آیا خطرات مارمولک در خانه جدی است؟!

بیایید همین ابتدای مقاله اعتراف کنیم که خیلی از ما از مارمولک‌ها می‌ترسیم یا از آن‌ها فرار می‌کنیم. ریشه این ترس را باید در بعضی از شایعه‌ها درباره این حیوان ریزجثه جستجو کرد؛ از سمی بودن تا حتی کشنده بودن!

برای مثال، گزارش‌هایی مبنی از مسمومیت مارمولک‌ها در دنیا منتشر شده است که البته تعداد آن‌ها زیاد نیست! اما این خطرات، تا چه حد واقعیت دارند؟ آیا همزیستی با مارمولک‌ها می‌تواند به ما آسیب بزند؟ در این مطلب به تمام سوالات شما درباره خطرات مارمولک در خانه پاسخ می‌دهیم.

خطرات مارمولک در خانه؛ از شایعه تا واقعیت!

تاکنون در هیچ تحقیق علمی گفته نشده است که مارمولک‌ها برای ما انسان‌ها واقعا خطرناک هستند یا تهدید جدی به شمار می‌روند؛ بنابراین جای نگرانی نیست. اغلب مارمولک‌هایی که وارد مناطق مسکونی و محدوده زیست انسان‌ها می‌شوند، از نوع بی‌خطر هستند و سم خطرناکی در آن‌ها وجود ندارد.

با این‌حال، شاید اگر مارمولک‌ها احساس کنند در وضعیت خطر هستند، رفتارهای خاصی از خود نشان‌ دهند (مانند فرار کردن یا تولید بعضی سم‌های ضعیف که اثر چندانی ندارند).

آیا مارمولک‌ها ناقل بیماری هستند؟

به صورت کلی، مارمولک‌های خانگی سمی محسوب نمی‌شوند، اما این احتمال وجود دارد که بعضی از آن‌ها ناقل باکتری (مانند سالمونلا) یا انگل باشند؛ به همین دلیل، حواستان باشد که فضولات آن‌ها را تا حد امکان از محیط زندگی خودتان دور کنید، زیرا در صورت تماس با این باکتری‌ها، احتمال مسمومیت وجود دارد.

خوب است بدانید که چندین گزارش علمی نیز درباره مسمومیت‌های ناشی از مارمولک منتشر شده است (هرچند محدود). اما این گزارش‌ها به دلیل تنوع گسترده مارمولک‌ها و متفاوت بودن ترکیب سم هرکدام از آن‌ها، ابعاد دقیق مسمومیت ناشی از مارمولک را نشان نمی‌دهند و نمی‌توان از آن‌ها به نتیجه خاصی رسید.

اگر از خطرات مارمولک در خانه و مسمومیت ناشی از حضور مارمولک در خانه می‌ترسید، قبل از نگران شدن، نشانه‌های زیر را در خودتان بررسی کنید. علائم مسمومیت به علت گزیدگی یا باکتری‌های مارمولک خانگی عبارت هستند از:

• درد موضعی: ممکن است در محل گزش احساس درد ضربان‌دار داشته باشید.
• تورم: در اطراف ناحیه گزش مارمولک، کمی ورم می‌کند.
• قرمزی: در صورت گاز گرفتن مارمولک آلوده، ممکن است ناحیه گزش، قرمز رنگ شود (به علت آلرژی)
• خارش: خارش پوستی یکی از نشانه‌های طبیعی گزش مارمولک است که نگران‌کننده نیست.

آیا مارمولک‌ها گاز می‌گیرند؟

باید گفت، گاز گرفتن یکی از واکنش‌ها و مکانیسم‌های غریزی مارمولک‌هاست. آن‌ها معمولا برای اینکه از خودشان در برابر شکارچیان دفاع کنند، گاز می‌گیرند. در این میان ممکن است این شکارچی نگون‌بخت یکی از ما باشیم؛ هرچند این گزیده شدن اصلا برای ما خطرناک نیست.

