هم‌زمان با شروع فصل تابستان پنکه‌های سقفی یا ایستاده به‌عنوان یکی از وسایل تهویه هوا، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و طبیعی است که کاربران با بعضی از مشکلات رایج این وسیله مواجه شوند. شایع‌ترین مشکلاتی که ممکن است ایجاد شود، به علت نچرخیدن پنکه یا کم شدن سرعت چرخش آن است.
علت نچرخیدن گردن پنکه یا ثابت ماندن آن در یک جهت، به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه این مطلب از مجله آچاره به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت.
در صورتی که برای تعمیر پنکه سقفی و ایستاده منزل یا محل کار خود یا تعمیر و سرویس انواع هواساز نیاز به مشاوره یا خدمات تخصصی دارید، می‌توانید از طریق ثبت درخواست در وبسایت آچاره از متخصصان و تعمیرکاران حرفه‌ای به‌طور رایگان مشاوره دریافت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره سراسری 1471 تماس بگیرید.
- سوختن یا اختلال موتور ازجمله شایع‌ترین علت نچرخیدن پنکه محسوب می‌شود.
- فلایویل شکسته یکی از علل نچرخیدن پنکه‌های رومیزی، دیواری و ایستاده است.
- بهتر است در صورت کار نکردن پنکه، در اولین فرصت دوک و پروانه پنکه را بررسی و تمیز کنید.
انواع پنکه
قبل از اینکه به بررسی علت نچرخیدن پنکه بپردازیم ، بهتر است با انواع پنکه‌های موجود در بازار آشنا شویم، چراکه آشنایی با آن‌ها می‌تواند در عیب‌یابی و فهم اختلال علت نچرخیدن پنکه و سایر اختلالات بسیار مؤثر باشد. در ادامه با پرطرفدارترین پنکه‌های موجود در بازار آشنا خواهیم شد.
پنکه‌های سقفی
پنکه سقفی به‌عنوان محبوب‌ترین پنکه در خانه‌ها و ادارات برشمرده می‌شود و همان‌طور که از نام آن پیداست این پنکه از سقف آویزان شده و کل هوای اتاق را به گردش درمی‌آورد. این پنکه‌ها قابلیت نصب بر روی انواع سقف‌های صاف، شیب‌دار، سقف بلند و غیره را دارند.
نصب آسان، قیمت مناسب و قابلیت استفاده در فصول سرد سال به‌علت ویژگی چرخش معکوس ازجمله ویژگی‌ها و مزایای این پنکه‌ها برشمرده می‌شود. در اغلب مواقع علت نچرخیدن پنکه سقفی می‌تواند با موتور این محصول ارتباط مستقیمی داشته باشد.
پنکه‌های رومیزی
قابلیت حمل پنکه‌های رومیزی یکی از دلایلی است که سبب می‌شود برخی از مردم پنکه‌های رومیزی را برای خرید انتخاب کنند. این پنکه‌ها عموماً دارای اندازه کوچک‌تری هستند و می‌توانند روی میز، کابینت، صندلی و غیره قرار بگیرند و با چرخش پره‌های آن فضا خنک شود.
چرخش این دسته از پنکه‌ها سبب می‌شود تا فضای محیط با الگوی چپ و راست از هر طرف خنک شود؛ اما علت نچرخیدن پنکه به چپ و راست یکی از مهمترین اختلالات این دسته از پنکه به‌شمار می‌آید که در ادامه در خصوص نحوه عیب‌یابی آن خواهیم گفت.
پنکه ایستاده
پنکه‌های ایستاده بسیار شبیه پنکه‌های رومیزی هستند، با این تفاوت که این دسته از پنکه‌ها دارای پایه‌هایی با قابلیت تنظیم هستند که کمک می‌کنند تا ارتفاع این پنکه‌ها کمتر یا بیشتر شوند. وزن سبک و قیمت مقرون‌به‌صرفه دو ویژگی مهم این پنکه‌ها محسوب می‌شود.
در اغلب مواقع علت نچرخیدن پنکه ایستاده می‌تواند با خازن یا موتور این دستگاه مرتبط باشد که باید توسط تعمیرکار حرفه‌ای بررسی شود.
