تعویض یاتاقان کولر و نحوه روغن کاری آن

هوا رو به گرمی می رود و رفته رفته راه اندازی کولر آبی جزو اولین کارهایی خواهد بود که برای نجات از هوای گرم انجام خواهیم داد. مواردی پیش از استفاده از کولرهای آبی مورد توجه است از جمله تعویض پوشال ها، تعمیر و تعویض بعضی قطعات کولر آبی که یاتاقان کولر نیز یکی از آن قطعاتی‌ست که باید مورد بازبینی، روغن کاری و یا شاید تعویض قرار بگیرد تا پروانه به درستی کار کرده و عملکرد آن دچار اختلال نگردد.

از دلایل اصلی ایجاد صدا از کولر آبی و صدای جیر جیر از آن، خشک شدن یاتاقان کولر آبی است، پس برای کاهش هزینه های تعمیر کولر آبی حتما تعویض یاتاقان کولر را جدی بگیرید!

یاتاقان کولر آبی چیست؟ انواع یاتاقان کولر آبی

یاتاقان کولر آبی را می توان یکی از اصلی ترین قسمت های یک کولر دانست. به این معنا که در صورت وجود عیب در یاتاقان، عملکرد کلی کولر آبی مختل می‌گردد. وظیفه یاتاقان‌ها نگهداری محور دمنده یا حلزونی در جای خودشان است تا انتقال نیرو ناشی از وزن و اصطکاک دمنده به بدنه به درستی و اصولی رخ دهد.

هر نوع و سایز از کولر آبی، متناسب با اندازه و ابعاد خود، یاتاقان خاصی دارد. بنابراین در صورت نیاز به تعویض یاتاقان کولر آبی، حتما باید این مورد را مد نظر قرار دهید. در صورتی که کولر حین کار کردن صدا ناخوشایندی تولید کرده و یا به اصطلاح به سرو صدا بیفتد، باید برای تعویض یا روغن کاری یاتاقان‌ها اقدام کنید.

بهترین یاتاقان هایی که برای کولر آبی استفاده می شود، یاتاقان های لغزشی (بوش) و بلبرینگی هستند.

یاتاقان لغزشی که نوع دیگر آن یاتاقان غلتشی است، از دو رینگ و تعدادی ساچمه ساخته شده که به واسطه وجود ساچمه‌ها، دو رینگ به گردش درآمده و محور مرکزی پروانه کولر را می‌چرخانند.

در نوع غلتشی هم به جای ساچمه از میله‌های فلزی نازک بالشتک شکل استفاده شده موجب چرخش دو رینگ فلزی می‌شوند. اما یاتاقان‌های بلبرینگی ظاهری متفاوت دارند. در این نوع یاتاقان ساچمه و بالشتک فلزی دیده نمی شود. تنها، دو رینگ فلزی روی هم قرار گرفته و به دور خود می‌چرخند.

یاتاقان کولر از چه اجزایی تشکیل شده است؟

1. درپوش روغن
2. بدنه
3. پوش گرافیتی
4. ارتعاش گیر

نحوه تعویض یاتاقان کولر آبی

مهمترین نکته پیش از تعویض یاتاقان، قطع کردن فیوز مینیاتوری و کلید کولر است. حال باید مهره‌های یاتاقان معیوب را باز کرده تا امکان تعویض آن را با یک یاتاقان نو و تازه وجود داشته باشد. برای انجام این کار به دو ابزار اصلی احتیاج داریم. یکی آچار بکس و دیگری آچار تخت. به این صورت که به کمک آچار بکس پیچ های دو طرف یاتاقان را ثابت نگه داشته و با استفاده از آچار تخت مهره ها را چرخانده تا باز شوند.

حالا مهره ها باز شده اند ولی برای اینکه بتوانیم یاتاقان معیوب را از جای خود خارج کنیم، به کمی مهارت نیاز داریم. به این صورت که اگر یاتاقان را به شکل مستقیم بیرون بکشیم، امکان خارج شدن آن وجود نخواهد داشت بلکه لازم است تا پروانه و محور آن را کمی به سمت بالا حرکت دهیم تا یاتاقان معیوب از محور خود آزاد شود، در نتیجه به راحتی یاتاقان خراب را از محور بیرون کشیده و با یاتاقان نو و سالم جایگزین می کنیم.

