وظیفه اصلی جعبه فرمان انتقال گشتاور از دست راننده از طریق فرمان به چرخ‌ها و افزایش میزان گشتاور است. در این مقاله قصد نحوه تعمیر جعبه فرمان هیدرولیک پراید را داریم. علاوه بر این شما در این مقاله با انواع جعبه فرمان، اجزای تشکیل دهنده جعبه فرمان و سایر موارد مربوط به جعبه فرمان آشنا خواهید شد.
آشنایی با انواع جعبه فرمان به منظور تعمیر جعبه فرمان هیدرولیک پراید
جعبه فرمان‌ها در دو نوع ساده و هیدرولیک طراحی می‌شوند. در جعبه فرمان ساده، نیرویی که از طرف راننده به فرمان وارد می‌شود، با یک سیستم فرمان ساده هدایت می‌شود. در جعبه فرمان هیدرولیک، پمپی تعبیه شده است که بیشترین بخش از وارد کردن نیرو به فرمان را بر عهده دارد.
هر دو نوع سیستم جعبه فرمان، ساده و هیدرولیک، سیستم عملکردی مشابهی دارند و هر دوی آنها نیرو را از فرمان می‌گیرند و به جعبه فرمان انتقال می‌دهند. در مرحله بعد این نیرو از حالت چرخشی به حالت خطی تبدیل می‌شود و از طریق اجزای دیگر مانند میل فرمان، بازوهای سگ دست و سیبک ها به لاستیک‌ها و چرخ‌ها منتقل می‌شود و در نهایت باعث حرکت کردن خودرو می‌شود.
جعبه فرمان ساده و هیدرولیک در دو مدل طراحی می‌شوند که عبارت‌اند از:
- جعبه فرمان اره‌ای یا شانه‌ای که برای بیشتر خودروهای سبک استفاده می‌شود.
- جعبه فرمان ساچمه‌ای معمولاً برای ماشین‌های سنگین مانند کامیون استفاده می‌شود و در دو مدل دستی و غیر دستی قرار دارد.
معرفی اجزای تشکیل‌دهنده جعبه فرمان پراید
- بلبرینگ پینیون
- پینیون
- فنربوش تنظیم
- شافت دنده‌ای یا دنده شانه‌ای
- میل فرمان‌های افقی
- گردگیر میل فرمان افقی (گردگیر آکاردئونی)
- سیبک های فرمان
- بست های پلاستیکی گردگیر آکاردئونی
- بست های فلزی گردگیر آکاردئونی
- مهره تنظیم سیبک فرمان
- بوش دنده شانه‌ای خار فنری
- ضامن خار فنری
- بوش تنظیم جعبه فرمان
- لاستیک‌های ضربه گیر
- کرپی‌ها (بست مونتاژ)
- پوسته جعبه فرمان
- کاسه نمد پینیون
- نیدل بیرینگ
- مهره قفل کننده پیچ تنظیم
- پیچ تنظیم
بررسی دلایل خراب شدن جعبه فرمان پراید
در صورتی که تنظیمات اجزای جعبه فرمان به درستی انجام نشده باشد، یا اجزای مربوطه دچار لقی می‌شوند. اگر از فنر معیوب استفاده شود، صدای غیرعادی از فرمان پراید شنیده می‌شود. این صدا هم در موقع حرکت هم در حالت توقف، شنیده می‌شود. از جمله دلایل دیگر برای شنیدن صدای غیرعادی از جعبه فرمان عبارت‌اند از لق شدن قرقری و ایجاد اختلاف میان پینیون و دنده شانه‌ای.
بیشتر بخوانید : تعویض فیوز پراید
اگر بر اثر استهلاک یا موارد دیگر، بلبرینگ معیوب یا خراب شود، در جعبه فرمان احساس لقی خواهید کرد. از جمله دیگر دلایل لقی فرمان می‌توان به خوردگی دنده‌ها و تنظیم نادرست پینیون و دنده شانه‌ای اشاره کرد.
یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است برای جعبه فرمان رخ دهد، سفت عمل کردن آن است. روان کار نکردن سیبک ها، تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها، بدون عاج شدن لاستیک‌ها، عدم تنظیم جعبه فرمان و دشوار حرکت کردن شاخ فرمان، همگی می‌توانند باعث سفت کار کردن جعبه فرمان شوند. برای بررسی خطرات خرابی جعبه فرمان پراید کلیک کنید.
