زمانی را تصور کنید که در خانه مشغول استراحت کردن هستید، اما ناگهان متوجه می‌شوید که لوله‌کشی خانه دچار مشکل شده است. اگر به درستی به این مشکل رسیدگی نشود، می‌تواند دردسرساز شود. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم تا در این مقاله درباره رفع نشتی لوله پنج لایه و پلی اتیلن توضیح دهیم. یکی از سخت‌ترین بخش‌های تعمیر ساختمان، مربوط به تعویض لوله‌کشی ساختمان است. لذا پیشنهاد می‌کنیم در زمان خرید و تهیه لوله‌های ساختمانی، باکیفیت‌ترین لوله‌ها را انتخاب کنید تا از دردسرهای بعدی جلوگیری کنید.
لوله پنج لایه
لوله‌های 5 لایه، از ترکیب لایه‌های فلز و پلیمر ساخته می‌شوند. در این لوله‌ها، یک لایه آلومینیوم با دولایه پلیمر احاطه و با استفاده از چسب‌های مخصوص به هم می‌چسبند. استفاده از آلومینیوم در این لوله‌ها، استحکام آن را افزایش می‌دهد. برای متصل کردن دو طرف لایه آلومینیومی، از فناوری جوشکاری اولتراسنیک استفاده می‌کنند. استفاده از پلیمر در لوله‌ها، باعث سبکی لوله‌ها و راحتی در نصب و نگهداری لوله‌ها می‌شود.
ساختار لوله‌های پنج لایه
لوله‌های پنج لایه تشکیل شده‌اند از:
- پلی‌اتیلن
- چسب
- نوار آلومینیوم
انواع لوله‌های پنج لایه
کیفیت لوله‌ها به نوع پلیمر استفاده شده در روند تولید بستگی دارد. به همین دلیل لوله‌های پنج لایه را بر اساس پلیمر مورد استفاده به چند دسته تقسیم می‌کنند.
1. لوله پنج لایه PE
این لوله‌ها را با نماد PE-Al-PE نشان داده می‌شوند. پلیمر مورد استفاده در این دسته، پلی‌اتیلن است. مقاومت این پلیمر در برابر فشار کم است، به همین دلیل برای لوله‌کشی آب گرم از این مدل استفاده نمی‌شود؛ اما به طور کلی قیمت مناسب و راحتی در استفاده، باعث پرفروش بودن این محصول شده است.
2. لوله پنج لایه PERT
در این گروه از لوله‌ها نیز از پلیمر پلی‌اتیلن استفاده می‌شود. تفاوتی که این لوله‌ها با لوله‌های گروه قبلی دارند، نوع مولکول انحا است. نوع پیوند مولکول‌های این گروه، موجب شده است تا این لوله‌ها مقاومت بیشتری نسبت فشار آب داشته باشند. این لوله‌ها می‌توانند تا دمای 70 درجه سانتی‌گراد مورد استفاده قرار بگیرند. به همین دلیل نیز انتخاب مناسبی برای لوله‌کشی آب گرم ساختمان است.
3. لوله پنج لایه PEX
پلیمر مورد استفاده در لوله‌های این گروه، پیوندهای عرضی بسیار مستحکمی دارند. این لوله‌ها قابلیت استفاده تا دمای 95 درجه سانتی‌گراد را دارند. به همین دلیل برای لوله‌کشی شوفاژ و آبگرمکن انتخاب مناسبی هستند.