در ضمن بهتر است دقت داشته باشید که استفاده از یاتاقان هایی با اجزای پلاستیکی به هیچ عنوان توصیه نشده است و صحیح نیست.

همچنین به یاد داشته باشید که پس از تعویض یاتاقان کولر آبی، یاتاقان سالم را به وسیله ی روغندان و با روغن مقاوم در مقابل رطوبت، روغن کاری کنید تا طول عمر و دوام بالاتری داشته باشد.

اطلاعات کلی درباره موتور کولر آبی

قبل از پرداختن به روش روغن‌کاری موتور کولر این نکته ضروری است که اطلاع از قسمت‌های مختلف دستگاه می‌تواند نگهداری و تعمیر کولر آبی را آسان‌تر کند. در اینجا به دو قطعه مهم هر کولر آبی می‌پردازیم. ممکن است این قطعات نیاز به تعویض مکرر داشته باشند اما گاهی با روغن کاری آن‌ها می‌توان به افزایش عمر این قطعات کمک کرد.

1. موتور

موتور کولر آبی از نظر اندازه نسبتاً کوچک هستند و معمولاً از 1/3 تا 1 اسب بخار قدرت دارند. بیشتر آن‌ها با برق 115/120 ولت کار می‌کنند به همین دلیل است که در مقایسه با سیستم‌های کولر گازی 240 ولت، مصرف برق نسبتاً کمی دارند.

موتور کولرهای آبی معمولاً به خوبی کار می‌کنند اما ممکن است گاهی نیاز به تعویض داشته باشند. قبل از تعویض موتور کولر آبی بررسی کنید که موتور جدید مطابق با اندازه و سرعت موتور قبلی انتخاب شده باشد.

تعویض موتور در کولر پروژه دشواری نیست اما برای اتصال سیم‌ها به دانش اولیه الکتریکی نیاز دارد. این کار را به تنهایی امتحان نکنید مگر اینکه مهارت‌های خود اطمینان داشته باشید.

2. بلبرینگ شفت

بلبرینگ‌ها دایره‌های فلزی کوچکی هستند که به شفت محرک روی دمنده اجازه می‌دهند در هنگام حرکت توسط موتور به آرامی بچرخد. بسته به مدل دستگاه، یاتاقان‌ها در دو مجموعه یاتاقان‌های بلند و کم ارتفاع هستند و سوراخ (قطر) یاتاقان‌ها معمولاً 3/4 یا 1 اینچ است.

شفت دمنده به طور مداوم روی یاتاقان‌ها می‌چرخد بنابراین اگر یاتاقان‌ها خراب شوند دستگاه اغلب صدای عجیب و جیرجیر می‌دهد. گاهی اوقات می‌توان این صدا را با روغن کاری یاتاقان کولر برطرف کرد.

اگر با روغن کاری این مشکل حل نشد بلبرینگ‌ها باید تعویض شوند. اگر در مورد نوع بلبرینگ موتور کولر خود شک دارید یاتاقان‌های قدیمی را هنگام خرید جایگزین همراه داشته باشید.

استعلام قیمت تعمیر کولر آبی

روغن کاری یاتاقان کولر آبی

آیا تا الان از خود پرسیده‌اید که روغن کاری موتور کولر چگونه انجام می‌شود؟ آیا می‌دانید کولرهای آبی نیاز به تعمیر و نگهداری اولیه دارند تا عملکرد خوبی داشته باشند و چندین سال عمر کنند؟ در این میان روغن کاری یاتاقان کولر یکی از کارهایی است که باید سالانه انجام شود. این عمل کار آسانی است که به افزایش دوام آن کمک کرده و از تعویض بلبرینگ جلوگیری می‌کند.

ممکن است کولر شما علائمی را نشان دهد که از خرابی موتور آن حکایت می‌کنند. بنابراین این احتمال زیاد است که به فکر روغن‌کاری موتور کولر بیفتید اما درباره این کار اطلاعات نداشته باشید.