ایرادهای رایج جعبه فرمان و تعمیر جعبه فرمان هیدرولیک پراید
سیستم مورد استفاده در جعبه فرمان پراید، اره‌ای یا دنده شانه‌ای است. در برخی از موارد، مشکلات به وجود آمده در جعبه فرمان، با تعویض قطعه برطرف می‌شود؛ اما در بعضی موارد، ایراد به وجود آمده به مراتب جدی‌تر و اساسی‌تر است و باید کل جعبه فرمان عوض شود.
اگر مشکلات به وجود آمده به یکی از موارد زیر مربوط باشد، با تعویض قطعه مشکل برطرف می‌شود.
- وجود ایراد در سیبک ها
- پارگی گردگیر
- خراب شدن رک بوش یا همان بوش تنظیم جعبه فرمان
- خراب شدن فنر استکانی (فنر بوش تنظیم) یا خود استکانی (بوش تنظیم)
مواردی که در آن جعبه فرمان باید به طور کامل تعویض شود عبارت‌اند از:
- بروز صداهای غیرعادی از سمت جعبه فرمان
- لق بودن جعبه فرمان
- سفت شدن غربیلک فرمان
بیشتر بخوانید : پیدا کردن جعبه فیوز یا جعبه قطع کننده مدار
علائم خرابی جعبه فرمان پراید
برای تعمیر جعبه فرمان، باید قبل از هر چیز با علائم نشانه‌های خرابی جعبه فرمان پراید آشنا شوید.
- گیج زدن فرمان
- نپیچیدن فرمان
- صدا دادن فرمان
- خلاصی بیش از اندازه فرمان
- کشیدن فرمان به یک سمت
- سفت شدن فرمان
- گیر کردن فرمان در سرپیچ‌ها
مشاهده هزینه مکانیک سیار ماشین در محل!
بررسی دلایل لق بودن جعبه فرمان پراید
مهم‌ترین دلایل لق شدن جعبه فرمان پراید عبارت‌اند از:
- آسیب دیدن بلبرینگ پینیون
- درست تنظیم نبودن فاصله بین پینیون و دنده شانه‌ای
- خوردگی پیدا کردن دنده‌های درگیر شده
عیب‌یابی جعبه فرمان و تعمیر جعبه فرمان هیدرولیک پراید
عیب‌یابی سیستم جعبه فرمان خودرو و طریقه برطرف کردن آن در ادامه توضیح داده شده است.
1. خلاصی زیاد فرمان هیدرولیک
علت: لقی دنده فرمان، لقی اهرم بندی، ایجاد خوردگی در قطعات سگ دست، لق بودن یاتاقان چرخ.
راه حل: تنظیم مجدد یا تعویض کردن قطعات معیوب.
2. سفت شدن فرمان ماشین
علت: کم یا نامساوی بودن باد لاستیک‌ها، وجود اصطکاک در جعبه فرمان، وجود اصطکاک در اهرم بندی، اصطکاک در کینگ پین، عدم میزان بودن فرمان، دفرمه شدن شاسی، ضعیف شدن فنرهای جلو.
راه حل: تنظیم باد تایرها، روغن کاری کردن، انجام تنظیم مجدد، عوض کردن قطعات خورد شده، تنظیم مجدد کستر، کمبرو توایندر، تنظیم کردن مجدد شاسی، عوض کردن فنرهای جعبه فرمان.
3. گیج بودن فرمان خودرو
علت: کم یا نامیزان بودن باد لاستیک‌ها، لق بودن اهرم‌ها، لق بودن فرمان، تنظیم نبودن چرخ‌های جلو، شلی اهرم‌ها، لق بودن دنده فرمان، زیاد لق بودن کینگ پین، لقی فنرهای عقب، ناقص بودن میله‌های تعادل دهنده.
راه حل: تنظیم باد تایرها، تنظیم کردن مجدد یا تعویض کردن قطعات خورد شده، روغن کاری، کستر، تنظیم کردن زوایای چرخ، محکم کردن قطعات و اتصالات و یا تعویض آنها در صورت خراب بودن.
4. در حین رانندگی خودرو به یک سمت کشیده می‌شود
علت: میزان نبودن فشار باد تایرها، مساوی نبودن کمبر یا کستر، افت نامساوی، وجود شکستگی و یا لق بودن اتصالات بین فنرها، سفت بودن یاتاقان چرخ، نبودن مسیر چرخ‌ها در یک سمت.
راه حل: تنظیم باد تایرها، تنظیم کردن زوایا، محکم بستن قطعات و یا عوض کردن قطعات خراب، تنظیم کردن دوباره قطعات، آزمایش کردن مسیر چرخ‌ها، تنظیم شاسی و سفت‌تر کردن قطعات.