ویژگی‌های لوله پنج لایه
- مقاوم بودن در برابر دما
- مقاوم بودن در برابر نفوذ اکسیژن
- مقاوم بودن در برابر مواد شیمیایی
- مقاوم بودن در برابر فشار آب
- دارای ضریب انبساط کم
کاربرد لوله پنج لایه
- قابلیت استفاده برای لوله‌های آب گرم و سرد ساختمان
- قابل استفاده برای لوله‌کشی‌های شوفاژ و آبگرمکن
- مورد استفاده برای سیستم گرمایش از کف
- استفاده از لوله‌های پنج لایه در صنایع مختلف
- قابل استفاده در مصارف پزشکی
رفع نشتی لوله پنج لایه
لوله‌های پنج لایه از مقاومت زیادی برخوردارند؛ اما در صورتی که به آن‌ها ضربه وارد شود، یا در برابر حرارت زیادتر از حد مقاومتشان قرار گیرند و یا عوامل دیگر، دچار نشتی می‌شوند. در چنین شرایطی شما می‌توانید لوله‌ها را تعویض کنید، اما مار سخت و پردردسر و پرهزینه‌ای است. می‌توانید به جای تعویض لوله‌ها برای رفع نشتی لوله پنج لایه و پلی اتیلن اقدام کنید. لوله‌های پنج لایه بوشن هایی دارند که می‌توانید در زمان نشتی پیدا کردن لوله‌ها از آن‌ها استفاده کنید.
بیشتر بخوانید : لوله کشی گاز توکار بهتر است یا روکار؟
برای رفع نشتی لوله پنج لایه در این روش، باید لوله آسیب دیده را 40 تا 50 سانتی‌متر، عقب‌تر و جلوتر از نقطه سوراخ شده برش دهید. سپس به کمک بوشن های تبدیل، یک لوله جدید در قسمت برش داده شده قرار دهید و با استفاده از پرس، بوشن ها را پرس کنید.
در صورتی که نشتی مربوط به اتصالات باشد، با اتصال مربوطه را از زیر اتصال به لوله برش دهید، اتصال قدیمی را با اتصال جدید جایگزین کنید و دوباره آن را پرس کنید. در اکثر مواقع لوله‌کش‌ها فضایی را برای اتصال قرار می‌دهند، اگر این امکان وجود ندارد، می‌توانید به کمک بوشن یک تک لوله اضافه کنید یا می‌توانید اتصال را کمی پایین‌تر نصب کنید. تشخیص نشتی لوله‌کشی سیستم گرمایش خیلی ساده است. اولاً اینکه فشار و یا بار سیستم خالی می‌کند و دوم اینکه رادیاتورها و یا گرمایش از کف خوب کار نمی‌کند. ضمن اینکه این موضوع تنها در زمستان و در زمان استفاده از سیستم گرمایش خود را نشان می‌دهد.
لوله‌های پلی‌اتیلن
به طور کلی، لوله‌های پلی‌اتیلن، نسبت به لوله‌های فلزی، مقاومت بیشتری دارند. این لوله‌ها از مواد درجه یک پتروشیمی ساخته می‌شوند. مواد پتروشیمی به کار رفته در لوله‌های پلی‌اتیلن مقاومت بالایی دارند و نسبت به سایر مواد مورد استفاده در ساحتمان سازی، مقرون به صرفه‌تر هستند.
مزایای لوله‌های پلی‌اتیلن
- لوله‌های پلی‌اتیلن در برابر انواع خوردگی‌ها از جمله خوردگی گالوانیکی، مقاوم هستند.
- از قدرت انعطاف‌پذیری و جمع شوندگی بالایی برخوردارند.
- در برابر ضربه، فشار و پوسیدگی مقاوم هستند.
- لوله‌ها از وزن پایینی برخوردارند.
- در برابر مشکلاتی مانند زمین‌لرزه، رانش و اشعه‌های مضر خورشیدی مقاوم هستند.
نحوه رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن
در روش لوله‌کشی قدیمی، تقریباً در هر 6 متر از یک اتصال نر و مادگی عایق‌بندی شده استفاده می‌کردند. این کار به منظور ایجاد موقعیت برای انجام تعمیرات احتمالی در آینده انجام می‌شود. در این روش از لوله‌های فلزی استفاده می‌شد که با سرعت بیشتری دچار خوردگی می‌شدند و به مراقبت بیشتری نیاز دارد. لوله‌های پلی‌اتیلن برخلاف لوله‌های فلزی کمتر دچار خوردگی می‌شوند و کمتر دچار نشتی و فرسایش می‌شوند و به مراقبت مدام نیاز ندارند.
