لوله کشی جکوزی خانگی با توجه به نوع جکوزی که استفاده میشود اعم نوع پیش ساخته و یا نوع قابل اجرا در محل متفاوت می‌باشد. طبیعتا هرچه طراحی سازه و لوله‌کشی جکوزی اصولی‌تر انجام شود، بهره‌وری و کیفیت آن بالاتر خواهد بود.
کیفیت عالی سازه‌های آبی همچون جکوزی، متکی بر دانش مهندسی تاسیسات است. هرگونه اشکال در نصب و راه‌اندازی و سیستم لوله کشی این سازه‌ها به طور کلی عملکرد آن را مختل خواهد کرد. برای آشنایی بیشتر با این مقوله بهتر است کمی به نحوه مراحل اجرایی و لوله کشی جکوزی در خانه بپردازیم. کسب اطلاعات در این زمینه می‌تواند در عیب‌یابی و انجام تعمیرات جزئی از طرف دارندگان جکوزی خانگی موثر باشد. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم با تیم تحریریه آچاره همراه باشید تا در این زمینه آگاهی بیشتری کسب نمایید.
عملکرد جکوزی چگونه است؟
جکوزی متشکل از یک حوضچه یا وان پراز آب است که کاربرد تفریحی و درمانی دارد. در این حوضچه‌ها فواره‌هایی (جت‌های هوا) تعبیه شده است که آب را با فشار به سمت داخل حوضچه هدایت می‌کند. برخورد آب پرفشار با بدن انسان، علاوه بر ایجاد یک حس خوشایند و ماساژ عضلات، موجب تسکین دردهای استخوانی و عضلانی میشود.
عملکرد جکوزی بر پایه چرخه مکش آب و پمپاژ پرفشار آن طراحی شده است. یعنی در مدار لوله‌های جکوزی آب مدام در حالت گردش است. به همین دلیل لوله کشی جکوزی باید با مهارت و دانش کافی انجام شود. در غیر اینصورت ممکن است میزان فشار آب به طرز مطلوبی نباشد و یا سیستم تخلیه و مکش به خوبی کار نکنند. با این توصیف دیگر حوضچه جکوزی شما صرفا به یک وان ساده حمام تبدیل خواهد شد.
اقدامات لازم برای ساخت جکوزی
همانگونه که در مقدمه عنوان شد، امروزه برای سهولت در کار، جکوزی‌های پیش ساخته تولید می‌شوند. جکوزی‌های پیش ساخته ابعاد کوچکی دارند و برای مصارف خانگی بسیار مناسب هستند. اگر تمایلی به استفاده از نوع پیش ساخته نداشته باشید، می‌توانید جکوزی را در خانه خود بسازید. در این صورت قادر خواهید بود در صفر تا صد ساخت نظارت داشته باشید. طبیعتا جکوزی ساخته شده در محل، سفارشی و مطابق با نظر مصرف‌کننده طراحی میشود. در کل مراحلی که باید برای ساخت یک جکوزی رعایت شود، موارد مهمی است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
- طراحی نقشه معماری سازه و تاسیسات جکوزی
- پیاده‌سازی و اجرای نقشه معماری ( چنانچه جکوزی پیش ساخته باشد، صرفا جاگذاری و نصب آن انجام خواهد شد.)
- اجرای تاسیسات و لوله کشی‌های لازم
- تست سیستم لوله کشی و بررسی جت‌های هوا و شلنگ. به منظورتامین فشار و حجم مناسب آب در داخل جکوزی و قراردادن رینگ برای جت‌های بالایی و پایینی
- در صورت لزوم انجام نازک کاری از قبیل آجرچینی و سرامیک اطراف محل نصب
سیستم لوله کشی جکوزی خانگی
برای سیستم لوله کشی جکوزی بهتر است از لوله کشی مجزا استفاده شود. در مهندسی نوین معمولا در ساخت ساختمان‌های جدید در سیستم تاسیسات ساختمان به‌طور پیش‌فرض برای جکوزی لوله مجزا تعبیه میشود. اما اگر چنین پیش بینی در ساخت خانه نشده بود، در صورت امکان بهتر است لوله مجزایی برای جکوزی در نظر گرفته شود.
