چک لیست سرویس آسانسور برای نگهداری موتورخانه و سیستم انتقال نیروی این دستگاه در ساختمان‌های تجاری و مسکونی انجام می‌شود. درصورتی‌که انجام نشود، آسانسور پس از مدتی از کار خواهد افتاد و دچار مشکلات زیادی می‌شود. در نهایت اگر بخواهید آسانسور را پس از این اتفاقات تعمیر کنید ناچار به پرداخت هزینه‌های گزاف و گاهی تعویض موتور اصلی و یا فلکه‌ها و فن موتور خواهید داشت. در واقع شما با پیروی از چک لیست سرویس آسانسور می‌توانید از بروز هزینه‌های اضافه و همین‌طور اشکالات خطرساز جلوگیری کنید. این چک لیست بر اساس دستورالعمل سرویس و نگهداری آسانسور منعقد می‌شود. شرکتی که این کار را بر عهده می‌گیرد لازم است که این چک لیست را مهر، امضا و در نهایت تأیید کند.
بندهای مهم نگهداری آسانسور
آسانسور یا بالابر دارای بخش‌های مختلفی است، موتورخانه، اتاقک آسانسور، چاه آسانسور، کابین و قاب وزنه، درب کابین، در هر طبقه به شکل کامل چک خواهد شد. یک برگه تحت عنوان چک لیست سرویس آسانسور مورداستفاده قرار می‌گیرد که در آن نام شرکت ارائه‌دهنده خدمات، شرح خدمات و سرویس، سال و تاریخ، نام پروژه، بلوک و شاخص آسانسور، شماره قرارداد، مدت‌زمان، تلفن و اطلاعات پایه و همین‌طور نام مدیریت ساختمان قید می‌شود.
دارای بندهای:
- موتورخانه بند الف
- چاه آسانسور بند ب
- کابین و قاب وزنه بند پ
- عملکرد درب کابین بند ت
- عملکرد درب‌های طبقاتی اتوماتیک هر واحد و درب لولایی بند د
است. همین‌طور امکان ارائه توضیحات در خصوص شرح خدمات ارائه شده و نحوه انجام آن نیز در این فرم وجود دارد. درصورتی‌که می‌خواهید در این مورد بیشتر بدانید می‌توانید نمونه قرارداد مربوط به نگهداری و سرویس آسانسور را از اینترنت دریافت کنید. بر اساس این چک لیست لازم است که نخست وضعیت موتورخانه به‌خوبی بررسی شود.
وضعیت موتورخانه آسانسور
موتورخانه یکی از مهم‌ترین بخش‌های چک لیست سرویس آسانسور به شمار می‌رود. محل قرارگیری موتور آسانسور و تجهیزات کنترلی است. علاوه‌برآن در بالاترین نقطه چاه آسانسور قرار خواهد گرفت و در یک موتورخانه قطعات دیگری به‌غیراز موتور در دسترس قرار گرفته است. از جمله آن‌ها می‌توان به ابزار تعمیر، تابلو فرمان، تجهیزات خنک‌کننده، لوازم اعلام حریق و… نصب شده است. در واقع پردازش اصلی در سیستم‌های آسانسور بر اساس این قسمت انجام می‌شود. در نظر داشته باشید که این بخش باید با حداکثر مقاومت ساخته شود. ضمن این که درب‌های ورودی باید حداقل شصت سانتی‌متر عرض داشته باشند تا دسترسی‌های لازم را برقرار کنند.
لازم است که در این بخش قفل درب‌های اصلی و درب ورودی موتورخانه، سیستم تهویه و خنک‌کننده محیط، نظافت، روشنایی، وجود علائم هشداردهنده به طور کامل بررسی شود. به طبع رفع مشکل آسانسور در حالتی که سیستم نوردهی آن به‌درستی کار نکند یک دردسر بزرگ خواهد بود. نظافت همیشه یکی از مهم‌ترین مسائلی است که در موتورخانه آسانسور باید رعایت شود. چک لیست سرویس آسانسور البته شامل نظافت فیزیکی قطعات و الکتروموتور است و با تصوری که شما در ذهن از نظافت دارید متفاوت است.