شاید جالب باشد بدانید که مارمولک‌ها قبل از اینکه شما را گاز بگیرند، کمی سر و صدا می‌کنند؛ مثلا دهانشان را باز کرده و صداهای خش خش عجیبی در می‌آورند تا به شما هشدار دهند. با این کار از شما می‌خواهند از آن‌ها فاصله بگیرید. اگر این نکته را بدانید دیگر هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید:  جوش شیرین برای از بین بردن سوسک

درباره مارمولک‌ها چه می‌دانیم؟

بیایید کمی بیشتر با این حیوان جالب و کوچک آشنا شویم. اول اینکه، مارمولک‌ها خیلی صبور هستند و تا جایی که ممکن است سعی می‌کنند گاز نگیرند. آن‌ها به شدت حس بویایی و چشایی قوی دارند و به همین دلیل از محیط اطرافشان کاملا آگاه هستند.

عمر مارمولک در خانه

زندگی مارمولک‌ها از داخل یک تخم کوچک شروع می‌شود. حداکثر 40 تا 60 روز طول می‌کشد که این تخم شکسته شده و مارمولک متولد شود. پس از تولد، یک سال طول خواهد کشید که مارمولک به حد بلوغ و شکار برسد. نکته جالب اینکه آن‌ها می‌توانند تا 10 سال هم عمر کنند. حتی بعضی از گونه‌ها عمرشان به 20 سال می‌رسد.

خطرات مارمولک سیاه

گونه دیگری از مارمولک‌ها وجود دارد که شباهت زیادی به مارمولک‌های خانگی که همه ما دیده‌ایم، ندارد. این مارمولک پوست سیاه رنگی دارد و جزو گونه‌های نادر و کمیاب محسوب می‌شود.

مارمولک‌ها معمولا متناسب با میزان نور محیط زندگی خود، رنگ پوست متفاوتی دارند. مارمولک‌های سیاه به دلیل اینکه در داخل تونل‌ها، لوله‌ها یا فضاهای تاریک هستند، پوست تیره‌تری دارند.

در برخی فرهنگ‌ها، مارمولک سیاه به عنوان نمادی از بدشانسی یا ارتباط با نیروهای ماورایی تلقی می‌شود. اما این باورها بیشتر ریشه در افسانه‌ها و خرافات دارند تا واقعیت‌های علمی؛ بنابراین آن‌ها را جدی نگیرید! از طرفی مارمولک سیاه نیز خطر جدی برای انسان ندارد؛ هرچند می‌تواند مانند دیگر انواع مارمولک ناقل بیماری باشد.

فواید مارمولک در خانه!

مارمولک‌ها از انواع مختلف حشرات مانند سوسک، مگس، پشه، عنکبوت و سایر حشرات کوچک تغذیه می‌کنند. بنابراین بدون در نظر گرفتن خطرات مارمولک در خانه باید گفت که وجود آن‌ها در خانه می‌تواند به طور طبیعی جمعیت آفات را کاهش دهد و محیط خانه را بهداشتی‌تر کند.

از طرفی، آن‌ها از حشرات دیگری مانند سایر مارمولک‌های کوچک‌تر تغذیه می‌کنند و به این ترتیب به حفظ تعادل جمعیت حشرات در محیط کمک می‌کنند.

نتیجه‌گیری

در پایان، خوب است بدانید که ترس از خطرات مارمولک در خانه، بیشتر ریشه در باورهای غلط و شایعات دارد تا واقعیت‌های علمی. این خزندگان کوچک و بی‌ضرر، نقش مهمی در اکوسیستم ایفا می‌کنند و می‌توانند به عنوان همزیستانی مفید در کنار انسان‌ها زندگی کنند. البته، حفظ بهداشت محیط و اجتناب از تماس مستقیم با فضولات آن‌ها، ضروری است.

به جای ترس و دفع مارمولک‌ها، می‌توانیم با آن‌ها به عنوان بخشی از طبیعت زندگی کنیم؛ اگر هم نمی‌خواهید آن‌ها را اطرافتان ببینید، کافی است شرایط را برای زندگی حشرات و آفات نامناسب کنید تا دیگر غذایی برای مارمولک‌ها نباشد؛ مثلا باغچه حیاط را دائما تمیز و مرتب کنید و فضای داخل خانه را به صورت دوره‌ای تمیز نگه‌ دارید. با این کار، آن‌ها خودشان از محیط زندگی شما دور می‌شوند.