سامانه لوله کشی جکوزی باید مجهز به امکانات مهم زیر باشد؛
- سیستم گرمایشی
- سیستم ماساژ
- سیستم تصفیه آب
- لوله کشی آب شهری
- لوله کشی فاضلاب
اجزاء اصلی سیستم لوله کشی جکوزی
جکوزی عملکرد خاصی در گردش و پمپاژ آب دارد. به همین دلیل سیستم لوله کشی آن نسبت به سایر سازه‌های آبی مانند استخر و وان حمام کاملا متفاوت است. در واقع لوله کشی جکوزی به صورت یک چرخه، مدام در حال گردش است. از این رو آغاز و پایانی برای آن نمی‌توان در نظر گرفت. دمنده‌های هوایی که در جت‌های جکوزی وجود دارند تاثیر ماساژ را افزایش می‌دهند. این دمنده‌ها با مکش هوا به داخل سیستم لوله کشی جکوزی آن را با آب ترکیب می‌کنند. در اثر برخورد هوا و آب، آب متلاطم شده و توسط جت‌ها با فشار بیشتر به بیرون پرتاب میشود. برای درک بهتر سیستم لوله کش جکوزی در خانه لازم است تعدادی از اجزاء اصلی و مهم آن را بشناسیم.
نحوه عملکرد سیستم گرمایشی آب جکوزی
حس خوشایند برخورد آب پرفشار با سطح پوست و بدن انسان به وسیله گرمای مطبوع آب دوچندان میشود. در واقع یکی از دلایل محبوبیت جکوزی گرمای آب پرفشار آن است. بنابراین سیستم گرمایشی آب یکی از ارکان مهم لوله کشی جکوزی محسوب میشود.
در حالت استاندارد گرمای 17 درجه سانتیگراد دمای مطلوبی برای جکوزی به شمار می‌آید. عموما در سیستم گرمایش جکوزی از گرمکن‌های الکتریکی یا گاز سوز استفاده میشود. در هر صورت و با استفاده از هر نوع انرژی برای گرم کردن آب، حالت ایده‌آل این است که سیستم گرمایشی توان گرم کردن آب را درعرض 30 دقیقه داشته باشد.
نحوه عملکرد سیستم ماساژ جکوزی
یکی از دلایل مهم استقبال روزافزون از جکوزی، سیستم ماساژ آن است. سیستم ماساژ در کنار سیستم گرمایش آب جکوزی خواص درمانی آن را چندین برابر می‌کند. به همین دلیل سیستم ماساژ یکی دیگر از بخش‌های مهم لوله کشی جکوزی به شمار می‌آید. سیستم ماساژ جکوزی متکی به ایرجت‌هایی می‌باشد که در قسمت‌های مختلف آن تعبیه میشود. ایرجت‌ها با تزریق پرفشار آب به داخل وان و تماس آن با بدن، حالتی شبیه به ماساژ را ایجاد می‌نمایند.
انواع ایرجت‌ها – جت های هوا ( آبی) جکوزی
جت‌های هوا (آبی) جکوزی تنوع بسیاری دارند که در لوله کشی جکوزی خانگی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع مختلف ایر جت‌ها عبارتند از؛
- جت خطی
- جت دورانی
- جت گروهی
- جت گلویی
- جت ثابت
تعداد و نحوه قرار گیری ایرجت‌ها
تعداد ایرجت‌ها بستگی به حجم وان و ظرفیت پمپ جکوزی دارد. اما آنچه در این خصوص حائز اهمیت است کیفیت آن‌ها است. تجربه سال‌ها مهندسی تاسیسات ثابت می‌کند که استفاده از تعداد کمی ایرجت با کیفیت، بسیار کارآمدتر از استفاده از تعداد بالای ایرجت بی کیفیت است. زیرا آنچه در ارتقاء سطح کیفی سیستم ماساژ جکوزی اثرگذار است، کارایی و بهره‌وری ایرجت‌ها است. در نتیجه اگر جت‌های جکوزی به‌خوبی عمل نکنند، عملا جکوزی دیگر قابلیت استفاده نخواهد داشت.
مسئله مهم بعدی محل قرارگیری جت‌ها است. در جکوزی‌های پیش ساخته جت‌ها قبلا تعبیه شده‌اند و معمولا هم به صورت کارشناسی جاگذاری می‌شوند. زیرا ایرجت‌ها باید در نقاطی نصب شوند که بتوانند نقاط حساس بدن مانند عضلات پشت و پاها را پوشش بدهند. بنابراین باید در هنگام خرید جکوزی پیش ساخته، این آپشن را در نظر داشته باشید. شما در زمان لوله کشی جکوزی خانگی می‌توانید نسبت به محل نصب ایرجت‌ها اعمال نظر کنید. همچنین می‌توانید از مهندس تاسیسات خود بخواهید که به‌طور دقیق و کارشناسی محل نصب جت‌ها را مشخص نماید.
