با شروع فصل سرما، مهم است که بدانیم چگونه از یخ زدگی گیاه در زمستان جلوگیری کنیم زیرا ممکن است گیاهان جوان و لطیف با یک سرمای ناگهانی از بین بروند. راه‌های سریع بسیاری وجود دارد که می‌توانید از گیاهان آسیب‌پذیر محافظت کنید و مطمئناً بهتر است که نکات ایمنی را هم در نظر بگیرید. هیچ چیز ویران‌کننده‌تر از دیدن گیاهان زیبایی که با عشق پرورش داده‌اید و یک شبه به خاطر یخبندان نابود شده‌اند وجود ندارد.
یخ زدگی غیرمنتظره در بهار یا پاییز می‌تواند به سرعت باغ شما را ویران کند. سرمای شدید در اوایل فصل رشد، مخصوصاً برای نهال‌های لطیفی که بسیار شکننده هستند می‌تواند تا حد زیادی مخرب باشد. بنابراین با آمدن فصل سرما به این فکر می‌افتیم که چگونه از یخ زدگی گیاه در زمستان جلوگیری کنیم و بهترین روش‌ها برای پوشاندن و جلوگیری از یخ زدن گیاهان کدامند. پس به خواندن این مقاله ادامه دهید تا بفهمید که چگونه می‌توانید به بقای گیاهان باغ خود در ماه‌های سرد سال کمک کنید.
یخبندان گیاهان چیست؟
قبل از این که به روش‌های جلوگیری از یخ زدگی گیاه در زمستان بپردازیم ببینیم یخبندان چیست. یخبندان به عنوان لایه نازکی از یخ تعریف می‌شود که نتیجه جامد شدن بخار آب در دمای زیر نقطه انجماد است. زمانی که آب موجود در سلول‌های گیاهی به کریستال‌های یخ تبدیل می‌شود به خاطر اختلال در حرکت مایعات و آسیب به بافت‌های گیاهی، سرما به گیاهان آسیب می‌زند.
یخبندان خفیف بین 2- درجه سانتی‌گراد تا 0 درجه سانتی‌گراد به اندازه یخبندان سخت زیر 2- درجه باعث تخریب گیاهان نمی‌شود. توجه به این نکته هم جالب است که برخی از سبزیجات در واقع بعد از یخ زدگی طعم بهتری پیدا می‌کنند. گیاهان مختلف در دماهای مختلف یخ می‌زنند و از بین می‌روند. برخی از گیاهان هورمون‌های خاصی تولید می‌کنند که از یخ زدگی آن‌ها جلوگیری می‌کند و این گیاهان می‌توانند در هوای سردتر زنده بمانند.
چه زمانی باید منتظر یخبندان باشیم؟
با این که توجه به پیش‌بینی آب و هوا همیشه باید برای ایمنی در برابر یخ زدگی گیاه در زمستان در نظر گرفته شود، برخی شرایط محیطی وجود دارد که معمولاً منجر به یخبندان می‌شود. شب‌های ابری به عایق شدن زمین از نوسانات ناگهانی دما کمک می‌کند اما آسمان صاف یک اثر خنک‌کننده قوی دارد که اجازه می‌دهد گرما از جو خارج شود.
شرایط آرام همراه با باد کم به احتمال زیاد به نقطه انجماد و یخ زدگی گیاه در زمستان منجر می‌شود. حرکت بسیار کم هوا به این معنی است که جریان هوای گرم‌تر روی زمین پخش نمی‌شود. واضح است که دما یک عامل اصلی برای یخبندان است به ویژه زمانی که رطوبت در هوا وجود دارد. برای مثال در شرایط مه آلود یا زمانی که شبنم در طول شب تشکیل می‌شود که به شکل گیری کریستال یخ منتهی خواهد شد.
گیاهان آسیب پذیر در برابر سرما
همه گیاهان در حیاط خلوت شما به محافظت در برابر یخبندان نیاز ندارند اما در برخی گونه‌های خاص نیاز به محافظت در برابر یخ زدگی گیاه در زمستان به یکی از اولویت‌های باغبانی تبدیل می‌شود. گیاهان آسیب پذیر در برای سرما شامل موارد زیر است:
- نهال‌های جوان و تازه رشد
- گیاهان چند ساله
- انواع گیاهان نیمه سخت
- گیاهان گرمسیری و نیمه گرمسیری مانند نخل و موز
علائم سرمازدگی گیاهان
گاهی اوقات آسیب یخبندان تقریباً بلافاصله پس از یخ زدگی آشکار می‌شود. با این حال، همیشه این‌طور نیست و در مورد برخی از گیاهان، به ویژه گیاهان چوبی، ممکن است چندین ماه طول بکشد تا آسیب ظاهر شود. به علائم زیر توجه کنید؛
- گیاه جوان در حال رشد ممکن است در اثر یخبندان بهاره آسیب ببیند و لکه‌های قهوه‌ای رنگ پریده بین رگبرگ‌های برگ ایجاد شود. این معمولاً در کناره‌ها و بالای گیاه دیده می‌شود.
