نصب دودکش پکیج | محل قرارگیری + نکات نصب دودکش پکیج
نصب دودکش پکیج یکی از اصلیترین اقداماتی است که برای حفظ ایمنی و سلامت افراد باید با دقت انجام شود. نصب دودکش برای پکیج از این جهت مهم است که باید تمامی گازهای خطرات و دود ناشی از احتراق بهطور کامل به بیرون از ساختمان هدایت شوند.
عدم دقت در نصب دودکش عواقب خطرناکی برای سلامت ساکنین دارد. علاوهبر این باعث اختلال در عملکرد سیستم گرمایش پکیج نیز خواهد شد. در ادامه این مقاله با شما هستیم تا با مراحل نصب دودکش پکیج فن دار و بدون فن آشنا شویم.
اطلاعات کلی درباره نصب دودکش پکیج
صنعت ساختمان سازی تابع قوانین و مقررات مختلفی است که از جمله آنها میتوان به مقررات نصب دودکش پکیج اشاره کرد. این قوانین برای اطمینان از نصب و قرارگیری ایمن دودکشهای پکیج طراحی شدهاند. با اطمینان از پایبندی هر ساختمان به مقررات، خطر آسیبهای بعدی و بیماریهای مربوط به گاز خروجی از پکیج بهطور چشمگیری کاهش پیدا کرده و مشکل کمتری در طرز کار پکیج پیش خواهد آمد.
در نظر داشته باشید که یکی از مهمترین اصول از مبحث ایمنی ساختمانسازی و نظام مهندسی کشور به این مسئله اشاره دارد که میبایست از مسائلی در رابطه با دودکش پکیج تبعیت کنید. این مباحث را شما میتوانید در جدول زیر مورد مشاهده قرار دهید.
| نکات مهم در نصب دودکش پکیج | جزئیات مربوط به قانون در نصب دودکش پکیج |
|---|---|
| نسبت طول لوله به قطر | برای هر ۱ اینچ قطر حداکثر ۴۵ متر طول مجاز است؛ برای دودکش با قطر ۱۰ سانتیمتر (۴ اینچ) طول افقی حداکثر ۸ متر در نظر گرفته شود. |
| انتخاب قطر در مناطق مرتفع و ظرفیتهای بالا | در مناطق کوهستانی و برای پکیجهای پرظرفیت، قطر دودکش بزرگتر انتخاب شده تا افت فشار جبران و تخلیه گاز یکنواخت حفظ شود. |
| افزایش طول عمودی در پکیج بدون فن | بهازای هر ۱ متر لوله افقی با قطر ۱۵ سانتیمتر، ۳ متر به طول عمودی روی بام افزوده شود؛ اگر قطر ۱۰ سانتیمتر است، این افزایش لازم است در ۶ متر محاسبه شود. |
| حداقل ارتفاع خروجی دودکش از بام (بدون فن) | پس از خروج از سطح بام، حداقل ۱ متر ارتفاع رعایت شود؛ در مجاورت دیوار یا موانع اطراف، ارتفاع تا ۱.۵ متر افزایش پیدا کند. |
دودکش پکیج چیست؟
قبل از اینکه با مراحل نصب دودکش پکیج آشنا شویم، باید ببینیم دودکش پکیج چیست؟ زمانی که پکیج کار میکند گازهای سمی تولید میشوند که باید از سیستم حذف شوند. دودکش در اصل لولهای است که این گازها را از پکیج منتقل میکند.
از آنجایی که گازها میتوانند مضر باشند، مهم است که دودکش بهگونهای قرار گیرد تا گازهای سمی دوباره وارد ساختمان نشوند. در واقع در زمان نصب دودکش پکیج باید اطمینان حاصل کنید که گازهای سمی به سمت ساختمانهای مجاور نیز هدایت نمیشوند.