موتور گیربکس و روغن‌موتور
در این چک لیست بخصوص موارد مربوط به چک لیست آسانسور هیدرولیک، یکی از مهم‌ترین مسائل نگهداری از موتور گیربکس است. درست مثل خودرو این بخش تنظیم قدرت و توان خروجی را بر عهده دارد و اگر به‌درستی عمل نکند، آسانسور به‌صورت مداوم دچار مشکل می‌شود. نشتی و مشکل در روغن الکتروموتور، سبب داغ شدن، ازکارافتادن و ضعف در سیستم حرکتی می‌شود. به‌هرحال آسانسور چیزی شبیه به موتور خودروی شما است. اگر به طور مرتب و بر اساس زمانی که معمولاً متخصصین این حوزه تعیین می‌کنند، روغن بخش نگهداری موتور تعویض نشود، قطعاً این سیستم دچار کاهش بازدهی می‌شود و در نهایت چک لیست آسانسور هیدرولیک شامل رفع مشکل الکتروموتور و گیربکس نیز می‌شود.
درصورتی‌که آسانسور شما به هر دلیل دچار مشکل کاهش سرعت می‌شود لازم است که این بخش‌ها به‌درستی بررسی و سرویس گردد. در غیر این صورت معمولاً مشکل حل نخواهد شد.
ترمزها و کفشک‌ها
پاراشوت یا ترمز آسانسور یکی از مهم‌ترین و ایمنی محور ترین بخش‌های این دستگاه است. در چک لیست آسانسور هیدرولیک باید توجه ویژه‌ای به این بخش شود. در واقع جلوی افزایش سرعت غیرمنطقی و بی‌دلیل را می‌گیرد و ضمن این که دارای بخش‌های مختلف از جمله سیفتی گیر، گاورنر، پاراشوت فلکه ته چاه، کنتاکت‌های ایمنی و سیم بکسل است. این بخش را یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها در حیطه ایمنی می‌دانند و علاوه‌برآن این سیستم در بخش تحتانی و بالایی یوک کابین نصب می‌شود و همان سیستم ترمز ایمن آسانسور به‌حساب می‌آید. درصورتی‌که سرعت آسانسور بیش از حد معمول باشد این بخش وظیفه دارد که حرکت آسانسور را متوقف کرده و از سقوط آن نیز جلوگیری کند.
فلکه‌ها و رفع ساییدگی
در ادامه چک لیست بازرسی ادواری آسانسور یکی از قسمت‌های مهم در این دستگاه فلکه هرزگرد به‌حساب می‌آید. در سیستم تعلیق عملیات انتقال قدرت و نیروی موتور به سیم بکسل را بر عهده دارد و درست مانند این سیستم را در چاه‌های آب‌دیده‌ایم که به‌صورت فیزیکی یا برقی کار می‌کنند. نیروی کششی در اثر انجام عمل اصطکاک در این قطعه سبب می‌شود که حرکت به‌درستی انجام شود. ساییدگی و خوردگی در این قطعه می‌تواند موجب بروز مشکلات جدی شود. این فلکه باید به طور کامل با موتور و الکتروموتور هماهنگ باشد. در غیر این صورت آسانسور مدام در حین حرکت دچار لرزش می‌شود.
بررسی فن موتور و سلامت آن
یکی دیگر از موارد مهم در چک لیست بازرسی ادواری آسانسور مربوط به فن موتور و همین‌طور بررسی سلامت آن‌ها است. به‌هرحال وسایلی که نیروی محرکه تولید می‌کنند نیاز به چک دوره‌ای و بررسی دارند. این بررسی زمانی حساس‌تر می‌شود که عمر آسانسور بالا رفته باشد و مدت‌زمان زیادی است که از آن استفاده می‌شود. در نظر داشته باشید که آسانسورها در انواع مدل‌های مختلف در بازار یافت می‌شوند. ضمن این که کیفیت ساخت آن‌ها و قطعاتی که در ساخت این دستگاه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد با هم متفاوت است.
در چک لیست آسانسور هیدرولیک به این مسئله اشاره کردیم که موتور حرارت تولید می‌کند. درصورتی‌که بخواهیم این حرارت را کنترل کنیم که دچار آتش‌سوزی، ازکارافتادگی و مشکلات دیگر نشود، باید همواره فن موتورها را بررسی و چک کنیم به همین دلیل آن را در یکی از بندهای مهم و حیاتی چک لیست آسانسور هیدرولیک قرار می‌دهیم.