اگر لوله پلی‌اتیلن آسیب دیده روی زمین نصب شده باشند و قابل حرکت باشند، می‌توانید بخش آسیب‌دیده لوله را جدا کنید و با روش الکتروفیوژن، قطعه سالم را جوش دهید.
روش گفته شده برای سیستم‌های زیرزمینی امکان‌پذیر نیست. در این حالت باید از روش‌های پیشرفته‌تر و تخصصی‌تر مانند ماسوره، قطعات فلنج‌دار، کوپلینگ‌های مکانیکی و … استفاده کنید. روش‌هایی مانند کوپلینگ‌های مکانیکی و الکتروفیوژن، روش‌هایی آسان و به صرفه هستند. به همین دلیل برای تعمیر بخش‌های آسیب‌دیده لوله‌ها و رفع نشتی لوله‌های پلی‌اتیلن از این روش‌ها استفاده می‌شود.
روش‌های رفع نشتی لوله‌های پلی‌اتیلن
در این قسمت روش‌های مختلف رفع نشتی‌های لوله‌های پلی‌اتیلن را برای شما توضیح خواهیم داد.
1. رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن به وسیله جوش زینی
در صورتی که اندازه سوراخ ایجاد شده در لوله کمتر از 3.5 سانتی‌متر باشد، با استفاده از جوش زینتی، سه راهی خود انشعاب گیر روی بخش آسیب‌دیده لوله نصب می‌کنند. در رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن با این روش، باید جریان آب را به صورت موقتی قطع کنید تا قسمتی که نیاز به تعمیر دارد به طور کامل خشک شود.
قبل از اینکه جوش دادن را شروع کنید، باید در دو طرف نقطه آسیب‌دیده سوراخ ایجاد کنید تا ترک‌خوردگی این قسمت بیشتر نشود. بعدازاینکه جوشکاری انجام شد، 20 تا 30 دقیقه صبر کنید تا محل خشک شود و سپس جریان آب را وصل کنید.
2. رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن با استفاده از الکتروفیوژن
برای سوراخ‌هایی که 3.5 سانتی‌متر یا کمتر هستند، می‌توانید از این روش استفاده کنید. برای رفع نشتی لوله پنج لایه و پلی اتیلن به این روش، ابتدا ناحیه مورد نظر را کاملاً خشک کنید.
3. استفاده از اتصالات مکانیکی برای رفع نشتی لوله پلی اتیلن
اگر میزان آسیب‌دیدگی لوله کم باشد، می‌توانید با نصب کوپلینگ مکانیکی، نشتی لوله پلی‌اتیلن را برطرف کنید. برای اتصال بعضی از کوپلینگ‌ها، باید از یک لایه فلزی و ضدزنگ درون لوله‌ها استفاده شود.
در مورد لوله‌هایی که اسب دیدگی آن‌ها 5 سانتی‌متر و کمتر است، از تیوب‌ها یا اتصالات مکانیکی فشاری استفاده می‌شود. اگر این آسیب‌دیدگی در لوله‌های آب ایجاد شود، باید قبل از اقدام برای رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن، جریان آب را قطع کنید تا لوله خشک شود. در صورتی که محل آسیب دیده کوچک باشد، باید لوله را برش دهید و بین دو سر آن اتصال فشاری نصب نشود. در صورتی که محل آسیب دیده بزرگ باشد، باید کل ناحیه برش داده شود و از یک قطعه لوله جدید به همراه دو اتصال فشاری استفاده شود. نوشته‌های مشابه
4. رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن با استفاده از ماسوره فلنجی
برای استفاده از ماسوره فلنجی ابتدا ناحیه مورد نظر را به دقت اندازه گیری کنید، سپس متناسب با اندازه ماسوره فلنجی، لوله را برش دهید و فلنج و رینگ پشتیبان را در آن قسمت قرار دهید. سپس باید سر فلنج ها را به لوله اصلی و لوله جایگزین جوش دهید و ناحیه آسیب‌دیده را تعمیر کنید.