اکثر مردم یکبار هم که شده دودکش پکیج را دیدهاند؛ اگرچه ممکن است متوجه آن نشده باشند. هر ساختمانی که پکیج دارد باید دودکش نیز داشته باشد و این جزو قوانین ساختمان سازی است.
دودکشهای پکیج بهطور معمول کوتاه هستند و از دیوار خارجی بیرون میآیند. دودکش از پمپاژ مجدد گازهای سمی به داخل ساختمان جلوگیری میکند و مانع از آسیب رسیدن به ساکنین ساختمان خواهد شد.
اجزای دودکش پکیج چیست و چطور عمل میکنند؟
به صورت کلی دودکش پکیج از چند بخش اصلی تشکیل شده که هرکدام نقش مشخصی در هدایت گازهای حاصل از احتراق و تأمین ایمنی دستگاه دارند. این اجزا به گونهای طراحی شدهاند که جریان هوا و دود به شکل منظم و ایمن انجام شود و هیچ گاز مضری به داخل محیط بازنگردد. در ادامه اجزای مهم دودکش پکیج معرفی میشوند.
لوله داخلی (خروج دود)
این بخش وظیفه انتقال گازهای داغ و آلاینده حاصل از احتراق را دارد. معمولا از فلزاتی مانند آلومینیوم یا استیل ساخته میشود تا در برابر حرارت بالا و خوردگی مقاوم بماند. کیفیت این لوله نقش مستقیمی در ایمنی سیستم دارد زیرا هرگونه نشتی یا سوراخ در آن میتواند باعث ورود گازهای خطرناک به داخل ساختمان شود.
لوله خارجی (ورود هوا)
این لوله هوای تازه را از بیرون وارد محفظه احتراق میکند تا فرآیند سوختن سوخت به شکل کامل انجام شود. تامین هوای کافی برای احتراق نه تنها باعث افزایش بازدهی دستگاه میشود بلکه مانع خاموش شدن شعله در شرایط فشار هوای متغیر خواهد شد.
دریچه یا صفحه مانع برگشت (فلپ)
این قطعه برای جلوگیری از برگشت دود و گازهای سمی به فضای داخلی نصب میشود. طراحی آن به شکلی است که هنگام خروج گازها باز میشود و پس از پایان فرآیند بسته میماند تا مسیر برگشت گازها مسدود شود. وجود این بخش برای حفظ سلامت ساکنان بسیار ضروری است.
اتصالات و زانوییها
قطعات رابطی هستند که مسیر لولهکشی دودکش را به بدنه پکیج و خروجی دیوار یا پشتبام متصل میکنند. این اجزا باید به دقت نصب شوند تا هیچ منفذی برای خروج دود در مسیر وجود نداشته باشد. انتخاب جنس مناسب برای اتصالات از دوام و عملکرد صحیح سیستم پشتیبانی میکند.
کلاهک H یا ضدباد
در انتهای دودکش نصب میشود تا از ورود باد و باران به داخل لوله جلوگیری کند و خروج گازها را تسهیل نماید. این قطعه با ایجاد تعادل در فشار هوا مانع بازگشت دود میشود و به افزایش راندمان خروجی کمک میکند.
آیا هر پکیج باید دودکش داشته باشد؟
پکیجهای معمولی، دیواری و زمینی همگی دارای دودکش هستند. اکثر دودکشها بهصورت افقی نصب میشوند؛ اگرچه بهتر است دودکش پکیج و فلنج دودکش بهصورت عمودی اجرا شود. اگر پکیج روی دیوار خارجی نصب نشده باشد، از یک عمودی برای هدایت گازهای سمی از داخل و خارج از فضای سقف استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: آموزش نصب دودکش آبگرمکن دیواری
نکات مهم نصب دودکش پکیج
در نصب دودکش پکیج، چه محدودیتهایی را باید لحاظ کرد؟
قبل از این که به سراغ آموزش نصب دودکش پکیج برویم؛ باید به محدودیتهایی که لازم است پیش از انجام این کار مورد توجه قرار دهید اشاره داشته باشیم! این محدودیتها هم از جانب قوانین ساختمانسازی مطرح شدهاند و هم تجربه متخصصان، به نتیجه ختم شده است که برای ایمنی بیشتر، محدودیتهایی نظیر فضای نصب، لولههای غیر مجاز و .. اشاره داشته باشند. برای بررسی این محدودیتها همراه ما باشید.
