شناخت اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج برای درک نحوه کارکرد این دستگاه پیچیده و تشخیص مشکلات آن ضروری است. پکیج‌ها در طرح‌های متفاوتی تولید می‌شوند که برخی از آنها طرفداران زیادی دارند. برخی از مدل‌های پکیج دارای یک مبدل حرارتی و برخی دو یا بیشتر هستند. در ادامه به معرفی برخی از اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج می پردازیم.
ترتیب عملکرد قطعات پکیج در کارکرد درست دستگاه اهمیت دارد و از مرسوم‌ترین روش‌ها در عیب یابی است. فردی که ترتیب عملکرد قطعات را بشناسد تعمیر پکیج آسان است و به این دلیل پیشنهاد می‌شود از تکنسین با تجربه برای تعمیرات کمک بگیرید. در این مقاله به همه اجزای پکیج، چگونگی کارکرد و ترتیب اشاره می‌شود تا با شناخت مراحل بتوانید به رفع مشکل پکیج بپردازید.
اجزای پکیج
در ادامه با اجزای مختلف پکیج آشنا می‌شویم:
1. مشعل
مشعل یکی از مهم‌ترین اجزا در ترتیب عملکرد قطعات پکیج است که شروع به احتراق در داخل دیگ می‌کند. قسمت‌های مختلف مشعل عبارتند از:
- منیفولد
- نازل‌ها
- فین‌های کندانسور
- شیر کنترل گاز
سوخت گاز و اکسیژن در مشعل با یکدیگر مخلوط شده و شعله‌ای ایجاد می‌کنند که منبع حرارت خواهد بود. سوخت در اینجا متان یا اتان است که از منبع بیرونی به پکیج می‌رسد. احتراق گرمای لازم برای گرم کردن آب را فراهم می‌کند.
نازل روی مشعل این سوخت را به اسپری تبدیل می‌کند و آن را مشتعل می‌کند تا احتراق در داخل محفظه پکیج شروع شود. قسمت بزرگی از مشعل پکیج از پره‌های آلومینیومی و فولادی ساخته شده و تعداد آنها با توجه به ظرفیت پکیج متفاوت است.
2. محفظه احتراق
در ادامه مبحث اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج به محفظه احتراق می‌رسیم. سوخت در محفظه احتراق پکیج می‌سوزد. بدنه محفظه از عایق سرامیکی ساخته شده است و دمای داخل این قسمت می‌تواند به صدها درجه سانتیگراد برسد. گرمای تولید شده در محفظه احتراق به قسمت دیگری که مبدل حرارتی است منتقل می‌شود. محفظه‌های احتراق به دو گروه محفظه احتراق بسته و محفظه احتراق باز تقسیم می‌شوند.
برای اطلاعات بیشتر نصب دودکش پکیج | محل قرارگیری + نکات نصب دودکش پکیج مطالعه کنید.
– محفظه‌های احتراق بسته
این نوع محفظه احتراق به دلیل ایمن‌تر بودن نسبت به نوع باز بیشتر در ساختمان‌ها استفاده می‌شود. این نوع سیستم دارای یک دودکش دو جداره است که هم می‌تواند دود را تخلیه و هم اکسیژن را به داخل محفظه مکش کند.
اکسیژن مورد نیاز برای احتراق از محیط بیرون گرفته می‌شود و گازهای حاصل از احتراق از طریق دودکش به بیرون فرستاده می‌شود. اندازه دودکش در این پکیج‌ها کوچکتر است و سوخت در داخل محفظه احتراق به طور کامل می‌سوزد. بنابراین انرژی ذخیره خواهد شد.
– محفظه‌های احتراق باز
در این نوع پکیج‌ها اکسیژن مورد نیاز برای احتراق از محیطی که سیستم در آن نصب شده گرفته می‌شود و حاصل احتراق از طریق یک دودکش معمولی به بیرون هدایت خواهند شد. استفاده از این نوع پکیج‌ها باعث کاهش سطح اکسیژن در محیط می‌شود.
