لامپ LED را می‌توان به‌عنوان یک منبع نور مدرن، کارآمد و ایمن نام برد زیرا حاوی عناصر سمی مانند جیوه و… نیست. مصرف کم برق، عمر طولانی با روشنایی کافی و قابل تعمیر بودن لامپ LED از دلایلی است که ما را به خرید لامپ‌های ال‌ ای‌ دی ترغیب می‌کند. در این مقاله با آچاره همراه باشید تا روش‌های ساده تعمیر لامپ ال ای دی را بدون هیچ پیچیدگی بررسی کنیم.

انتشار نور و عملکرد یک لامپ LED بسته به اجزای تشکیل‌دهنده در محل‌های مختلف متفاوت است؛ بنابراین برای شروع از عنصر به‌کاررفته در یک لامپ LED شروع می‌کنیم. به‌طور کلی این موارد را می‌توان توسط برقکار هم انجام داد.

تعمیر لامپ ال‌ ای‌ دی: دیود ساطع‌کننده نور چگونه کار می‌کند؟

یک دستگاه نیمه‌هادی است که وقتی جریان الکتریکی از آن عبور می‌کند، نور نامنسجمی از خود ساطع می‌کند. از یک SMD LED محبوب برای نشان‌دادن عملکرد LED استفاده کنیم. در ادامه می‌توانید مشخصات آن را مشاهده کنید:

• حداکثر جریان مستقیم: ۲۶۰ میلی‌آمپر
• جریان مستقیم: ۱۸۰ میلی‌آمپر
• دمای عملکرد: ۴۰- درجه سانتی‌گراد – ۸۵+ درجه سانتی‌گراد
• دمای ذخیره‌سازی: ۴۰- درجه سانتی‌گراد – ۱۰۰+ درجه سانتی‌گراد
• دمای لحیم‌کاری: ۲۶۰ درجه سانتی‌گراد
• ولتاژ معکوس: ۵ ولت
• قدرت پخش: ۰.۶۳ وات
• زاویه پرتو: ۱۲۰ درجه
• نوع لنز LED: شفاف

عزام فوری برقکار با تیم کاربلد آچاره

به زبان ساده‌تر، یک لامپ ال‌ ای‌ دی جریان الکتریکی را به تابش نور تبدیل می‌کند. لامپ LED از یک کریستال نیمه‌هادی بر روی یک‌پایه غیر رسانا و سیستم نوری تشکیل شده است. به جهت پایداری LED فضای بین کریستال و لنز پلاستیکی با سیلیکون شفاف پر شده است؛ بنابراین پایه آلومینیومی گرمای بیش از حد را کاهش می‌دهد و در شرایط عادی انتشار گرما کم است.

در نظر داشته باشید که هرچه جریان بیشتری از دیود عبور کند، نور آن نیز بیشتر می‌شود. بااین‌حال، به دلیل مقاومت داخلی انتقال p-n دیود گرم می‌شود و با وجود جریان زیاد ممکن است بسوزد (برای اطمینان از مقدار جریان موردنیاز، باید یک لامپ LED دارای منبع تغذیه، درایور و یک سیستم دفع گرما یا Heatsink باشد).

حال بیایید نگاهی دقیق‌تر به لامپ LED  و تعمیر لامپ ال ای دی داشته باشیم:

فیلم آموزش تعمیر لامپ ال ای دی

لامپ LED: قطعات اصلی و تجهیزات تشکیل‌دهنده آن 

۱. Dissipator: این قطعه برای کاهش بی‌نظمی جریان نور است و همچنین نور را تحت یک زاویه خاص تضمین می‌کند.

۲. Heatsink: برای جلوگیری از گرم‌شدن بیش از حد لامپ‌های LED و خروج گرما از هیت سینک استفاده خواهد شد.

۳. درپوش لامپ: درپوش به سوکت لامپ پیچ می‌شود که بیشتر از آلیاژهایی مانند روی و مس با پوشش نیکل ساخته می‌شوند.

نکته: به جهت محافظت در برابر خرابی جریان الکتریکی، اکثر لامپ‌های ال‌ ای‌ دی دارای پایه پلیمری هستند.

۴. درایور: یک مدار الکترونیکی که برای تبدیل جریان AC به جریان DC با مقدار موردنیاز و کاهش فرسودگی لامپ‌های LED طراحی شده است. در ادامه نمونه طرح یک درایور لامپ LED را مشاهده می‌کنید.

ساختار، عملکرد و عیب‌یابی لامپ ال ای دی

شاید در ابتدا لامپ‌های LED متفاوت به نظر برسند اما طراحی لامپ‌های LED مشابه است و با استفاده از اصول یکسان ساخته می‌شوند و فقط با تعمیر یک لامپ LED، تعمیر لامپ‌های بعدی بسیار آسان‌تر خواهد بود.

عملکرد لامپ LED نسبتاً ساده است به این صورت که جریان AC از سیم برق به‌واسطه سیم‌های تماسی به درایور می‌رسد و به DC تبدیل خواهند شد که با عبور از LED‌ها به نور تبدیل می‌شوند.

توجه: از شایع‌ترین دلایل خرابی در لامپ‌های LED، سوختن LED یا ازبین‌رفتن دیودها است که اغلب یکی از آن‌ها و گاهی اوقات چندین LED کار نمی‌کنند و باعث خواهد شد باقی LEDها نیز از کار نکنند.