- یخ زدگی گیاه در زمستان می‌تواند باعث سوختگی و قهوه‌ای شدن برگ‌های گیاهان مقاوم و همیشه سبز شود و در نهایت مرگ گیاه را به همراه داشته باشد.
- شاخ و برگ گیاهان چند ساله حساس به عنوان مثال گل محمدی ممکن است در اولین یخبندان پاییزی سیاه شوند. ساقه‌ها معمولاً فرو می‌ریزند.
- سرمازدگی بهاره می‌تواند به شکوفه‌ها و میوه‌های جوان آسیب برساند. این ممکن است باعث ایجاد یک لایه چوب پنبه‌ای در انتهای گل میوه درختانی مانند سیب شود و آسیب به شکوفه می‌تواند منجر به کم شدن یا عدم تشکیل میوه شود.
- در نتیجه یخبندان‌های دیررس بهاره، گیاهان بستر تابستانی و سبزیجات لطیف مانند سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی ممکن است دچار سوختگی برگ و قهوه‌ای شدن آن‌ها شده و در نهایت به مرگ کامل گیاه منجر شود.
- شاخ و برگ گیاهان خاصی که علائم اولیه آسیب سرمازدگی را نشان می‌دهند، خیس شده در آب و سبز تیره به نظر می‌رسند و به مرور زمان سیاه می‌شوند.
چگونه از یخ زدگی گیاه در زمستان جلوگیری کنیم
همیشه برای جلوگیری از یخ زدگی گیاه در زمستان در مورد شرایط و سختی گیاهان خاص تحقیق کنید. اگر هوای سرد در شهر یا منطقه شما پیش‌بینی می‌شود، احتیاط کنید و در ایده‌های باغبانی زمستانی خود حفاظت در برابر سرما را بگنجانید.
1. گیاهان گلدانی را به داخل خانه بیاورید
راه‌های سریع بسیاری برای محافظت از گیاهان در برابر یخ زدگی وجود دارد و یکی از ساده‌ترین آن‌ها این است که گیاهان گلدانی و حساس را به داخل خانه منتقل کنید. گیاهان گلدانی بیشتر در معرض آسیب سرمازدگی هستند زیرا مزایای عایق گیاهان کاشته شده در زمین را ندارند. از گلخانه، کلبه باغ، گاراژ، ایوان یا گلخانه بدون یخبندان برای زمستان گذرانی گیاهان گلدانی استفاده کنید البته این مکان‌ها نباید خیلی گرم باشند.
2. یک لایه مالچ یا خاک پوش روی زمین باغ اضافه کنید
کارشناسان باغبانی توصیه می‌کنند که از مالچ خشک، مانند پوست خرد شده یا کاه در اطراف خاک گیاهان مقاوم استفاده کنید تا از یخ زدگی گیاه در زمستان محافظت شود. همچنین می‌توانید از انبوهی از برگ‌ها استفاده کنید تا محافظت بیشتری روی زمین باغ ایجاد کنید و مانعی در برابر سرما را فراهم آورید.
3. گیاهان را با پارچه‌ی نرم پشمی بپوشانید
چگونه از یخ زدگی گیاه در زمستان جلوگیری کنیم در حالی که آن را در زمین کاشته‌ایم؟یک روش که برای گیاهان و درختچه‌های بزرگ‌تر مفید است پوشاندن آن‌ها با پارچه پشمی است. می‌توانید از پتو یا روکش حباب‌دار نیز برای ایجاد یک پوشش محافظ استفاده کنید. چندین پایه را در اطراف گیاهان خود قرار دهید و سپس آن‌ها را با مواد انتخابی بپوشانید تا ساختاری شبیه چادر ایجاد شود. گوشه‌ها را سنگین کنید تا از جمع شدن باد در شب جلوگیری شود و در روز پوشش‌ها را بردارید.
می‌توانید از این روش برای گیاهانی که نیاز به حفاظت در زمستان دارند مانند سرخس درختی استفاده کنید. همچنین می‌توانید تنه درختان جوان را با پشم یا پتوهای باغبانی بپیچید مثلاً اگر در حال پرورش بهترین درختان میوه هستید یا در پرورش لیمو مهارت دارید.
مطلب پیشنهادی:راهنمای انتخاب گیاهان مناسب محل کار
4. گیاهان حساس را در یک مکان سرپناه قرار دهید
کارشناسان توصیه می‌کنند همیشه گیاهان نیمه مقاوم و حساس به سرما را در یک موقعیت محافظت شده، ترجیحاً نزدیک دیوار رو به جنوب یا غرب بکارید که در طول روز گرما را جذب کنند. به گفته آن‌ها حذف سرمای باد می‌تواند میزان خسارات ناشی از یخ زدگی گیاه در زمستان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
سایر موقعیت‌های سرپناه شامل کنار نرده‌ها، زیر درختان بزرگ همیشه سبز برای باغ‌ها، زیر آلاچیق یا در محوطه‌های پاسیو یا حیاط می‌شود تا زمانی که این مکان‌ها نیز آفتاب زیادی داشته باشند.