بنابراین این نوع پکیج‌ها باید در مکان‌های خاصی نصب شوند. یک دودکش مناسب و یک سیستم تهویه نیز برای حفظ هوای تازه و اکسیژن کافی در محیط مورد نیاز است.
عملیات احتراق و تولید فرآورده‌های احتراق در پکیج‌های دارای محفظه بسته در فضای کاملا بسته و بدون ارتباط با محیط خانه انجام می‌شود. بنابراین ایمن‌تر از پکیج‌های دارای محفظه احتراق باز هستند.
خدمات پیشنهادی آچاره : سرویس پکیج در منزل
3. مبدل حرارتی
سومین قطعه در ترتیب عملکرد قطعات پکیج مبدل حرارتی است. وظیفه این قطعه در میان سایر قطعات پکیج همانگونه که از نام آن پیدا است تبادل حرارت است. در پکیج‌های ترکیبی، گرما بین گاز داغ و آبی که در سراسر خانه و داخل رادیاتورها به گردش در می‌آید مبادله می‌شود. در پکیج‌های دیواری معمولا از گاز به عنوان سوخت استفاده می‌شود. در طی واکنش شیمیایی حاصل از احتراق گاز با اکسیژن، مقدار زیادی گرما به صورت شعله، بخار آب و دی اکسید کربن تولید می‌شود که به آنها محصولات احتراق می‌گویند.
این محصولات به سمت مبدل حرارتی جریان یافته و آب داخل لوله ها را گرم می‌کنند. مبدل حرارتی درست بالای مشعل قرار دارد. گرما به آب داخل مبدل حرارتی و سپس به سایر قسمت‌های خانه منتقل می‌شود.
به علاقه‌مندان توصیه می‌کنیم مقاله کاربردی آموزش تعمیر مبدل پکیج و انواع مبدل پکیج مطالعه کنید.
4. شیر کنترل گاز
در ادامه موضوع اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج به شیر کنترل گاز می‌پردازیم. وظیفه این شیر، کنترل و تنظیم جریان گاز به مشعل می‌باشد. این کار به واسطه سیگنال‌های الکتریکی که از برد کنترل به شیر برقی یا بوبین‌های مغناطیسی می‌روند انجام می‌شود.
دریچه گاز با دریافت این سیگنال‌ها باز می‌شود و اجازه می‌دهد گاز وارد مشعل شود. دمای آب داخل مبدل حرارتی با بالا و پایین کردن و یا قطع و وصل جریان گاز توسط این شیر تنظیم می‌شود. وظیفه اصلی شیر گاز کنترل شعله و حرارت پکیج است.
شیر کنترل گاز پکیج در زیر محفظه احتراق قرار دارد و معمولاً از آلومینیوم ساخته می‌شود. شیلنگ گاز پکیج به این شیر وصل می‌شود.
5. برد کنترل
برد کنترل مهم ترین جزء مشعل است و در واقع مغز پکیج محسوب می‌شود. وظیفه برد کنترل عملیات مختلف در پکیج، دریافت سیگنال‌های مختلف از تمام قسمت‌های پکیج به عنوان اطلاعات ورودی و انتقال آنها به سایر قطعات به عنوان اپراتور خروجی است. تعداد برد کنترل پکیج با توجه به نوع آن متفاوت است.
گاهی برای رفع ارورها نیاز به آموزش ریست کردن پکیج دارید تا مشکلات به‌راحتی رفع شود.
6. ترمیستور
ترمیستور یکی از چندین قطعه الکتریکی پکیج است. این بخش از اجزای پکیج از یک نیمه هادی ساخته شده که مقاومت داخلی آن با تغییر دما عوض می‌شود. ترمیستور در پکیج‌های ترکیبی از نوع NTC است یعنی مقاومت آن با افزایش دما کاهش می‌یابد و بالعکس.
