سیستم برقی تمامی خودروها، مجهز به سیستمی هستند که خروجی ولتاژ را تنظیم کند. در خودروهای مدل قدیمی، یک تنظیم کننده ولتاژ خارجی الکترومکانیکی این کار را بر عهده دارد. خودروهای مدرن و امروزی، از تنظیم‌کننده‌های الکترونیکی یا کامپیوتری استفاده می‌کنند. به این تنظیم کننده‌ها، رگولاتور نیز گفته می‌شود.
مانند هر بخش دیگر در خودرو که روزی از کار می‌افتد و نیاز به تعمیر و رسیدگی دارد، رگولاتور هم به مرور زمان خراب می‌شوند. این اتفاق که بیوفتد، شما متوجه یک یا چند مشکل بزرگ می‌شوید که باید بلافاصله به آن‌ها رسیدگی شود. در این مقاله قصد بر این است که کار رگولاتور را توضیح دهیم و درباره علائم خرابی رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ خودرو صحبت کنیم.
رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
رگولاتور (regulator) یک تنظیم کننده است. این قطعه در مدارهای الکترونیکی کاربرد زیادی دارد. این قطعه، نیمه رسانا است و ولتاژ را تنظیم می‌کند.
برقی که مدارهای الکتریکی به آن احتیاج دارند، برق DC است. این برق به دست منابع تغذیه، از برق شهر تبدیل می‌شود. برق شهر از نوع AC است. تبدیل AC به DC باعث ایجاد نویز می‌شود. برق AC هم مقدار مشخص و ثابتی ندارد و نوسان ایجاد می‌کند. برای این که ولتاژ ورودی ثابت نگه داشته شود، از رگولاتور استفاده می‌شود. اگر این مقدار نوسان کنترل نشود، سیستم برقی خودرو آسیب می‌بیند.
مثلاً، اگر ولتاژ خروجی ۱۲ باشد و شما نیاز به ۷ ولت برق داشته باشید، این تنظیم را رگولاتور انجام می‌دهد.
انواع رگولاتور
- رگولاتور خطی
- رگولاتور سوییچینگ
- رگولاتور الکترومکانیکی
- رگولاتور 78xx
- رگولاتور 79xx
1. رگولاتورهای خطی
این تنظیم کننده‌ها، ساده‌ترین و ارزان‌ترین نوع هستند و اگر نوسانات و اختلاف ولتاژ ورودی و خروجی زیاد نباشد می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. رگولاتورهای خطی سه پایه دارند. ورودی، خروجی و اتصال به زمین. پایه ورودی را باید به پایه مثبت منبع ولتاژ وصل کنید. پایه وسطی که پایه‌ی اتصال به زمین است، به پایه منفی منبع وصل می‌شود و پایه خروجی، ولتاژ ثابت است که به تغذیه‌های مورد نیاز باید وصل شود.
پیشنهادی میکنیم حتما بخوانید : آیا ریمپ ecu برای ماشین ضرر دارد؟
2. رگولاتور سوییچینگ
ورودی رگولاتور سوییچینگ به اندازه خروجی آن است و بازدهی بسیار بالایی دارد.
3. رگولاتور الکترومکانیکی
همانطور که از اسمش برمی‌آید، این تنظیم‌کننده ترکیبی است از ویژگی‌های الکتریکی و مکانیکی. این رگولاتور در برق AC کاربرد دارد.
4. رگولاتور 78xx
جریانی که از این رگولاتور بیرون می‌رود ۱ آمپر است.
5. رگولاتور 79xx
خروجی این رگولاتور مقدار منفی‌ست اما در دیگر موارد شبیه رگولاتور 78xx هستند.
مزایای رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ خودرو
- رگولاتورها در خروجی یک ولتاژ ثابت به ما می‌دهند و به این ترتیب، مدارها صدمه نمی‌بینند.
- سر المان‌هایی که با ولتاژهای گوناگون تغذیه می‌شوند، اگر یک رگولاتور قرار بگیرد، ولتاژ مورد نیاز تامین شده و دیگر نیازی به چند منبع تغذیه نیست.
۴ علائم اصلی خرابی رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ خودرو
اگر فکر می‌کنید رگولاتور خودروتان خراب شده و دنبال علائم اصلی خرابی رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ خودرو می‌گردید، این علائم می‌توانند کمکتان کنند:
- روشن شدن چراغ‌های هشدار
- عیب پیدا کردن باتری
- عیب پیدا کردن لامپ‌ها
- دیگر مشکلات مربوط به بخش‌های برقی ماشین
1. روشن شدن چراغ‌های هشدار – یکی از علائم خرابی رگولاتور
اگر رگولاتور ولتاژ خراب شود، چراغ‌های هشداری که بالای داشبورد قرار دارند روشن خواهند شد. حتی ممکن است لازم باشد چراغ موتور و دیگر چراغ‌های بالای داشبورد را هم بررسی کنید.
مطلب پیشنهادی : علائم خرابی توربو خودرو و سوالات متداول توربو شارژر
2. عیب پیدا کردن باتری
یکی از علائم خرابی رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ، خرابی باتری است که با زیاد شارژ کردن یا کم شارژ کردن باتری خود را نشان می‌دهد. اگر باتری کم شارژ شود، خالی می‌شود و اگر زیاد شود دچار مشکلات درونی می‌شود.
3. عیب پیدا کردن لامپ‌ها و روشنایی خودرو
اگر رگولاتور باعث افت برق رسانی شده است، ممکن است شاهد کم‌نور شدن چراغ جلوی ماشین بشوید. اگر هم ولتاژ خروجی رگولاتور تنظیم نشده و برق زیادی به خودرو بدهد، ممکن است لامپ‌ها بسوزند یا نورانی‌تر از حالت عادی بنظر بیایند.