5. از بطری آب برای محافظت از گیاهان حساس استفاده کنید
اگر به این فکر می‌کنید که چگونه گیاهان را از یخ زدگی در زمستان محافظت کنید بطری آب یکی از بهترین روش‌ها است. می‌توان از بطری آب برای محافظت از نهال‌ها و گیاهان کوچک‌تر استفاده کرد. بطری آب پوششی است که از شیشه یا پلاستیک ساخته شده و می توان آن را روی گیاهان قرار داد. حتی می‌توانید از اشیاء بازیافتی این وسیله حفاظتی را بسازید.
بطری‌های پلاستیکی بزرگ یا ظروف شیر را می‌توان به سرپوش‌های خانگی تبدیل کرد تا در خاک اطراف گیاهان کوچک و نهال‌ها جاسازی شود و مانعی برای یخ زدگی گیاه در زمستان باشد. آن‌ها را در طول روز بردارید تا گیاهان از گرما و انرژی خورشید بهره‌مند شوند. سرپوش پلاستیکی برای محافظت از سبزیجات جوانی که در پاییز کاشته می‌شوند، مانند لوبیا، اسفناج، پیازچه یا پیاز بهاره و مارچوبه ایده آل است.
مطلب پیشنهادی:گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا
6. گیاهان را به یک چهارچوب خنک منتقل کنید
گیاهان یکساله جوان و مقاوم که در پاییز کاشته می‌شوند نیز می‌توانند از محافظت در برابر سرما بهره‌مند شوند. آن‌ها را در زمستان در پناه یک چهارچوب سرد قرار دهید و مطمئن شوید که در روزهای گرم تهویه خوبی دارند. می‌توانید خودتان این چهارچوب را به روش زیر بسازید.
- میله‌های فلزی و باریک را به صورت حلقه خم کنید. می‌توانید از پناهگاه‌های سیمی برای این کار استفاده کنید.
- انتهای حلقه‌های فلزی را در دو ردیف در کنار محصولات یا گیاهان داخل زمین قرار دهید.
- یک ورق پلاستیک شفاف را روی چهارچوب قرار دهید و آن را در جای خود محکم کنید تا از گیاهان محافظت شود.
7. آبیاری گیاهان در صبح
احتمالاً نمی‌دانید که پروسه آبیاری در زمان بررسی روش‌های جلوگیری از یخ زدگی گیاه در زمستان تا چه اندازه مهم است. نحوه آبیاری می‌تواند به هر گونه اقدامات محافظتی که انجام می‌دهید کمک کند. بهتر است در فصل زمستان و زمانی که خطر یخبندان وجود دارد گیاهان را در صبح آبیاری کنید. خاک مرطوب در واقع گرما را در طول روز جذب می‌کند و اثر عایق دارد.
8. گیاهان مناسب را برای حیاط خود انتخاب کنید
به جای تلاش برای محافظت از گیاهانی که با آب و هوای حیاط خلوت شما مناسب نیستند گیاهانی را انتخاب کنید که در منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنید مقاوم‌تر باشند. بسیاری از درختچه‌ها و گیاهان همیشه سبز نسبتاً مقاوم هستند. در حالی که این موضوع ممکن است گیاهان یا محصولاتی را که می‌توانید در باغ خود بگنجانید محدود کند اما یکی از گزینه‌های مورد اطمینان برای جلوگیری از یخ زدگی گیاه در زمستان محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
هوای یخبندان در بهار یا پاییز که شما را برای پوشیدن ژاکت به سمت کمد می‌کشاند می‌تواند علت یخ زدگی گیاه در زمستان باشد. دمای پایین 1- درجه سانتی‌گراد سبزیجاتی مانند گوجه‌فرنگی و فلفل و همچنین گیاهان گل‌دار رنگارنگ مانند گل اطلسی را از بین می‌برد. در حالی که نمی‌توانید برای تاک‌های خیار یا گلدان‌های گل همیشه بهار خود ژاکت بگیرید می‌توانید به گیاهانی که دچار سرماخوردگی شده‌اند کمک کنید که آسیبی نبینند.
راه‌های بسیاری برای محافظت از گیاهان شما در برابر یخ زدگی وجود دارد، و می‌توانید با عایق کاری گلخانه‌ها و چهارچوب‌های سرد، حفاظتی را که از گیاهان خود می‌کنید افزایش دهید. شما می‌توانید از یک سرپوش پلاستیکی برای محافظت از یخ زدگی گیاه در زمستان استفاده کنید یا برای سایر گیاهان پوششی از جنس پشم تهیه نمایید.