مقاومت الکتریکی این قطعه پکیج در دمای 25 درجه سانتیگراد 10 کیلو اهم است. این قطعه پکیج دمای آب را اندازه گیری کرده و به برد کنترل گزارش می‌دهد. بنابراین نقش حیاتی در کنترل دمای آب در پکیج دارد. وظیفه اصلی ترمیستور در ترتیب عملکرد قطعات پکیج تبدیل تغییرات دما به تغییرات جریان الکتریکی است. ترمیستورها از نظر ظاهر و نوع اتصال متفاوت هستند.
7. پمپ پکیج
در ادامه توضیحات درباره اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج پمپ را مورد بررسی قرار می‌دهیم. وظیفه پمپ پکیج در پکیج‌های ترکیبی گردش آب برای انتقال گرما از مبدل اصلی حرارتی به مبدل‌های حرارتی دیگر مانند رادیاتور است. پمپ پکیج از نوع گریز از مرکز می‌باشد.
آب گرم در سیستم و رادیاتورها با عملکرد پمپ حرکت می‌کند. در این میان آب حرارت خود را از دست می‌دهد و دوباره به پکیج باز می‌گردد تا دوباره گرم شود. تمام این پروسه گردش توسط پمپ انجام می‌شود که یک قطعه مهم در ترتیب عملکرد قطعات پکیج به حساب می‌آید. برای اطمینان از بهره وری مناسب پکیج و جلوگیری از سوراخ شدگی پمپ و همچنین محافظت از مبدل حرارتی اصلی باید همیشه فشار آب مطلوب وجود داشته باشد. این فشار معمولاً در بیشتر پکیج‌ها 1.5 بار است.
برای مطالعات جامع‌تر مبدل ثانویه پکیج و روش رسوب گیری مبدل ثانویه را مطالعه کنید.
8. شیر اطمینان
در ترتیب عملکرد قطعات پکیج شیر اطمینان اهمیت بالایی دارد. تومدارهای گرمایشی متشکل از لوله‌ها، رادیاتورها و سایر قطعات پکیج، همگی در فشار معمولی موثر هستند. اگر فشار به هر دلیلی بالا رود، قطعات پکیج به ویژه مخزن انبساط صدمه دیده و سیستم گرمایش را متوقف می‌کنند. بنابراین برای جلوگیری از افزایش فشار شیر اطمینان وارد عمل می‌شود.
فشار بحرانی برای پکیج معمولا 3 بار است. اگر فشار به 3 بار برسد شیر اطمینان باز شده و مقداری آب از سیستم تخلیه می‌شود تا فشار به محدوده نرمال کاهش یابد. سپس شیر اطمینان بسته می‌شود. شیر اطمینان از فلزات مختلفی مانند برنز و آلومینیوم و حتی پلاستیک یا فولاد ضد زنگ ساخته شده است. اما فنر داخل شیر معمولا از فولاد ضد زنگ ساخته می‌شود.
پکیج چگونه کار می‌کند؟
اگر بخواهیم اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج را به زبان ساده توضیح دهیم در طول پروسه احتراق، منبع سوخت به پکیج وارد می‌شود و به مشعل‌های موجود در پکیج هدایت خواهد شد. این مشعل‌ها با پیام‌های دریافتی از شیرهای سیستم گرمایش مرکزی و آب گرم خانه شما فعال می‌شوند.
اگر دریچه‌ای مانند شیر آب باز شود که برای مثال آب گرم را برای حمام درخواست می‌کند باز شدن شیر اجازه می‌دهد تا آب جریان یابد.
آب جاری در پکیج از روی چیزی به نام سوئیچ پارویی عبور می‌کند که مشعل‌ها را در قسمت خاصی از پکیج روشن می‌کند تا آب شیرها گرم شوند که همان سیستم آب گرم خانگی است. گرمای اضافی در یک مبدل حرارتی ذخیره می‌شود بنابراین زمانی که به عنوان مثال گرمایش مرکزی در جریان کامل است گرمای مازاد در مبدل حرارتی برای گرم کردن آب گرم شیرها یا سیستم آب گرم خانگی استفاده می‌شود.
لوله‌های آب گرم خانگی و لوله‌های گرمایش مرکزی از میان مبدل حرارتی عبور می‌کنند بنابراین یکی می‌تواند همیشه دیگری را گرم کند. این کار گرم شدن همزمان هر دو سیستم را امکان‌پذیر می‌کند.