بیشتر بخوانید : روش نشت یابی و رفع نشتی لوله گاز
5. رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن با استفاده از ماسوره الکتروفیوژن
روش ماسوره الکتروفیوژن شبیه به روش ماسوره فلنجی است ولی روش جوش دادن متفاوتی دارد. برای وصل کردن ماسوره جایگزین به لوله اصلی و جایگزین باید از کوپلینگ‌های الکتروفیوژن استفاده کنید.
6. رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن با استفاده از چسب‌های مخصوص
چسب‌های جدید، از مواد پلیمری ساخته می‌شوند و به کمک واکنش‌های شیمیایی، پیوندهای کووالانسی بین ترکیبات ایجاد می‌شود. چسب‌هایی که برای رفع نشتی لوله پلی‌اتیلن استفاده می‌شوند، ضد آب هستند و می‌توانند در برابر رطوبت زیاد مقاومت کنند. این چسب‌ها در برابر خورندگی، مواد شیمیایی و ترک‌خوردگی نیز مقاوم هستند.
برخی از این چسب‌ها عبارت‌اند از:
- چسب پلیکا
- فایبر فیکس
- پلی مکس
- اپوکسیدی
- چسب پلیکا
قدرت چسبندگی و جوش‌خوردگی چسب پلیکا بالا است. این چسب در دو مدل معمولی و تارگت در بازار موجود است. مدل تارگت هم قدرت چسبندگی و کشسانی بیشتری دارد و هم مدت زمان اثرگذاری و کارآیی آن بیشتر است.
- چسب فایبر فیکس
- یکی از چسب‌های پرکاربرد در زمینه رفع نشتی لوله پلی اتیلن است و مزایای زیادی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
- برطرف کننده نشتی لوله پلی‌اتیلن تحت فشار
- عایق بودن این چسب در برابر برق تا حدود ۱۶۰۰ ولت
- مقاومت در برابر حرارت و گرمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد
- برخورداری از مقاومت بالا در برابر فشار، پوسیدگی، خوردگی
- مقاومت در برابر نور، رطوبت و زنگ‌زدگی
- به دلیل غیر سمی و بهداشتی بودن، برای تعمیر لوله‌های آبیاری مناسب است
- در محلول‌های شیمیایی، مواد اسیدی و قلیایی و سوخت‌های مختلف حل نمی‌شود
- برای رنگرزی یا سمباده کشی، ممنوعیتی ندارد
- ضد حساسیت است ولی بهتر است در زمان استفاده از دستکش استفاده کنید.
- برای انواع لوله‌های پلی‌اتیلن، فلزی، پی‌وی‌سی و … قابل استفاده است.
- چسب پلی مکس
از جمله ویژگی‌های این چسب، چسبندگی و دوام بسیار بالای آن است. در داخل و خارج از ساختمان قابل استفاده است. از انعطاف پذیری زیادی برخوردار است. در برابر حرارت، عوامل محیطی، رطوبت و مواد شیمیایی و اسیدی مقاوم است.
- چسب اپوکسیدی
این چسب‌ها علاوه بر اینکه برای رفع نشتی لوله‌های پلی‌اتیلن مناسب هستند، برای سطوح چوب، فلز، شیشه و … نیز کاربرد دارند. در آب، اسید، روغن و انواع حلال‌ها حل نمی‌شوند و در دو نوع اپوکسی و رزین اپوکسی برای رفع نشتی لوله‌های پلی‌اتیلن قابل‌استفاده هستند.