خط مکش سیستم تصفیه آب جکوزی
اشاره کردیم که در سیستم عملکرد جکوزی، آب مرتبا در حال گردش در لوله‌ها است. یعنی آب داخل وان مجددا وارد مدارسیستماتیک جکوزی شده و دوباره استفاده میشود. بنابراین ممکن است آب داخل وان آلوده شود. به دلیل کم بودن حجم آب جکوزی نسبت به آب استخر امکان انتشار آلودگی در آن بیشتر است. به طور میانگین میزان آلودگی که دو نفر در جکوزی ایجاد می‌کنند برابر با ایجاد آلودگی شصت نفر در استخر است.
به همین دلیل لازم است که مرتبا سیستم تصفیه آب فعالیت کند و آب را تمیز نگه دارد. به همین منظور آب مکیده شده از داخل وان فیلتر شده و به صورت تصفیه شده وارد چرخه لوله کشی میشود. این کار را پمپ به وسیله خط مکش انجام می‌دهد. پمپ جکوزی با مکش آب‌های آلوده داخل وان و عبور دادن آن از فیلتر آب را تصفیه می‌کند.
فیلترهای سیستم تصفیه آب جکوزی
فیلترهای نصب شده در سیستم تصفیه آب جکوزی دارای صافی بسیار ریزی هستند. این فیلترها معمولا شنی یا پارچه‌ای می‌باشند و ریزترین ذرات و آلودگی‌ها از قبیل مو، خزه، جلبک، برگ و … را جذب می‌کنند. در جکوزی بیشتر از فیلترهای فشنگی و یا اسکیمرها استفاده میشود که قدرت جذب بالایی دارند.
پمپ گردش آب در جکوزی
تعویض آب در جکوزی به وسیله پمپ گردش آب انجام میشود. یعنی پمپ از طرفی با تامین انرژی خط مکش، آب داخل وان را می‌مکد. سپس بعد از عبور از فیلتر با پمپاژ فشاری، آب را مجددا وارد وان می‌کند. وظیفه دیگر پمپ گردش آب، مقاومت در برابر افت فشارآب می‌باشد. معمولا برای جلوگیری از بروز اختلال در فشار آب از یک پمپ دو سرعتی و یا از دو پمپ مجزا استفاده میشود.
پمپ دو سرعتی جکوزی
این پمپ دارای دو سرعت بالا و پایین است. سرعت بالای این پمپ برای تامین جریان پرفشار آب کاربرد دارد. سرعت پایین نیز برای گردش آب در لوله‌ها و فیلتر کردن آن و همچنین ایجاد سیستم ماساژ استفاده میشود. سرعت موتورهای جکوزی معمولا به طور میانگین حداقل rpm 1750 و حداکثرrpm 3450 می‌باشد. این میزان‌های حداقل و حداکثری موتور جکوزی ، تعیین کننده سرعت‌های بالا و پایین پمپ خواهند بود. استفاده از پمپ‌های دوسرعتی در کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی انرژی بسیار موثر است.
پمپ‌های مجزا و موازی جکوزی
کاری را که پمپ دوسرعتی در سرعت‌های بالا و پایین انجام می‌دهد؛ پمپ‌های موازی به صورت مجزا انجام میشود. به اینصورت که یکی از پمپ‌ها وظیفه اجرای جت آب را دارد تا آب با فشار بالا وارد وان شود. پمپ دیگر نیز کار گردش دائمی آب و فیلتر کردن آن را انجام می‌دهد. این دو پمپ به موازات هم کار یک پمپ دوسرعتی را انجام می‌دهند.
نکته: زمان تعویض آب به وسیله پمپ معمولا بسته به نوع آن متفاوت است. اما نرخ استاندارد آن هر نیم ساعت است. یعنی در ساعت دوبار باید آب داخل وان جکوزی توسط پمپ تعویض شود. بنابراین قدرت پمپ حتی در شرایطی که فیلترها کاملا کثیف شده و مسدود شده‌اند نیز مسئله مهمی است.
نحوه اجرای سیستم لوله کشی جکوزی خانگی
برای اجرای صحیح لوله کشی جکوزی خانه رعایت چند نکته بسیار کاربردی می‌تواند به عملکرد بهتر جکوزی کمک کند. به این ترتیب مشکلات کمتری در حین استفاده از جکوزی رخ خواهد داد. در ادامه به چند نمونه اشاره می‌کنیم.
1- اختصاص لوله کشی مجزا
در جریان لوله کشی جکوزی به دو لوله آب سرد و آب گرم مجزا نیاز داریم. با توجه به سیستم گرمایشی جکوزی گرم کردن آب جکوزی متفاوت خواهد بود. جکوزی‌های پیش ساخته این مزیت را دارند که مجهز به سیستم گرمایشی هستند. یعنی لوله کشی‌های مربوط به حوضچه در بدنه آن تعبیه شده است. اما زمانی که جکوزی در محل ساخته میشود باید برای تامین آب گرم، لوله کشی خاصی انجام داد. در این حالت باید از لوله آب سرد یک لوله به سمت گرم‌کننده که معمولا المنت‌های حرارتی هستند ایجاد شود. این کار را می‌توان با یک سه راهی انجام داد.