پنکه مه پاش
پنکه‌های مه پاش گزینه مناسبی برای نقاط گرمسیری هستند. سیستم این دسته از پنکه‌ها به‌گونه‌ای است که می‌تواند غبار محیط را از بین برده و فضای خانه را خنک کنند.
این دسته از پنکه‌ها به کمک پمپ آب غبار اطراف را مهار می‌کنند. عموماً از این پنکه‌ها در مراکز تجاری و عمومی استفاده می‌شود. ازآنجایی‌که این دسته از پنکه‌ها دارای پمپ آب هستند، درنتیجه گاهی می‌توان علت نچرخیدن پنکه را با اختلال در پمپ‌های آب مرتبط دانست.
پنکه‌های دیواری
پنکه‌های دیوار ظاهری کاملاً مشابه به پنکه‌های رومیزی دارند با این تفاوت که آن‌ها بر روی دیوار نصب می‌شوند و فضا را خنک می‌کنند. عموماً پنکه‌های دیواری را برای خنک کردن خانه‌هایی با سقف‌های بلند استفاده می‌کنند.
پنکه‌های پنجره‌ای
این دسته از پنکه‌ها عملکرد جالبی دارند به این صورت که در کنار پنجره یا بر روی آن نصب می‌شوند و هوای تازه بیرون را به درون اتاق هدایت می‌کنند. این دسته از پنکه‌ها دارای دو فن هستند. قیمت اندک این محصول و توانایی انتقال هوا به درون محیط خانه دو مزیت این محصول محسوب می‌شوند.
پنکه مخصوص کابینت
شاید عجیب به‌نظر برسد اما گاهی برخی از کابینتها نیاز به پنکه برای تهویه هوا دارند ازاین‌رو پنکه‌های کوچک مجهز به صفحه‌نمایش LED روی این کابینتها تعبیه شده‌اند تا هوای فضای درون کابینت را خنک کنند و مانع از فاسدشدن برخی مواد شوند.
پنکه برج طبقه‌ای
پنکه برج از دیگر انواع پنکه محسوب می‌شود که به‌علت ساختار فانتزی خود فضای کمتری را اشغال می‌کند. این دسته از پنکه‌ها دارای طراحی بلند و باریکی هستند که سبب می‌شود تا فضای بیشتری را خنک کنند. همچنین این دسته از پنکه‌ها برعکس پنکه‌های ایستاده و رومیزی دارای پره‌های عمودی هستند.
پنکه بدون پره
ازجمله مدرن‌ترین پنکه‌ها می‌توان به پنکه‌های بدون پره اشاره کرد. فن این دسته از پنکه درون ساختاری پنهان شده‌اند و موجب خنک شدن هوا خواهند شد. معمولاً پنکه‌های بدون پره یا فن به‌علت ساختار فانتزی خود به‌عنوان پنکه‌های گران‌قیمت دسته‌بندی می‌شوند.
پنکه‌های صنعتی
پنکه‌های صنعتی معمولاً دارای موتورهای قدرتمندتر و فن‌هایی با محورهای بزرگ هستند که می‌توانند هوای آلوده درون محیط صنعتی را به بیرون انتقال دهند. این دسته از پنکه‌ها بسیار مناسب محیط‌هایی نظیر کارخانه‌ها و کارگاه‌ها هستند.
پنکه اگزوز
پنکه اگزوزها معمولاً در محیط‌هایی نظیر آشپزخانه و حمام نصب می‌شوند و هدف از نصب آن‌ها کشیدن هوای گرم به سمت بیرون است. معمولاً این دسته از پنکه‌ها در نزدیکی سقف نصب می‌شوند و دارای قیمت نسبتاً کمتری هستند.
علت نچرخیدن پنکه
حال که با انواع پنکه آشنا شده‌ایم اکنون زمان آن فرارسیده است که به‌طور تخصصی بر روی علت نچرخیدن پنکه متمرکز شویم. اگر می‌خواهید بدانید چرا پنکه شما از کار افتاده است این بخش از مقاله آچاره را با دقت مطالعه کنید.