صرف نظر از اینکه چه نوع سیستم کولر در خانه دارید قبل از شروع تمیز کردن دستگاه، از خاموش بودن آن مطمئن شوید. با این وجود، با ما همراه باشید تا یاد بگیریم چگونه موتور کولر را روغن‌کاری کنیم.

با توجه به اینکه یاتاقان‌ها قطعاتی هستند که حرکت مکانیکی دارند، باید هر دو ماه یکبار تمیز و روغن‌کاری شوند. چرا که در صورت کثیف شدن یاتاقان‌ها، دیگر کیفیت و عملکرد قبل را نداشته و موجب خرابی و آسیب سایر قطعات می‌شوند، همچنین با درنظر گرفت این نکته که کولر در فضای باز قرار دارد، تمامی قطعات آن در معرض گردوغبار هستند.

شاید تصور کنید که با وجود پوشال ها و دریچه های کولر، هیچ نوع گردو غباری به کولر راه پیدا نمی کند، اما این باور اشتباه است چرا که ذرات ریز گردوغبار از ریزترین منافذ هم خواهند گذشت.

در مدل‌های جدید کولر آبی، یاتاقان‌ها دارای یک درپوش ریز برای تزریق روغن هستند. برای تزریق روغن به یاتاقان‌ها نباید وسواس به خرج داد و می توان حجم زیادی از روغن را ریخت چرا که باید روغن به تمام قسمت‌های پروانه و محور منتقل شود.

حال برای روغن‌کاری کولر، باز هم پیش از هر کاری، کلید کولر را کاملا قطع کنید، ابتدا روغن مناسب برای این کار را انتخاب کرده و با استفاده از روغندان داخل حفره یاتاقان را پر کنید.

به قدری روغن داخل حفره بریزید که سرریز شود. سپس با دست پروانه را بچرخانید تا روغن به تمام قسمت‌های پروانه و شفت منتقل شود. تزریق روغن به یاتاقان باید چندین بار انجام شود. بعد از اینکه مطمئن شدید به تمام قسمت‌ها روغن رسیده، درپوش یاتاقان را بسته و به سراغ یاتاقان دیگری که در سمت پمپ آب قرار دارد بروید. 

متاسفانه بسیاری از افراد برای روغن‌کاری یاتاقان‌ها از روغن‌های معمولی یا حتی روغن ماشین استفاده می‌کنند. اما لازم است که حتما از روغن مخصوص یاتاقان استفاده کرده و به این شکل چرخه عمر آن را تضمین نمایید.

ساده‌ترین راه برای روغن‌کاری موتور کولر

کولرهای آبی برای کارکرد مؤثر نیاز به تعمیر و نگهداری سالانه دارند. در برخی از واحدهای خنک کننده قدیمی، این کار شامل روغنکاری یاتاقان‌های فن موتور می‌شود. توجه داشته باشید که اکثر واحدهای خنک کننده کولر آبی دارای یاتاقان‌های آب بندی هستند که نیازی به روغن کاری اضافی ندارند.

اما اگر یک کولر آبی قدیمی دارید که در بالای هر یاتاقان یک پورت روغن کاری دارد می‌بایست روغنکاری یاتاقان کولر را به‌طور سالانه انجام دهید.

مراحل روغن کاری یاتاقان‌های کولر آبی

در ادامه روغن‌کاری کولر آبی را در 9 مرحله دنبال می‌کنیم:

1. کولر را خاموش کنید

قبل از روغن کاری یاتاقان های کولر، مدار تأمین کننده برق کولر آبی را در جعبه فیوز خانه خود خاموش کنید.

2. منبع آب را قطع کنید

آب را در شیر قطع کننده کولر آبی ببندید. شلنگی که آب را به داخل کولر می‌آورد خالی کنید. این کار را می‌توانید با دمیدن هوا به داخل آن برای بیرون راندن آب موجود انجام دهید.