درصورتی‌که موتور گرم شود لازم است که این فن شروع به کار کند. در غیر این صورت ممکن است در برق‌رسانی و مدار اصلی دچار مشکل شده باشد. این قطعه از نیروی برق استفاده می‌کند و اگر اتصالات آن مشکل داشته باشد اصطلاحاً اشتباه فن می‌زند.
کوپلینگ انکودر موتور آسانسور
یکی دیگر از بندهای مهم در مبحث چک لیست سرویس آسانسور مربوط به کوپلینگ است. این قطعه برای مسئله انتقال نیرو در بالابرها مورداستفاده قرار می‌گیرد. در دیگر ماشین‌ها نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. ضمن این که در دو مدل سخت و انعطاف‌پذیر در بازار یافت می‌شوند. علاوه‌برآن از جمله مهم‌ترین قطعات مهندسی برق است. لازم به ذکر است که حتماً شرکتی که برای سرویس دوره‌ای آسانسور شما مراجعه می‌کند مجوزهای لازم را از ارگان‌های ناظر و اصناف داشته باشد. در غیر این صورت احتمال خطا و مشکل در کارکرد آسانسور و یا حتی بروز آسیب‌های جانی و مالی وجود دارد.
معمولاً این دستگاه جز اقلام وارداتی است و باید در هنگام انتخاب و تعویض آن دقت لازم را داشته باشید. حتماً در بررسی انجام چک لیست سرویس آسانسور فاکتوری را برای این خدمات دریافت کنید تا متوجه کیفیت محصولات به‌کاررفته، برند آن‌ها و کیفیت ساختشان شوید.
تابلو فرمان در چک لیست آسانسور
در ادامه بررسی چک لیست آسانسور هیدرولیک یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها تابلو فرمان است. کنترل سرعت حرکت موتور، جهت حرکت، پردازش مدار منطقی و دستوری طبقه‌ها و کابین‌ها و سایر تجهیزات الکتریکی توسط این قطعه انجام می‌شود. البته این وظایف بیش از این حیطه است و معمولاً کنترل سایر تجهیزات الکتریکی، روشنایی، فن، سیستم اطفاء حریق و تشخیص لحظه‌به‌لحظه موقعیت کابین نیز بر عهده این قطعه خواهد بود. درصورتی‌که استحکام و نظافت آن به‌صورت دوره‌ای مورد بررسی قرار نگیرد. آسانسور پس از یک سه ماه دچار مشکل می‌شود. ضمن این که در سیستم‌های آسانسور مسئله تابلو فرمان جدی‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنید..
البته این دستگاه در مدل‌های مختلف از جمله دو سرعت و درایو دار در بازار یافت می‌شود. تفاوت‌های زیادی میان آن‌ها وجود دارد و دقت نمایید که اگر تابلو فرمان به‌درستی چک نشود، صفر تا صد عملکرد این دستگاه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
حفاظت حرارت و ترموستات
یکی دیگر از کلیدی‌ترین و مهم‌ترین قطعات در چک لیست سرویس آسانسور ترموستات است، این قطعه در واقع کنترل حرارت را در دستگاه‌های بالابر بر عهده دارد و معمولاً زمانی شروع به کار می‌کند که دما فراتر از حد معمول باشد. در این صورت این پیغام منتقل خواهد شد که یکی از بخش‌های آسانسور دچار ایراد شده است. ترموستات در بدنه الکتروموتور نصب می‌شود. درصورتی‌که دمای بدنه موتور بیش از حد معمول شود مداربسته خواهد شد. یعنی در حالت نرمال و معمول باز بوده و با بسته‌شدن این بخش، فن خنک‌کننده شروع به کار می‌کند.
ضمن این که در انواع مدل‌های مختلف در بازار موجود می‌باشد و عملکرد بسیار مهمی در سیستم‌های حرارتی دارد. برای درک بهتر اهمیت این قطعه در چک لیست سرویس آسانسور اجازه دهید با یک مثال به شما توضیح دهیم. تصور کنید که سیستم یخچال فریزر شما ترموستات نداشته باشد. در این صورت پس از مدتی موتور از کار خواهد افتاد یا آن‌قدر کار می‌کند تا بسوزد.