1. فرسوده شدن دوک و بوش پنکه
کندی و علت نچرخیدن پنکه به چپ و راست گاهی می‌تواند با فرسودگی دوک یا بوش پنکه مرتبط باشد. اگر فن‌های پنکه نمی‌چرخند یا به‌کندی می‌چرخند بهتر است آن را خاموش کرده و بوش را تعویض کنید تا پنکه به حالت اولیه خود بازگردد.
2. دوک و پروانه کثیف
معمولاً آلودگی و تجمع گردوغبار ازجمله مهمترین دلایل نچرخیدن پنکه محسوب می‌شوند. چراکه باگذشت زمان گردوغبار بر روی پروانه‌ها و دوک تجمع می‌یابند و عدم توجه به این موضوع می‌تواند پروانه‌ها را سنگین کند.
همین عامل منجر به نچرخیدن پنکه می‌شود. بهتر است در صورت کار نکردن پنکه در اولین فرصت دوک و پروانه پنکه را بررسی و تمیز کنید.
3. نوسان برق
به‌عنوان آخرین مورد در برخی موارد علت نچرخیدن پنکه می‌تواند با نوسان برق مرتبط باشد. در چنین شرایطی بهتر است با بررسی محافظ‌ها و یا به کمک مولتی‌متر وضعیت برق را بررسی کرده و در صورت نوسان برق برای عدم صدمه به پنکه آن را برای مدتی و تا زمان نرمال شدن برق خاموش کرد.
4. اختلال در موتور پنکه
سوختگی موتور یا اختلال در آن ازجمله شایع‌ترین علت نچرخیدن پنکه محسوب می‌شوند. بوی سوختگی، کار نکردن پنکه و یا به‌آرامی کار کردن آن ازجمله مهمترین نشانه‌های سوختگی یا اختلال در موتور پنکه شناخته می‌شود.
5. سوختن خازن
گاهی علت نچرخیدن پنکه سقفی می‌تواند با کهنه شدن، سوختن یا فرسودگی خازن آن مرتبط باشد. گرم شدن پنکه و یا استفاده طولانی مدت در طی سال‌های متوالی می‌تواند منجر به سوختن خازن پنکه شود که در چنین شرایطی می‌توان آن را به کمک تعمیرکار تعویض کرد.
6. فلایویل شکسته
اگرچه این مورد بسیار نادر است، اما گاهی شکستگی فلایویل در پنکه‌های دیواری، رومیزی و ایستاده می‌تواند علت نچرخیدن پنکه باشد. در این شرایط ممکن است موتور کار کند؛ اما تیغه‌ها ممکن است به علت این اختلال از کار بیفتند. برای رفع این مشکل بهتر است در اسرع وقت فلایویل شکسته با فلایویل نو تعویض شود.
7. یخ زدن بلبرینگ
در برخی موارد یخ زدن بلبرینگ پنکه سقفی می‌تواند علت نچرخیدن پنکه شود که در چنین شرایطی در صورت فشار تیغه‌ها آن‌ها به‌سختی حرکت می‌کنند در چنین شرایطی اگرچه تعویض بلبرینگ پنکه رومیزی یا سایر انواع پنکه می‌تواند مشکل را حل کند، اما تعویض تیغه به همراه بلبرینگ می‌تواند عملکرد پنکه را بالاتر ببرد.
جمع‌بندی
در اغلب مواقع علت نچرخیدن پنکه می‌تواند بسته به نوع پنکه متفاوت باشد، اما در اغلب مواقع گردوغبار یا اختلال در عملکرد موتور می‌تواند دو عامل شایع نچرخیدن پنکه باشد.
در چنین شرایطی اگر احساس می‌کنید که خودتان می‌توانید از عهده کار بربیایید، بهتر است در اسرع وقت اقدام به تعمیر پنکه کنید.
در بیشتر مواقع تجمع چربی و گردوغبار روی پره‌ها موجب سنگین شدن آن‌ها می‌شوند که همین امر علت نچرخیدن پنکه خواهد بود. پیشنهاد می‌کنیم در قدم اول، پره‌های پنکه را تمیز کنید؛ زیرا در بسیاری از موارد همین اقدام ساده مشکل را برطرف می‌کند.