ممنوعیتهای ساختمانی در مسیر دودکش
همانطور که در ابتدا هم گفتیم؛ در طراحی مسیر دودکش پکیج، عبور دادن آن از سقف کاذب یا کناف بهشدت خطرناک است. این کار میتواند باعث تجمع گازهای ناشی از احتراق در فضای بسته شود و خطر خفگی یا آتشسوزی را افزایش دهد. برای نصب ایمن مسیر دودکش باید کاملاً قابل بازبینی باشد تا در زمان سرویس، احتمال نشتی یا انسداد سریع تشخیص داده شود.
انواع لولههای غیرمجاز برای دودکش پکیج
بهکارگیری لولههای آکاردئونی، پلاستیکی، آلومینیومی یا انعطافپذیر در مسیر دودکش پکیج ممنوع است. این لولهها در برابر حرارت بالا تغییر شکل میدهند و احتمال نشت دود و گاز سمی در محیط را بالا میبرند. جنس استاندارد دودکش باید فلزی و مقاوم در برابر حرارت و خوردگی باشد تا انتقال کامل دود به بیرون انجام شود.
خطر استفاده از دودکش گالوانیزه درزدار
لولههای گالوانیزه درزدار بهدلیل وجود خط جوش در بدنه، در برابر بخار آب و حرارت پکیج مقاومت کافی ندارند. در طول زمان، این درزها دچار خوردگی میشوند و شکافهای ریز باعث نشت گاز به فضای داخلی میشود. در نتیجه، استفاده از این نوع لوله بزرگترین اشتباه در نصب دودکش پکیج محسوب میشود. بهترین جایگزین، لولههای استیل یا فولادی بدون درز است که دوام و ایمنی بسیار بیشتری دارند.
دودکش پکیج کجا باید قرار گیرد؟
قرارگیری ایدهآل دودکش پکیج به عوامل مختلفی بستگی دارد. طبق مقررات نصب دودکش پکیج، هنگام تعیین محل مناسب باید به موارد زیر توجه شود:
1. فاصله پکیج از پنجرهها و درها
دودکش پکیج نباید نزدیک هر قسمتی از خانه که امکان باز شدن دارد مانند پنجرهها یا درها قرار گیرد. مقررات مربوط به رعایت فاصله در نصب دودکش پکیج کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که گازهای مضر بهطور کامل از ساختمان شما خارج میشوند.
فاصله دقیق به اندازه خانه شما بستگی دارد اما بهطور کلی، مقررات ساختمان سازی از نصب دودکش در فاصله 30 تا 60 سانتیمتری پنجره یا در جلوگیری میکند.
این قوانین برای جلوگیری از خروج گازهای مضر از دودکش و سپس ورود مجدد به ساختمان از طریق در یا پنجره باز است.
بیشتر بخوانید: نصب دودکش آبگرمکن زمینی
2. درجه حرارت
زمانی که پکیج کار میکند، برای ایجاد گرما در حال سوزاندن گاز است. این بدان معناست که گازهای تولیدشده میتوانند بسیار داغ باشند. به همین دلیل، دودکش را نباید خیلی نزدیک به چیزی که گازهای داغ میتوانند به آن آسیب برساند قرار داد.
بهعنوان مثال اگر ناودان پلاستیکی را در جایی از ساختمان تعبیه کردهاید، نصب دودکش پکیج در نزدیکی آن ممنوع است؛ زیرا گازهای داغ میتوانند ناودان را ذوب کنند.