بررسی گاورنر و ترمز ایمنی
فاکتور بعدی که در چک لیست سرویس آسانسور مورد بررسی قرار می‌گیرد گاورنر است. این قطعه یکی از مهم‌ترین بخش‌های ایمنی در آسانسور است. به آن ترمز مکانیکی نیز می‌گویند. در شرایطی که احتمال سقوط وجود داشته باشد. این قطعه از بروز این مشکل جلوگیری می‌کند. ضمن این که گاورنرها روی سرعت حساس هستند. درصورتی‌که به‌درستی سرویس نشوند نمی‌توانند این میزان حساسیت را تنظیم کنند. دو حالت وجود دارد. یا در شرایط غیرمعمول ترمز می‌گیرند و یا این که نمی‌توانند در وضعیتی که آسانسور در حال سقوط با سرعت بالا است کنترل را در دست بگیرند.
گاورنرها روی سقف چاه موردنظر نصب شده و سیم بکسل آن نیز روی فلکه انداخته خواهد شد. ضمن این که وقتی آسانسور در حالت عادی کار می‌کند. سرعت خطی فلکه با سرعت حرکت برابر خواهد بود. اما اگر این سرعت یک میلی‌ثانیه بیشتر باشد، گاورنر شروع به کار می‌کند.
تابلو برق سه‌فاز آسانسور
قسمت مهم دیگر در چک لیست بازرسی ادواری آسانسور تابلو برق است. این قطعه برق تمام سیستم آسانسور را تأمین کرده و معمولاً در ساختمان‌های مسکونی و تجاری از مدل سه‌فاز آن استفاده می‌شود. محل نصب آن نیز در کنار کنتور برق است. تابلو سه‌فاز سه فیوز برای ایمنی سیم‌کشی خواهد داشت و از طرفی جلوی جریانات اضافه ناشی از اتصالات کوتاه را می‌گیرد. در مقابل روشنایی چراغ تونلی نیز توسط آن تأمین می‌شود.
نگهداری از آن نیز اصول خاص خود را دارد. لازم است که اتصالات آن به طور کامل چک شود و همین‌طور چراغ‌هایی که عملکرد دستگاه را گزارش می‌کنند نیز به خوب بررسی شوند. در نهایت روی این دستگاه برچسب چک شد و یا چک دوره‌ای نصب می‌شود. درصورتی‌که شرکتی برای انجام چک لیست بازرسی ادواری آسانسور به ساختمان شما مراجعه می‌کند، حتماً روی این بخش حساس باشید و اجازه دهید آن‌ها وقت لازم را صرف رفع مشکلات تابلو برق آسانسور کنند.
بررسی پیچ‌ومهره و اتصالات آسانسورها
فاکتور نهایی در چک لیست بازرسی ادواری آسانسور، در بخش موتورخانه مربوط به محکم کردن تمامی اتصالات خواهد بود. قطعات آسانسور معمولاً با متریال پیچ به هم متصل می‌شوند. اگر استحکام لازم را نداشته باشند پس از مدتی دچار مشکل می‌شوند و در ساده‌ترین حالت شل می‌گردند. اگر به‌خوبی مورد بررسی قرار نگیرند می‌توانند تبدیل به خطرناک‌ترین بخش‌های آسانسور شوند. ضمن این که این بند معمولاً آخرین مورد در چک لیست موتورخانه آسانسورها به‌حساب می‌آید. تفاوتی ندارد که آسانسور شما از چه نوعی است. لازم خواهد بود که تمامی پیچ‌ها و مهره‌ها را چک کنید.
چک لیست درب کابین آسانسور شامل چه مواردی است؟
چک لیست بازرسی ادواری آسانسور در بخش درب کابین نیز شامل فتوسل، کنتاکت، تمام قطعه‌های ثابت و متحرکی که به درب متصل می‌شوند، مکانیزم درب کابین، شیارهای سیل و تمیزی و اطمینان از سالم بودن آن‌ها، روان بودن کل سیستم حرکتی و تنظیم درب می‌شود. تنظیم درب‌ها با تنظیم عرضی نسبت به پانل اصلی و جلویی انجام می‌شود. درصورتی‌که به‌درستی و با حساسیت انجام نشود.