برای هریک از سیستم های گرمایشی، ماساژ و تصفیه آب باید لوله کشی اصولی و درستی انجام شود. در چرخه گردش آب در مدار جکوزی، باید لوله کشی تصفیه و گرم کردن آب از لوله‌کشی جت‌ها مجزا باشد.
2- تعبیه شیر چند راهه برای عملکرد بهتر
در جریان فعالیت جکوزی آب داخل وان باید تخلیه شده و در مدار مکش قرار بگیرد. مدار مکش شامل پمپ و فیلتراصلی است. در این مرحله تعبیه یک شیر چند راهه می‌تواند کمک کننده باشد. زیرا به این وسیله بخشی از آب به سوی پمپ هدایت شده و بعد از عبور از فیلتر وارد وان میشود. بخش دیگر آب نیز وارد مدار ایرجت میشود و پس از عبور از صافی به کلکتور ایرجت منتقل خواهد شد. در کلکتور آب و هوا با یکدیگر ترکیب شده و با فشار بیشتر به درون وان پرتاب میشود.
3- توجه به قطر لوله‌ها
در خصوص قطر لوله‌ها خصوصا در قسمت اتصال به ایرجت توجه ویژه‌ای لازم است. باید در این قسمت قطر لوله‌ها کمتر شود. استفاده از لوله‌های باریک در قسمت اتصال به ایرجت به نازل‌های آن کمک می‌کند تا فشار آب را افزایش دهد. زیرا زمانی که در قسمت کلکتور ایرجت آب و هوا با یکدیگر ترکیب می‌شوند، فشار آب کاهش می‌یابد. بنابراین لوله‌های باریک برای افزایش فشار آب بسیار موثر خواهند بود.
لوله کشی فاضلاب جکوزی
برای تخلیه کامل آب وان باید لوله کشی فاضلاب نیز انجام شود. معمولا یک لوله پلیکا فاضلاب با قطر45 برای جکوزی خانگی کفایت می‌کند. اما اگر ظرفیت جکوزی بالا باشد، ممکن است نیاز به دو لوله فاضلاب و یا دو رایزر 45 داشته باشید. همچنین می‌توانید برای صرفه جویی در هزینه‌ها از یک رایزر و دو سیفون برای تخلیه آب جکوزی بهره ببرید.
لوله کشی وان جکوزی خانگی
در نصب و راه‌اندازی جکوزی خانگی اولین مرحله انجام لوله کشی آن است. معمولا در لوله کشی وان جکوزی خانگی از لوله‌های پی وی سی با قطر 45 استفاده میشود. اما اگر جکوزی خانگی شما ظرفیت بسیار بالایی داشته باشد، طبیعتا باید متناسب با ظرفیت وان قطر لوله‌ها انتخاب شود. در مبحث نحوه اجرای سیستم لوله کشی جکوزی خانگی به نکات کاربردی لوله کشی وان نیز اشاره شد. از جمله در خصوص نحوه لوله کشی ایرجت‌ها و قطر لوله‌های مناسب آن‌ها که باید نازک‌تر از سایر لوله‌ها باشد.
اگروان جکوزی پیش ساخته استفاده می‌کنید کار نصب و راه‌اندازی ساده‌تر خواهد بود. زیرا بسیاری از لوله‌کشی‌های مربوط به وان در بدنه وان تعبیه شده است. شما فقط باید لوله کشی اصلی را به وان متصل نمایید و لوله فاضلاب‌ها و سیفون را راه‌اندازی کنید. اما در خصوص جکوزی‌هایی که پیش ساخته نیستند، باید کار لوله کشی اصلی و داخل وان توامان انجام شود.
سخن پایانی
لوله کشی جکوزی خانگی باید مطابق با استانداردهای مهندسی تاسیسات باشد تا عملکرد بهینه‌ای داشته باشد. در این مجال سعی کردیم نکات کاربردی و مهمی را در این خصوص ارائه نماییم. این اطلاعات می‌توانند در مراقبت و نگهداری از سیستم لوله کشی جکوزی و عیب یابی آن، شما را یاری کند. اگر قصد راه‌اندازی جکوزی خانگی دارید پیشنهاد می‌کنیم با مهندسان و تکنسین‌های مجرب آچاره تماس بگیرید. تضمین کار و قیمت و کسب رضایت شما همراهان همیشگی مهمترین هدف ما در مجموعه بزرگ آچاره است.