3. دودکشهای عمودی
دودکشهای افقی در اکثر ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرند اما هر چند وقت یکبار، ممکن است نصب دودکشهای عمودی برای بنایی مناسبتر باشد. اگر چنین است انتخاب صاحبان ملک اغلب این است که روی دودکش درپوش بگذارند.
قرار دادن پوشش روی دودکش یا پنهان کردن دودکش پکیج میتواند از نظر زیبایی شناختی دلپذیر باشد؛ به همین دلیل است که گزینههای محبوب محسوب میشود.
با این حال اگر دودکش پکیج شما به هر نحوی مخفی باشد، باید مطمئن شوید که امکان دسترسی به آن وجود دارد.
نحوه نصب دودکش پکیج بدون فن و فن دار
درباره نحوه نصب دودکش پکیج دیواری ابتدا باید به نوع پکیج دقت کنیم. پکیج دیواری در 2 نوع فن دار و بدون فن در بازار عرضه میشوند و هر یک شرایط نصب جداگانهای دارند. نکته مهم در زمان نصب دودکش پکیج از هر 2 نوع این است که لوله دودکش باید حتما به فضای بیرون هدایت شده باشد.
با رعایت مقررات مربوط به نصب و راهاندازی پکیج و تعبیه درست دودکش آن، گازهای حاصل از احتراق بهطور کامل به بیرون هدایت میشوند. همچنین سیستم این دودکشها طوری هستند که هوای تازه از بیرون ساختمان به داخل وارد خواهد شد. این مسئله از هوا گرفتن پکیج و هواگیری پکیج نیز جلوگیری خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: راهنمای نصب پکیج زمینی
در ادامه با روشهای نصب دودکش در انواع پکیج آشنا میشویم:
نصب دودکش پکیج فن دار
در طراحی پکیجهای فن دار تمهیداتی اندیشیده شده که دیگر نیازی به دودکش ساختمان نیست. در سیستم پکیج فن دار، دودکش دارای قابلیت هدایت هوای موردنیاز برای سوختن گاز از بیرون به داخل دستگاه است.
در پکیجهای فندار دودکش دوجداره دو مسیر مجزا دارد؛ یکی برای خروج گازهای حاصل از احتراق و دیگری برای تامین اکسیژن مورد نیاز شعله. در بخش بیرونی پکیج دو قاپک با قطر تقریبی ۱۰ سانتیمتر تعبیه شده که هوا را از خارج ساختمان به داخل محفظه احتراق هدایت میکنند. این طراحی باعث میشود هوای مصرفی پکیج از محیط داخلی دچار خفگی نشود.
از این رو نصب دودکش پکیج فن دار برای مناطقی از ساختمان که دودکش آن مکش کافی را ندارد یا محل مناسبی برای نصب دودکش در دسترس نیست، بهترین گزینه خواهد بود. پکیج فن دار دارای دودکش دوجداره بوده که قطر داخلی آن 6 سانتیمتر بوده و قطر خارجی آن 10 سانتیمتر است.
عملکرد لوله داخلی برای تخلیه دود ناشی از احتراق و ورود هوای تازه از محیط بیرون است. نصب دودکش پکیج فن دار باعث ایجاد ایمنی بیشتر برای افراد خانواده خواهد شد؛ چون اکسیژن فضای داخلی خانه وارد پکیج نمیشود و در عوض از هوای بیرون تامین خواهد شد.
به یاد داشته باشید که پرشر سوئیچ هوا یکی از قطعات ایمنی مهم در پکیجهای فندار محسوب میشود که وظیفه بررسی وضعیت تخلیه گازهای احتراق و عملکرد صحیح فن را بر عهده دارد. این قطعه با اندازهگیری فشار در مسیر دودکش، به سیستم امنیتی این اطمینان را میدهد که گازها بهطور کامل از سیستم خارج میشوند.