3. پانل‌های جانبی را بردارید

با برداشتن پانل‌های جانبی واحد کولر به اتصالات مربوط به روغن‌کاری کولر دسترسی پیدا می‌کنید.

4. سیم موتور را جدا کنید

به دنبال سیم برق نزدیک بالای محفظه کولر، درست در داخل یکی از پانل‌های جانبی باشید. اگر یک سیم برق به پریز روی محفظه وصل شده ، سیم را جدا کرده و کنار بگذارید. این فقط یک اقدام احتیاطی ثانویه برای اطمینان از قطع برق موتور است.

5. درپوش‌ها را در جای مناسب قرار دهید

درپوش روغن کاری را در بالای پایه یاتاقان در هر طرف فن قرار دهید. درپوش‌ها را با یک پارچه تمیز کنید تا از ورود زباله به درگاه روغن کاری جلوگیری شود.

6. روغن روان کننده را اضافه کنید

برای روغنکاری یاتاقان کولر باید از روغن مخصوص استفاده کنید. می‌توانید از روغن SAE غیر شوینده یا روغن توربین با عیار بالا استفاده کنید. استفاده از روغن گیر در این مرحله مفید است زیرا دارای یک لوله بلند است که روغنکاری موتور کولر را ساده‌تر می‌کند. انتهای لوله را در درگاه روغن قرار دهید و بطری را فشار دهید تا روغن ریخته شود.

7. پورت‌ها را پر کنید

هر یک از پورت‌های روغن را به آرامی پر کنید. روغن ریخته شده را با پارچه پاک کنید و درپوش روغن را در جای خود ببندید.

8. پانل‌ها را دوباره نصب کنید

سیم موتور را به پریز وصل کنید. پانل‌های جانبی را در جای خود روی محفظه کولر قرار دهید.

9. آب و برق را وصل کنید

منبع آب کولر را در شیر قطع کن روشن کنید. کلید مدار را روشن کنید تا برق به کولر بازگردد.

مهم‌ترین نکات نگهداری از کولر آبی

اگر تصمیم گرفتید به جای کولر گازی، کولر آبی نصب کنید برای اینکه کولر شما عملکرد درستی داشته باشد برخی نکات مهم برای نگهداری از سیستم سرمایش وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید.

ثبت رایگان درخواست تعمیر کولر آبی

اقدامات نگهداری از کولر آبی در آغاز فصل گرما

• پوشش کولر را بردارید. پوشاندن کولر آبی در طول ماه‌های زمستان همیشه ایده خوبی است.
• پانل‌های جانبی را خارج کرده و تمام زباله‌های موجود در پایین کولر را تمیز کنید.
• پوشال‌های خنک کننده را تعویض کنید. هر سال باید این کار را انجام شود. اگر می‌خواهید از پدهای سلولزی استفاده ‌کنید بدانید که قیمت بالاتری دارند.
• برخی از افراد در هر فصل کف کولر را با درزگیر می‌پوشانند.
• روغنکاری یاتاقان کولر را فراموش نکنید. یاتاقان‌ها دارای یک مخزن کوچک در بالای بلبرینگ هستند. درپوش را بردارید و آن را از روغن پر کنید. موتور کولر را هم روغن کاری کنید.
• کشش تسمه فن را بررسی کنید. تسمه قبل از سفت شدن نباید بیش از 5 سانتی‌متر حرکت داشته باشد. اگر تسمه ساییده شده یا آسیب دیده است ممکن است آویزان شده باشد. زمان آن رسیده که تسمه‌ها را تعویض کنید.
• پمپ کولر را که در زمستان گذشته برداشته و کنار گذاشته‌اید دوباره نصب کنید.
  