از آنجایی که با عبور لوله‌های حرارت مرکزی و لوله‌های آب گرم خانگی از مبدل حرارتی آب داخل مبدل حرارتی باعث گرم شدن آب لوله‌ها می‌شود بنابراین فرقی نمی‌کند که کدام یک از این دو منبع آب مورد استفاده قرار گیرد. هر دو به یک روش از طریق مبدل حرارتی گرم می‌شوند.
نکاتی در مورد ترتیب عملکرد قطعات پکیج
اولین قطعاتی که پس از روشن شدن پکیج و اتصال برق به دستگاه از طریق برد کنترل مورد بررسی قرار می‌گیرند، عبارتند از:
- کلید حداقل فشار آب پکیج (پرشر سوییچ آب): اگر فشار آب پکیج کمتر از یک باشد، پکیج از کار می‌افتد. این قطعه قابل یکسره کردن است.
- سنسور مدار گرمایش (NTC): اگر سنسور مدار گرمایش اتصال کوتاه شود یا قطع شود، پکیج از کار می‌افتد. این قطعه قابل یکسره کردن نیست.
- کلید حرارتی روی مبدل (در بدون فن ها یک کلید حرارتی اضافه جهت حس کردن خروج دود): اگر کلید حرارتی روی مبدل اتصال کوتاه شود یا قطع شود، پکیج از کار می‌افتد. این قطعه قابل یکسره کردن است.
پس از متصل بودن این قطعات، برد کنترل رله پمپ را وصل می‌کند و پمپ روشن می‌شود. همزمان با پمپ، شیر برقی سه طرفه نیز برق‌دار می‌شود و آب را به سمت شوفاژها هدایت می‌کند. سنسور مدار گرمایش دمای آب را به برد کنترل گزارش می‌دهد و برد کنترل دمای آب را با دمای تنظیمی مقایسه می‌کند.
اگر دمای آب کمتر از دمای تنظیمی باشد، برد کنترل دستور گرمایش صادر می‌کند. سپس برد کنترل پرشر هوا را چک می‌کند که باز باشد. فن روشن می‌شود. پرشر سوییچ هوا بسته می‌شود. جرقه زن وارد عمل می‌شود. شیر گاز برق‌دار می‌شود و باز می‌شود.شعله تشکیل و توسط یون تشخیص داده می‌شود.
اگر شعله توسط یون تشخیص داده شود، شعله پایدار می‌شود. این مرحله تا زمانی که دمای آب شوفاژ به دمای تنظیمی مورد نظر برسد، ادامه می‌یابد.
اگر شعله به هر علتی تشخیص داده نشود (نبود اکسیژن کافی یا گاز یا خرابی شیر گاز یا خرابی جرقه زن)، پس از چند ثانیه شیر گاز قطع می‌شود و مراحل ۵ به بعد تکرار می‌شود. البته تا سه بار. بعد از سه بار دستگاه از کار می‌افتد و ارور تشخیص شعله می‌دهد. چراغ دستگاه قرمز می‌شود.
برای تعمیر پکیج، باید دقت کرد که پکیج در چه مرحله‌ای توقف کرده است و اینجاست که شناخت ترتیب عملکرد قطعات پکیج مهم می‌شود.
جمع‌بندی
پکیج سیستمی متشکل از تعدادی اجزا و قطعات است که هم آبگرمکن با راندمان بالا و هم یک سیستم گرمایش مرکزی محسوب می‌شود که در یک واحد فشرده گردآوری شده‌اند.
در این مقاله با برخی اجزای پکیج و ترتیب عملکرد قطعات پکیج آشنا شدیم. نصب پکیج مزایای بیشماری دارد که از آن جمله می‌توان به انتقال آب گرم از طریق شیر آب یا دوش حمام با فشار اصلی اشاره کرد. به این ترتیب می‌توانید بدون نیاز به پمپ از دوش گرفتن با فشار آب قوی لذت ببرید.
