شده (Crypto Currency) یا همان ارزهای دیجیتال، دارایی‌های دیجیتال موردنظر خود را خریداری کنند. به این منظور کافی است که اطلاعات کیف پول دیجیتال کاربر وارد پلتفرم شده تا کاربر با استفاده از رمز خود اقدام به خرید و فروش این دارایی‌ها کند.
چگونه می‌توان وارد متاورس شد؟
هدف مارک زاکربرگ ایجاد یک متاورس است که بخشی کوچک از یک متاورس فراگیرتر محسوب می‌شود. این نکته بدین معناست که در آینده متاورس‌های مختلفی توسط کمپانی‌ها و … ایجاد خواهند شد که همه آن‌ها بخشی از یک کلیت خواهند بود. در واقع شما می‌توانید از بین متاورس‌های موجود یکی را انتخاب کرده و آواتار خود را در آن بسازید.
به این منظور شما باید یک پلتفرم همانند مایکروسافت، متا و … را انتخاب کرده و از طریق این پلتفرم وارد متاورس مربوط به آن شوید. البته برنامه‌ریزی‌ها از این حکایت دارد که قابلیت جابه‌جایی بین متاورس‌های مختلف وجود دارد و شما می‌توانید پس از ورود به پلتفرم اختصاصی خود در بین دیگر فضاها نیز تردد کنید.
مطلب پیشنهادی: بررسی و حل 11 مشکل وای‌فای تلویزیون
متاورس چه کاربردی دارد؟
با این‌که تا به امروز متاورسی با استانداردهای ذکرشده تشکیل نشده است اما می‌توان کاربردهای متعددی را برای آن در نظر گرفت که هدف همه آن‌ها بهبود تجربه و ارتقا سطح کیفیت زندگی کاربر محسوب می‌شود. مهم‌ترین کاربردی که متاورس برای کاربران خود خواهد داشت، محو کردن خط دنیای واقعی و مجازی بوده که می‌تواند انسان‌ها را در هر شرایطی به یکدیگر نزدیک‌تر کند.
فراهم کردن شرایط ملاقات افراد در شرایطی که آن‌ها توانایی ملاقات فیزیکی را ندارند، باعث برطرف شدن مشکلات زیادی که امروزه بر فضای آموزش و کسب و کار سایه انداخته است، خواهد شد. در ادامه به برخی از کاربردهای متاورس اشاره خواهیم کرد:
1. آموزش و یادگیری
متاورس علاوه‌بر از بین بردن محدودیت‌ها در راستای تعامل راحت‌تر و موثرتر بین کاربران، کیفیت آموزش را نیز به‌شدت تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. فراهم شدن قابلیت‌هایی مثل شبیه‌سازی محیط‌های مختلف و … به‌منظور آموزش دانشجویان، تجربه واقعی‌تری برای آن‌ها ایجاد کرده و کیفیت این روند را به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد.
2. سرگرمی
تا به امروز بیشترین نشانه‌های متاورس در صنعت بازی و سرگرمی دیده می‌شود که منجر به افزایش رضایت علاقه‌مندان به این صنعت شده است. به‌عنوان مثال بازی PokemonGo با ترکیب کردن دنیای واقعی و مجازی، موفق به ایجاد یک تحول در این عرصه شد. با این وجود متاورس می‌تواند این مرزها را دوباره جابه‌جا کرده و تجربه‌های هیجان انگیزتری برای کاربران رقم بزند.
3. گردشگری
تصور متحول شدن صنعت گردشگری پس از فراگیری متاورس چندان دشوار نیست. بسیاری از محدودیت‌هایی که امروزه پیش روی تعداد زیادی از افراد برای سفر و … قرار دارد، پس از فراگیری متاورس تا حد زیادی برطرف شده و افراد می‌توانند با استفاده از این فضا و قابلیت‌های موجود در آن بدون هیچ محدودیت خاصی از مکان‌های موردعلاقه خود بازدید کنند.
مطلب پیشنهادی گوگل لنز چیست و چگونه کار می‌کند؟
باید گفت که کاربردهای متاورس کماکان دارای مرز مشخصی نیست و در این زمینه می‌توان طیف وسیعی از کاربردها را برای آن در نظر گرفت. با این حال از چند کاربرد دیگر متاورس نیز نام خواهیم برد:
- پزشکی
- بازارهای مالی
- املاک
- نظامی و …
جمع‌بندی
در این مقاله از مجله آچاره تلاش کردیم تا پاسخ سؤال دنیای متاورس چیست را در اختیار شما گذاشته و در راستای درک بهتر مفهوم آن، با بررسی ویژگی های متاورس به شما کمک کنیم. با این حال وسعت زیاد اطلاعات در این زمینه ممکن است برخی از سوالات شما را در این مطلب را بی‌پاسخ گذاشته باشد. در این صورت شما می‌توانید با ذکر کردن سؤال خود در بخش نظرات، پاسخ آن را در سریع‌ترین زمان ممکن از کارشناسان مجرب آچاره دریافت کنید. امیدواریم که از مطالعه این مقاله بهره کافی برده باشید.