اگر در مسیر دودکش انسداد یا کاهش مکش رخ دهد، پرشر سوئیچ به برد فرمان قطع شعله میدهد تا از خطر نشت دود یا گاز مونوکسیدکربن جلوگیری شود. به همین دلیل بررسی سلامت این قطعه هنگام سرویس پکیج ضروری است.
چه نکاتی را برای نصب دودکش پکیج فن دار رعایت کنیم
- هیچ وقت نباید لایه بیرونی دودکش پکیج فن دار را از لایه داخلی آن جدا کرد.
- به جز دودکشهای دوجداره، توجه داشته باشید که استفاده از دودکشهایی که جنس آنها از استیل ضدزنگ است، کاربرد دارند.
- یکی از قوانین مهم در زمان نصب دودکش پکیج، هدایت لوله دودکش به هوای آزاد بیرون از ساختمان است. این کار خروج گازهای سمی و ورود هوای تازه به داخل پکیج را تضمین خواهد کرد.
- چنانچه بعد از نصب پکیج دیواری خود متوجه شدید که فاصله بین پکیج و دیواری که قرار است لوله دودکش از آن خارج شود بیشتر از طول لوله دودکش است میتوانید از زانویی دوجداره مخصوص پکیج دیواری نوع فن دار استفاده کنید.
- طول لوله که بهصورت استاندارد 4 متر است با قدرت مکش فن در پکیج نوع فن دار هماهنگی دارد؛ در نتیجه اگر طول لوله دودکش آن از 4 متر کمتر شود، روی مکش فن تاثیر گذاشته و قدرت آن را بیشتر میکند.
افزایش قدرت فن باعث ورود هوای بیشتر به محفظه احتراق شده و پکیج بهآسانی روشن نخواهد شد. برای حل این مشکل بهتر است از حلقههای فلزی برای کاهش شدت هوای ورودی به داخل پکیج دیواری استفاده نمایید. - یکی از قوانین مهم در دودکش پکیج فن دار این است که نباید دودکش دوجداره را به دودکش ساختمان متصل کنید.
- سعی کنید از دستکاری دودکش پکیج خودداری کرده و دودکش مطابق با استانداردهای ساختمان سازی را تهیه و نصب کنید.
- در آخرین طبقه ساختمان، ارتفاع دودکش کاهش پیدا میکند و برای حل این مشکل بهتر است ارتفاع دودکش پکیج را تا 2 متر افزایش دهید.
- برای نصب دودکش دوجداره و هدایت آن به داخل بنا، به دودکش دوجداره نیاز دارید. چنانچه متوجه شدید دودکش داخلی ساختمان از نوع دوجداره نیست، دودکش را از قسمتی از دیوار به هوای بیرون هدایت کنید.
- یکی از مشکلات در زمان نصب دودکش پکیج، ورود آب باران به داخل لوله دودکش است. برای حل این مشکل میتوانید سر دودکش را به اندازه 5 سانتیمتر به پایین خمیده کنید.
بیشتر بخوانید: نحوه تنظیم فشار پکیج
نصب دودکش پکیج بدون فن
قطر استاندارد برای نصب دودکش پکیج بدون فن حداقل 15 سانتیمتر است. بهتر است از تبدیل افزایش قطر در زمان نصب دودکش استفاده کنید. با این روش، قطر دودکش پکیج شما از قطر خروجی گازهای حاصل از احتراق بیشتر میشود. چه نکات مهمی را باید برای نصب دودکش پکیج فن دار رعایت کنیم؟
- ارتفاع استاندارد برای لوله دودکش پکیج 30 سانتیمتر است.
- استفاده از دودکش مشترک برای پکیج بدون فن ممنوع است.
- در صورتی که دودکش پکیج را در تراس نصب کردهاید، باید آن را با فویل مخصوص عایق بندی کنید.
- استفاده از کلاهک محکم جزء ضروریترین اقدامات است.
- نکته مهم در زمان نصب، مقاوم بودن آن در برابر باد و باران و بخار آب است.