سوختن LEDها می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که پایین بودن کیفیت قطعات، ثابت نبودن جریان، گرمای بیش از حد و… اشاره کرد. بااین‌حال، در بیشتر موارد با صرف زمان امکان تعمیر لوستر LED  و تعمیر لامپ LED وجود دارد و دیگر نیاز نیست برای خرید یک لامپ جدید هزینه کنید.

آموزش بازکردن لامپ ال ای دی

قطعاً برای بررسی و رسیدن به دلیل خرابی یک لامپ کم‌مصرف نیاز است Dissipator یا پخش‌کننده را بردارید تا به اجزای داخلی لامپ LED برسید. (در صورت نیاز برای انجام این کار از یک پیچ‌گوشتی نازک استفاده کنید.)

عیب‌یابی برای تعمیر لامپ ال ای دی

اغلب وجود یک نقطه سیاه و بررسی اجمالی LEDهای سوخته را می‌توانید پیدا کنید. بااین‌حال، ممکن است LEDها آسیبی ندیده باشند پس با استفاده از یک مولتی متر، LEDهای معیوب را پیدا کنید. بدین صورت که مولتی متر شما دارای عملکرد تست دیود باشد، آند را با پراب قرمز و کاتد را با پراب سیاه لمس کنید. در صورت سالم بود روشن خواهد شد.

تعمیر لامپ ال ای دی و تعویض ال‌ ای‌ دی سوخته آن

حال وقت آن رسیده است که دیود معیوب را عوض کنید و از یک دیود سالم استفاده کنید. به‌خاطر داشته باشید که گرمای بیش از حد و خطرات احتمالی بسیار مهم است و نکات لحیم‌کاری در مشخصات فنی دیود ذکر شده است. برای مثال SMD LED 5730 را در نظر بگیرید که دمای لحیم‌کاری آن ۲۶۰ درجه سانتی‌گراد است (بیش از ۲ ثانیه).

اگر طراحی لامپ LED به صورتی بود که امکان جداسازی برد از هیت سینک و کنتاکت‌های درایور وجود داشته باشید ابتدا این کار را انجام دهید و پس از آن شروع به تعویض LED کنید. درصورتی‌که برد با استفاده از یک نگهدارنده PCB ثابت شده باشد، دیود را از زیر به کمک هویه گرم کنید. دما نباید به حدی باشد که به دیودهای دیگر آسیب برساند (حدود ۱۰۰ – ۱۵۰ درجه سانتیگراد).

روش ساده‌تر و راحت‌تر این است که ابتدا دو سر موچین را داغ کنید تا LED قدیمی را بردارید. یا ممکن است این کار را با یک وسیله خودساخته مانند عکس زیر انجام دهید.

در ادامه باید LED جدید (مشابه با همان نوع LED قدیمی) را باتوجه‌به قطبیت آن جایگزین LED قدیمی کنید.

برای تشخیص نوع LED معمولاً ممکن است علامت LED روی PCB لامپ پیدا کنید.

اگر پس از بررسی مشخص شد که همه دیودها کار می‌کنند، درایور لامپ و باقی عیب‌ها مثل هادی‌ها و اتصالات را بررسی کنید.

در نهایت قبل از مونتاژ لامپ LED ابتدا بررسی کنید که آیا لامپ جدا شده به‌خوبی کار می‌کند و سپس آن را مونتاژ کنید.

تعمیر لامپ ال ای دی بدون هویه

جوهر رسانا یکی از مواردی که می توان جایگزین هویه کرد. دوسر ال ای دی را با جوهر رسانا به یکدیگر متصل کرد. این جایگزینی حتی می‌تواند به افزایش طول عمر لامپ هم کمک می‌کند.

علت خرابی لامپ‌های ال ای دی می‌تواند یکی از موارد زیر باشد که می‌توان از تعمیر لامپ ال ای دی بدون هویه هم بهره برد.

• سوختن فیوز
• خرابی برد مدار
• شکسته شدن پایه لامپ
• سوختن LEDها

تعمیر لامپ ال ای دی با مداد

یکی از موارد در تعمیر لامپ ال ای دی استفاده از مداد است که می‌توان لامپ سوخته را با آن تعمیر کنید. این روش زمانی به کار می‌رود که

کربن مداد یک رسانای الکتریکی است. با قرار دادن کربن مداد در محل اتصال قطع شده، می‌توان یک اتصال رسانا ایجاد کرد. این اتصال رسانا، جریان برق را از یک قسمت لامپ به قسمت دیگر منتقل می‌کند.

در این روش، از کربن مداد برای ایجاد یک اتصال رسانا استفاده می‌شود. برای انجام این کار، ابتدا باید بدنه لامپ را باز کنید. سپس، محل اتصال قطع شده را پیدا کنید. نوک مداد را به شیار اطراف ال ای دی سوخته می‌کشیم تا کربن مداد در آن قرار گیرد. در نهایت، بدنه لامپ را دوباره ببندید.

این روش بسیار ساده و ارزان است. مداد مانند لحیم عمل می‌کند. این روش دائمی نیست ممکن است اتصال رسانا ایجاد شده توسط کربن مداد در اثر گرمای لامپ از بین برود.

سخن پایانی تعمیر لامپ ال ای دی

در اینجا با ساده‌ترین روش تعمیر انواع لامپ ال ای دی آشنا شده‌ایم. هزینه تعمیر لامپ ال ای دی یا درایور به طور قابل‌توجهی کمتر از خرید یک لامپ جدید خواهد بود. در نظر داشته باشید برای عملکرد طولانی و پاید لامپ LED بعد از تعمیر نیاز است از قطعات باکیفیت و با مشخصات فنی خوب استفاده کنید.