4. مشکلات مربوط به بخش های برقی – آخرین نشانه خرابی رگولاتور
خودرو پر است از اجزای برقی که همه‌شان به ولتاژی که رگولاتور تنظیم می‌کند متکی هستند. در این صورت، اگر ولتاژ معیوب شود و برق رسانی به خوبی صورت نگیرد، هر کدام از این اجزای وابسته به برق ممکن است عیب پیدا کنند.
محاسبه رایگان هزینه خدمات برق خودرو
تست خرابی رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ
از آن‌جا که ممکن است مشکلات دیگری هم باعث بروز علائم یکسان شوند، لازم است تست و بررسی دقیقی صورت بگیرد و بعد از آن دست به اقدام و تعمیر آن بزنید.
اما چطور می‌توان یک رگولاتور را عیب‌یابی کرد؟ متخصصین خودرو معمولاً از آنالایزر دیجیتال استفاده می‌کنند که مشکلات سیستم برق‌رسانی را نشان می‌دهد. اما چون خودتان به چنین وسیله‌ای دسترسی ندارید، بهترین راه پیش رو استفاده از مولتی متر دیجیتال است که ولتاژ خروجی را چک می‌کند.
برای بررسی ولتاژ خروجی، پایه سیاه را به پایه منفی باتری، و پایه قرمز را هم به پایه قرمز باتری وصل کنید. در حالتی که موتور ماشین خاموش است، باتری باید حداقل ۱۲٫۲ ولت باشد وگرنه برق خودرو درست کار نمی‌کند.
وقتی مطمئن شدید که برق خودرو به خوبی شارژ می‌شود، خودرو را روشن کنید و سرعت موتور را تا ۱۵۰۰ الی ۲۰۰۰ دور در دقیقه برسانید. اگر رگولاتور به‌درستی کار می‌کند، پس باید، درحالی که همه‌ی چراغ‌ها و اجزای برقی ماشین خاموشند، نوشته‌ی روی مولتی‌متر چیزی مابین ۱۳٫۵ تا ۱۵.۰ولت باشد.
بیشتر بخوانید : علائم خرابی پوشش دریجه سوپاپ موتور خودرو
اگر ولتاژ خروجی خیلی کم است، پس مشکل یکی از این‌هاست:
- رگولاتور خراب
- کابل‌های باتری شل شده
- تسمه محرک شل شده
- دینام معیوب
ولتاژی که خیلی بالاست، معمولاً به خاطر خرابی رگولاتور است اما ممکن است مشکل و دلیل دیگری هم داشته باشد.
هزینه تعویض رگولاتور ولتاژ خودرو خراب
خیلی از رگولاتورها درون دینام یا روی آن هستند به همین علت، خیلی از تعمیرگاه‌ها، موقع سرویس رگلاتور کل دینام را تعویض می‌کنند.
هزینه دقیقی برای تعویض رگولاتور نمی‌توان بیان کرد چون به عوامل زیادی از جمله مدل خودروتان و سال ساخت آن بستگی دارد. بهترین کار این است که خودتان به هیچ عنوان تصمیم به تعویض آن نداشته باشید و کار را به متخصصین بسپارید. می‌توانید برای این کار از متخصصان آچاره کمک بگیرید که با منصفانه‌ترین قیمت و در کوتاه‌ترین زمان این کار را برایتان انجام می‌دهند. برای ثبت سفارش کافی‌ست که سری به سایت آچاره بزنید.
خدمات تخصصی برق خودرو با تیم آچاره
رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ کجا قرار گرفته است؟
این قطعه در خیلی از خودروها، به‌خصوص خودروهای امروزی در دینام یا روی آن قرار گرفته است. اما اکثر خودروهای قدیمی، داری رگولاتور بیرونی هستند که ممکن است روی فایروال هم باشد. این نکته را هم بدانید که برخی از خودروهای جدید رگولاتور ندارند. در عوض، کامپیوتر موتور ماشین مستقیماً خروجی دینام را کنترل می کند.
آیا می‌توان با رگولاتور خراب رانندگی کرد؟
می توانید با رگولاتور معیوب رانندگی کنید، اما نه برای مدتی طولانی. اگر رگولاتور منجر به کم شدن برق خروجی شود، اندک اندک باتری ضعیف شده و ماشین خاموش می‌شود.
در حالتی که برق خروجی زیاد باشد، خودرو عملکرد معیوبی خواهد داشت که نمی‌گذارد رانندگی کنید. دیگر این‌که، خروجی ولتاژ بیش از حد، می‌تواند به باتری و دیگر اجزای برقی خودرو صدمه برساند.
جمع‌بندی
رگولاتور نقش مهمی در خودروی شما ایفا می‌کند و رسیدگی به مشکلات آن، ضروری است وگرنه وسط راه شما را کنار جاده نگاه می‌دارد و وقتتان تلف خواهد شد. اگر هر یک از علائم خرابی رگولاتور یا تنظیم کننده ولتاژ خودرو را مشاهده کردید، خودرو را به تعمیرگاه رسانده و مشکل را پیش از حاد شدن برطرف نمایید.
برای رفع این مشکل یا هر مشکل دیگری در خودروتان، می‌توانید روی تیم تعمیرکاران آچاره حساب کنید. مجرب‌ترین تعمیرکاران در هر شهر، در آچاره جمع شده‌اند تا مشکلات خودرو شما را در کوتاه‌ترین زمان، بدون نیاز به مراجعه به تعمیرگاه، برطرف نمایند. برای ثبت سفارش خود کافی است که از طریق سایت و یا اپلیکیشن آچاره اقدام نمایید.