- از وصل کردن پکیج دیواری به شیر گاز مشترک جدأ خودداری کنید.
- ارتفاع دودکش در خروجی پشت بام باید بیشتر از 1 متر باشد.
- فاصله استاندارد بین کلاهک پکیج تا کولرهای آبی حداقل 3 متر است.
خدمات پیشنهادی: تعمیر پکیج
نکات کلیدی در مورد نصب و راهاندازی پکیج دیواری
- خروجی دودکش پکیج دیواری باید دور از درها، پنجرهها یا منافذ دیگر قرار گیرد. باید حداقل 30 سانتیمتر در بالا، پایین یا کنار هر ورودی فاصله وجود داشته باشد. گازهای مضر باید بهدرستی از ساختمان خارج شوند.
- نکته مهم دیگر در زمان نصب دودکش پکیج رعایت فاصله حداقل 75 میلیمتر بین دودکش و هر مادهای است که ممکن است در اثر گرما آسیب ببیند. گازهای سمی خارج شده از دودکش ممکن است بسیار داغ باشد که میتواند باعث آسیبهای جدی شود.
- گازهای خروجی در صورت تنفس میتوانند خطرناک باشند؛ بنابراین تا حد امکان از قرار دادن دودکش پکیج در جایی از فضاهای عمومی مانند پیادهروها خودداری کنید. دودکش را حداقل 2 متر از زمین دور نگه دارید.
- اگر دودکش پکیج شما بهصورت افقی قرار دارد آن را کمی به سمت بالا زاویه دهید. خروج بخار آب میتواند مضر باشد؛ بنابراین مهم است که این بخار آب بهجای این که از خروجی بیرونی ساختمان خارج شود یا بدتر از آن، روی افراد پیاده بریزد به پکیج تخلیه شود.
- دودکش پکیج خود را پنهان نکنید! پوشاندن دودکش پکیج بهخصوص دودکشهای عمودی، ممکن است گزینهای مطلوب به نظر برسد اما همیشه باید مطمئن شوید که نقاط دسترسی یا اتصالات دودکش را نپوشانده باشید. وظیفه اصلی دودکش دفع گازهای سمی است و نباید مانعی ایجاد کنید.
- در صورتی که دودکش پکیج شما طوری قرار دارد که دسترسی فیزیکی به آن امکانپذیر نیست میتوانید دریچههای بازرسی را نصب کنید.
یک مهندس باید بتواند اتصالات دودکش پکیج شما را با چشم بهراحتی بررسی کند و اگر نتواند ممکن است آن را به عنوان «در معرض خطر» طبقهبندی کند.
جمعبندی
تعمیر، جابجایی یا نصب دودکش پکیج ایران رادیاتور، بوتان، گلدیران و … یک کار فریبنده ولی پیچیده است. با این که دودکش چیزی بیشتر از یک استوانه فلزی سبک وزن نیست اما واقعیت این است که مقررات و نگرانیهای زیادی برای حفظ ایمنی در زمان نصب آن وجود دارد. در واقع نصب دودکش پکیج همان کاری است که همه می خواهند بهدرستی انجام دهند.
تنظیمات درست در زمان نصب دودکش پکیج دارای اهمیت زیادی است؛ زیرا در صورت نصب نادرست ممکن است آسیبهای جدی را ایجاد نمایند. مونوکسید کربن گازی خطرناک است که میتواند باعث تلفات جانی بدون ذرهای دود شود؛ بنابراین باید جلوی نشت آن به خانه یا محل کارتان را بگیرید.
دودکشهای پکیج دیواری بهگونهای تنظیم شدهاند که افراد خارج از خانه شما نیز ایمنی داشته باشند بهخصوص در مورد دیوارهایی که به فضاهای عمومی باز میشوند. به همین دلیل مقرراتی در مورد نصب دودکش پکیج وضع شده که باید در مورد دودکشهایی که از ساختمان در سطح پشتبام خارج میشوند مورد توجه قرار گیرند.