درب کابین دچار مشکل می‌شود. در برخی مدل‌ها ممکن است بدون این که کابین برسد درب باز شود و این مسئله فوق‌العاده خطرناک است. در نهایت لطفاً دقت کنید که چک لیست سرویس درب کابین آسانسور باید پس از موتورخانه انجام شود. در غیر این صورت ممکن است نقص آن روی سیستم موتورخانه تأثیر بگذارد. یعنی بهتر است بر اساس این چک لیستی که ترتیب دارد پیش بروید. البته در مورد چک لیست بازرسی ادواری آسانسور در بخش موتورخانه نیازی نیست که حتماً ترتیب رعایت شود. صرفاً بخش‌های برقی مانند تابلو در نهایت مورد چک و بازرسی قرار بگیرند.
چک لیست قفل طبقه آسانسور
یک شرکت در بحث بررسی و کنترل چک لیست سرویس آسانسور باید کابین‌ها و درب‌های ورودی و همین‌طور دکمه‌های کل طبقات را نیز بادقت چک کند. عملکرد صحیح درب اتوماتیک و هماهنگ بودن آن با سر درب، شیارهای مربوط به سیل آسانسور، نظافت و ایمنی، عملکرد سیستم دیکتاتور آسانسور، عملکرد قفل و چک لیست سلامت و استحکام شیشه‌ها نیز دربند اصلی جای می‌گیرد. ضمن این که کفشک‌های زیر درب و صفحه فلزی نیز باید بادقت مورد بررسی قرار بگیرند. در غیر این صورت به‌صورت مکرر کاربران این دستگاه بالابر و مهم در ساختمان‌های تجاری و مسکونی را دچار مشکل می‌کنند.
چک لیست کابین و قاب وزنه
آخرین چک لیستی که باید به آن اشاره کنیم مربوط به تعادل کابین، تنظیم کفشک، بررسی کلید قطع کن، جعبه رویزیون، روغن‌دان، سوئیچ اورلورد، اتصال درب، آچارکشی لرزه‌گیر بالا و پایین، دستگیره و آینه، شستی‌های فرمان، عملکرد کلید اضطراری، کارکرد سیستم روشنایی در آسانسور، کارکرد سیستم مگنت و جذب‌کننده درب و عملکرد کلیدهای DC کلید فن و تمام دکمه‌ها خواهد بود. لازم است که این موارد نیز در دستور چک لیست کابین و قاب مورد بررسی قرار بگیرد. علاوه‌برآن برای رفع صدای کابین و یا مشکلات احتمالی نیز اقدامات لازم انجام گردد.
جمع‌بندی نهایی
به‌طورکلی چک لیست سرویس آسانسور شامل بخش‌های مختلف این دستگاه برقی و مکانیکی می‌شود. معمولاً این چک لیست از موتورخانه شروع می‌شود و به مراحل دیگر یعنی قاب و کابین، درب کابین و سرویس چاه آسانسور می‌رسد. در نظر داشته باشید که پروسه چک لیست بازرسی ادواری آسانسور باید توسط مراکز مجاز انجام شود. چه‌بهتر که شرکت نصب و راه‌اندازی آسانسور به‌صورت دوره‌ای و بر اساس خدمات پس از فروش این مراحل را انجام دهد و در کل پروسه نهایت دقت را نیز به خرج دهد. ضمن این که به بندهای فاکتور نهایی و چک لیستی که باید توسط شرکت مهر و امضا و یک برگ تحویل شما شود نیز اشاره کردیم.
فراموش نکنید که اگر سرویس دوره‌ای بر اساس چک لیست انجام نشود. در نهایت یکی از بخش‌های آسانسور جامانده و این می‌تواند موجب بر هم ریختن و ازکارافتادن دستگاه شود. در چنین شرایطی حداقل یک روز معطل حضور دوباره تیم سرویس و تعمیر آسانسور در محل خواهید شد و قطعاً این مسئله در ساختمان‌هایی با تعداد طبقات و واحدهای زیاد به‌هیچ‌عنوان خبر خوبی نیست. در نتیجه نسبت به آن حساسیت به خرج دهید و به‌صورت دوره‌ای این کار را بادقت تمام انجام دهید.
