اگر مشخصات خودروها را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که پیشرانه خودروهای امروزی متفاوت از خودروهای قدیمی کار می‌کنند. می‌توانیم بگوییم که بزرگترین دلیلش استفاده از توربوشارژرها و سوپرشارژرهاست. در این مقاله از مجله آچاره قصد داریم با این دو اسم آشنا شویم و فرق توربوشارژر و سوپرشارژر خودرو را مشخص کنیم.
برای دیدن بقیه مقالات درباره سرویس و نگهداری خودرو، مجله آچاره را از دست ندهید.
توربوشارژر چیست؟
در فارسی به توربوشارژر پرخوران گفته می‌شود. در اصطلاح عامیانه‌تر، به آن توربو می‌گوییم. توربو که یک سیستم کمکی است، به این منظور ایجاد شد که موتورها سبک‌تر شده و راندمان بیشتری داشته باشند. این سیستم که در حقیقت یک جور توربین است، انرژی‌ای که از اگزوز ماشین بیرون می‌رود را به طور بهینه استفاده میکند.
توربوشارژر در اصل یک موتور مکانیکی است. این موتور، کاری میکند که هوای بیشتری وارد موتور بشود. با توربوشارژر هوا با فشار زیادی وارد سیلندرها می‌شود و هوا در داخل سیلندر زیاد می‌شود. وقتی هوا بیشتر بشود، احتراق هم بهتر صورت میگیرد. به این طریق، راندمان موتور و همچنین قدرت موتور بیشتر می‌شود.
توربو شارژر چگونه کار میکند؟
دو پنکه کوچک که با یک میله به نام شافت به هم وصل هستند و هر کدام باعث چرخش دیگری می‌شود. یکی از این پنکه‌ها توربین است. توربین، در مسیر گازهای گرمی قرار دارد که از سیلندرها بیرون می‌روند. درحالی که گاز داغ بیرون می‌رود، توربین می‌چرخد. با چرخیدن توربین، شافت و پنکه دوم هم به چرخش می‌افتند. پنکه دوم که کمپرسور است، جلوی ورودی قرار دارد و هوا را به درون می‌کشاند و نتیجتاً این هوا را به سیلندرها می‌فرستد.
آیا اندازه توربین در کارآیی توربوشارژر و سوپرشارژر مهم است؟
جواب این سؤال مثبت است. در صورتیکه توربین بزرگ باشد، فشار هوایی که تولید می‌شود هم بیشتر است. اما ایراد توربین‌های بزرگ این است که برای دورهای پایین مناسب نیستند. اگر توربین کوچکتر باشد، دور موتور بیشتر می‌شود. توربین کوچک هم برای دورهای بزرگتر کارآیی خوبی ندارد.
سوپرشارژر چیست؟
سوپرشارژر هم وظیفه‌ای مشابه موتورشارژر بر عهده دارد. کارش این است که برای پیشرانه خودرو هوای فشرده فراهم بیاورد.
سوپرشارژر بدون هیچ واسطه‌ای، کاملاً مستقیم نیروی مورد نیازش را از موتور میگیرد. می‌تواند این نیرو را از تسمه‌ی متصل به میل‌لنگ بگیرد. کمپرسور با بالا رفتن سرعت موتور می‌چرخد و هوای بیشتری را وارد پیشرانه میکند. محل قرارگیری شوپرشارژرها بیرون کاپوت است چون این‌طوری جریان هوای بیشتری می‌توانند دریافت کنند.
سوپرشارژرها و توربوشارژرها هردو برای این که از دمای هوا فشرده شده بکاهند، اینترکولر دارند.
اینترکولر چیست و در توربوشارژر و سوپرشارژر چه میکند؟
اینترکولر عضو جدانشدنیِ توربوشارژر و سوپرشارژر است. هوایی که به داخل سیلندر فرستاده می‌شود، دمای خیلی زیادی دارد. علل این دمای زیاد، یکی این است که سیستم توربو و سوپر فشار هوا را زیاد می‌کنند.
دیگر این که توربین در تماس مستقیم با گازهای اگزوز است. این گازها دمای زیادی دارند و این دما که به کمپرسور می‌رسد، می‌تواند باعث بالا رفتن دما در توربوشارژر و سوپرشارژر شود. این دمای زیاد برای پیشرانه‌ها مضر است. می‌تواند باعث ایجاد پدیده ناک در خودرو بشود یا از عمر مفید قطعات درونی موتور کم کند. اینترکولرها قادرند که این دمای بالا را تا حدود ۵۰ درصد کاهش بدهند.
محاسبه رایگان هزینه خدمات برق خودرو
سوپرشارژر چه کاربردهایی دارد؟
در جاهایی که فشار هوا زیاد نیست، کارایی موتور کم می‌شود. در اینجاست که سوپرشارژر می‌تواند با انتقال فشار عملکرد موتور را بهتر کند. انتقال نیرو در سوپرشارژر به عهوه چرخ دنده و تسمه است و کمپرسور را هم می‌چرخانند. کمپرسور هوا را به داخل مکش میکند و به یک محفظه کوچک می‌فرستد. این هوای فشرده، فرستاده می‌شود به منیفولد.
سرعت سوپرشارژر چقدر است؟
سوپرشارژر می تواند تا بیش از ۶۵ هزار دور در دقیقه سرعت داشته باشد. در کمترین حالت، می‌تواند ورودی هوا را تا ۵۰ درصد بالا ببرد.
چند نوع سوپرشارژر وجود دارد؟
سوپرشارژرها سه دسته هستند. سوپرشارژر سانترفیوژی، دمنده‌ای و مارپیچی. مدل سانترفیوژی و دنده‌ای، سرعتی برابر با ۱۵ هزار دور در دقیقه دارند. مدل مارپیچی، ۴۰ هزار دور در دقیقه سرعت دارد.