• لوله منبع تغذیه را در جایی که به لوله‌های عنکبوتی متصل می‌شود، بیرون بکشید و پمپ را وصل کنید تا هرگونه رسوب آب سخت در پمپ و لوله‌ها برطرف شود. لوله تغذیه را دوباره وصل کنید.
• آب را باز کرده و پایین کولر آبی را تا سرریز پر از آب کنید.
• شیر شناور را بررسی کنید تا مطمئن شوید که پس از رسیدن به سطح مناسب، جریان آب را به طور کامل قطع می‌کند.
• سطح آب را دوباره چک کنید و در صورت لزوم دوباره تنظیم کنید. اکثر شیرهای شناور با خم کردن میله شناور تنظیم می‌شوند.
• بالای پانل‌ها و مخزن آب را از نظر وجود رسوبات آب سخت و مسدود شدن راه‌های آب بررسی کنید. در صورت نیاز این قسمت‌ها را تمیز کنید.
• بررسی کنید تا مطمئن شوید که تمام لوله‌های تأمین آب، آب را به داخل حفره‌های آب (بالای پانل‌ها) می‌رسانند.
• اگر آب در همه لوله‌ها به خوبی جریان دارد، پوشال‌ها را نصب کنید و از باد خنک کولر خود لذت ببرید.

اقدامات نگهداری از کولر آبی در آغاز فصل سرما

• فصل زمستان وقت خوبی برای تمیز کردن زباله‌هایی که در طول فصل گرما در کولر جمع شده است.
• می‌توانید از سرکه برای حل کردن رسوبات آب سختی که ایجاد شده استفاده کنید.
• آب را در منبع قطع کنید.
• لوله سرریز را بیرون بکشید یا باز کنید تا کولر کاملاً تخلیه شود.
• خط آب داخل کولر را از مجموعه شناور جدا کنید.
• روی کولر را روکش بکشید. روکش به خروج هوای گرم و ورود هوای خنک زمستانی به داخل کمک می‌کند. همچنین یک مجرای عایق را در نظر بگیرید. این یک قطعه عایق با پوشش پلاستیکی کمک بزرگی به کاهش قبض برق شما می‌کند.

نکات کلیدی در نگهداری از یاتاقان‌ کولر آبی

اگر فضای داخلی کولر را مشاهده کرده باشید، می‌بینید که یاتاقان‌ها در دو طرف محور پروانه قرار دارند. همچنین آبریزهای دو طرف دریچه هم در قسمت بالای یاتاقان‌ها قرار گرفته‌اند. ریختن مداوم آب روی یاتاقان‌ها موجب آسیب دیدن و خرابی آن ها می‌شود. پس هر زمانی سرویس کولر را انجام دادید، لوله‌های آبریز را طوری تنظیم کنید که آب روی یاتاقان‌ها نریزد.

نکته دیگر در رابطه با یاتاقانی است که در قسمت پولی و تسمه کولر آبی قرار دارد. این یاتاقان به دلیل فشار زیادی که از چرخش موتور و و پروانه به آن وارد می‌شود، بیشتر نیاز به نگهداری دارد. همچنین اگر تسمه کولر زیادی سفت باشد، به یاتاقان آسیب وارد می‌شود. در صورت نیاز به تعویض یاتاقان کولر آبی یا سرویس و راه اندازی و تعمیر کولر آبی می توانید از متخصصین و تکنسین های مجرب آچاره در هر نقطه ای از ایران که ساکن هستید استفاده نمایید.

جمع‌بندی تعویض یاتاقان کولر

امروزه نصب کولرهای آبی در بین مردم محبوبیت زیادی پیدا کرده است. به خصوص ساکنین مناطق آب و هوایی گرم و خشک ترجیح می‌دهند از کولر آبی استفاده کنند. کولرهای آبی از این نظر منحصر به فرد هستند که از مبرد استفاده نمی‌کنند و بنابراین از نظر انرژی کارآمدتر هستند و برای محیط زیست خطر کمتری دارند.

همانند تمام وسایل مکانیکی، قسمت‌های متحرک کولر آبی هم ممکن است در طول زمان و به دلایل مختلف دچار ساییدگی شوند. اگر متوجه صداهای عجیب از موتور کولر آبی خود شدید وقت آن رسیده که به فکر روغن کاری موتور کولر باشید. دقت کنید که برای روغنکاری یاتاقان کولر آبی از روغن‌های حاوی مواد شوینده مانند روغن موتور خودرو استفاده نکنید. مواد شوینده برای یاتاقان موتور کولر خطرناک هستند.