1. سوپرشارژر سانترفیوژی
شباهت این مدل به توربوشارژر زیاد است. فرق توربوشارژر و سوپرشارژر سانترفیوژی در این است که توربوشارژرها نیروی مورد نیازشان را از فشار گازهای خروجی پیشرانه می‌گیرند. سانترفیوژی‌ها از میل لنگ نیرویشان را می‌گیرند.
این مدل سوپرشارژر یک جعبه دنده دارد. سوپرشارژر سانترفیوژی در دور پایین عملکرد زیادی ندارد. اما فشار زیادی می‌تواند تولید کند.
2. سوپرشارژر دنده‌ای
قیمت سوپرشارژر دمنده‌ای کم است اما دور بالای آن انرژی زیادی مصرف میکند. این سوپرشارژرها، در مدل‌های پیشرفته‌ترشان فشار خروجی کمتری دارند و سروصدای کمی هم تولید می‌کنند. سایز این سوپرشارژرها زیاد است و وزن بالایی دارند. و مشکلی که دارند این است که هوا به شکلی ناپیوسته مدام وارد موتور می‌شود.
3. سوپرشارژر مارپیچی
این مدل، از دو مارپیچ نر و ماده به‌وجود آمده است. با دوران این دو مارپیچ، مکش، فشردگی، و پمپاژ صورت میگیرد. عملکرد خوبی هم دارند. این سوپرشارژر هم با دور موتور بالا و هم دور موتور پایین می‌تواند کار کند. اما شاید نکته‌ی بد این مدل، هزینه بالای آن باشد.
فرق توربوشارژر و سوپرشارژر خودرو چیست؟
این دو قطعه یک کار را می‌کنند. شاید بتوان گفت که فرق توربوشارژر و سوپرشارژر خودرو مربوط به تامین نیرو باشد. یک سری اختلافات جزئی هم با هم دارند. در ادامه به نواقص و مزایای سوپرشارژر می‌پردازیم تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید کدام بیشتر به کارتان می‌آید.
مزایای سوپرشارژر و توربوشارژر نسبت به هم
مثلاً زمانی که هوای ورودی به موتور دمای کمی داشته باشد، اکسیژن ورودی بیشتر خواهد بود و نتیجتاً توان موتور هم بیشتر می‌شود. سوپرشارژرهای دمنده‌ای در این زمان مناسب نیستند چون تولید گرمای بالایی دارند. در این حال توربوشارژرها کارآیی‌شان بالاتر است. اما خب سوپرشارژرهای سانترفیوژی قابلیت انعطاف بالاتری دارند از توربوشارژرها.
دیگر این که تاخیر سوپرشارژرها کمتر از توربوشارژرهاست. یعنی وقتی که پا روی پدال گاز می‌گذارید، تا زمانی که موتور پاسخ بدهد، کمی زمان صرف می‌شود. تاخیر توربوشارژرها در این موقعیت بیشتر از سوپرشارژرهاست چون سوپرشارژرها حرکتشان را یک راست از میل لنگ دریافت می‌کنند.
خدمات تخصصی برق خودرو با تیم آچاره
اگر هزینه نصب سوپرشارژر و توربوشارژر خودرو را هم در نظر بگیرید، متوجه می‌شوید که از نظر اقتصادی سوپرشارژرها به صرفه‌تر هستند. برای نصب یک توربوشارژر باید تغییرات زیادی در سیستم موتور داده شود و چیزهای زیادی نصب بشوند. اما سوپرشارژر نصبی آسان دارد و دردسری کمتر.
دیگر این که قدرت موتور سوپرشارژرها بیشتر است. طول عمر بالاتری دارند. راحت‌تر می‌توان ازشان نگهداری کرد و دردسر کمی دارند. سرعت چرخششان بالاتر است.
نواقص سوپرشارژر و توربو شارژر
مزایای سوپرشارژر را گفتیم، بد نیست که به معایبش هم بپردازیم. سوپرشارژرها سوخت بیشتری نسبت به توربوشارژرها مصرف می‌کنند چون نیروی کار خود را مستقیم از موتور می‌گیرند. افزایش آلودگی در سوپرشارژرها بیشتر است. دیگر این که مشخصه‌های فنی محدودی دارند و تا حد مشخصی قادرند که توان موتور را افزایش بدهند.
جمع‌بندی
در این مقاله قصد بر این بود که دیدی کلی از سوپرشارژرها و توربوشارژرها به شما داده شود. این که کدام واقعاً بهتر است، به نوع خودروتان برمی‌گردد و این که کدام ویژگی‌ها برایتان اهمیت دارند. برای بعضی‌ها کم صدا بودن سوپرشارژر مهم است و برای بعضی‌ها سرعت بالای توربو شارژر.
در کل سوپرشارژر برای خودروهای معمولی کارآیی بهتری دارد و نصبش هم ساده‌تر است و توربو شارژر بیشتر برای خودروهای مسابقه‌ای مناسب است. در نهایت اگر برای تصمیم‌گیری درباره این که از کدام یک استفاده کنید نیاز به مشورت داشتید، می‌توانید با تعمیرکاران آچاره صحبت کرده و مشاوره بگیرید.
همچنین هرگونه کار تعمیراتی داشته باشید می‌توانید روی متخصصان خودرو در آچاره حساب کنید. برای اطلاعات بیشتر کافی است که با شماره ۱۴۷۱ تماس بگیرید یا این که از طریق سایت و اپلیکیشن آچاره سفارش خودتان را برای تعمیر خودرو در محل ثبت بفرمایید.