5. منحرف شدن خودرو هنگام ترمز گرفتن
علت: گیرکردن ترمز، تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها، غلط یا نامساوی بودن کستر.
راه حل: بررسی کردن ترمزها، تنظیم مجدد کردن ترمزها، تنظیم کردن فشار باد تایرها.
مکانیک سیار ماشین در محل تهران
6. لرزش چرخ جلو در سرعت کم
علت: نامساوی یا کم بودن فشار باد لاستیک‌ها، لق بودن اهرم‌بندی، لق بودن کینگ پین، لق بودن دو دنده فرمان، قابلیت ارتجاع زیاد فنرهای جلو، درست نبودن یا نامساوی بودن کمبر، نامنظمی شیار تایر.
راه حل: تنظیم کردن فشار باد لاستیک‌ها، تنظیم کردن مجدد یا تعویض قطعات خورد شده، عوض کردن قطعات خورد شده، محکم کردن اتصالات، عوض کردن لاستیک یا تایر فرسوده.
7. لرزش داشتن فرمان در سرعت زیاد
علت: نامتعادل بودن چرخ‌ها، خارج شدن چرخ‌ها از حالت دایره، ایراد داشتن کمک فنر.
راه حل: بالانس کردن چرخ‌ها، تعمیر و یا تعویض چرخ‌ها.
8. پس زدن فرمان
علت: کم یا نامساوی بودن میزان فشار باد تایرها، افت کردن فنرها، معیوب بودن کمک فنرها، لق بودن اهرم‌بندی، لقی دنده فرمان.
راه حل: تنظیم فشار باد تایرها، محکم کردن و تعویض یا تعمیر اتصالات، تنظیم یا تعویض قطعات.
بیشتر بخوانید : 7 علت کشیده شدن فرمان به یک سمت هنگام ترمزگیری
9. شنیدن صدا از تایر و فرمان در زمان چرخاندن
علت: سرعت زیاد، کم یا نامساوی بودن فشار باد درون تایرها، میزان نبودن زوایای چرخ‌ها.
راه حل: دور زدن پیچ‌ها با سرعت کمتر، تنظیم باد تایرها، آزمایش و تنظیم کردن زوایای چرخ‌ها.
10. تعادل نداشتن خودرو در هنگام چرخیدن
علت: لق بودن میله تعادل دهنده، افت پیدا کردن فنر یا ضعیف بودن فنر، درست نبودن کستر.
راه حل: محکم کردن میله تعادل دهنده، تعمیر یا تعویض کردن فنر، تنظیم کردن کستر.
نحوه تعمیر پمپ هیدرولیک فرمان در تعمیر جعبه فرمان هیدرولیکی پراید
امروزه اکثر خودروها به صورت هیدرولیک به بازار عرضه می‌شوند. هر چند که خودروهای ساده نیز در بازار وجود دارند. خودروهایی که دارای سیستم جعبه فرمان هیدرولیک هستند، مجهز به سیستم پمپ هیدرولیک هستند. پمپ هیدرولیک باعث می‌شود تا راننده بتواند فرمان را راحت‌تر بچرخاند. روغن در پمپ هیدرولیک می‌چرخد و با فشار مناسب از طریق پمپ به سمت جعبه فرمان حرکت می‌کند. در زمان چرخش فرمان به سمت چپ و راست، روغن موجود در سیستم چرخش فرمان را راحت‌تر می‌کند.
پمپ هیدرولیک فرمان هم مانند تمامی بخش‌های دیگر خودرو خراب می‌شود و به تعمیر و تعویض نیاز دارد. در ادامه نکاتی که باید قبل ئ بعد از تعمیر کردن پمپ هیدرولیک رعایت کنید را آورده‌ایم.
- برای تعمیر پمپ هیدرولیک به این نکته دقت کنید که باید سایر قطعات سیستم هیدرولیک را هم بررسی کنید تا در صورت وجود هر نوع خرابی آن را برطرف کنید.
- قبل از اینکه پمپ هیدرولیک را دوباره نصب کنید، هر گونه لکه روغن و آلودگی را از سیستم فرمان پاک کنید.
- ۵ دقیقه بعد از نصب مجدد پمپ، به فرمان دست نزنید و آن را به هیچ سمتی نچرخانید.
- بعد از گذشت ۵ دقیقه، فرمان را تا آخر بچرخانید و ۱۰ ثانیه صبر کنید. با این کار حباب‌های هوا از مخزن روغن هیدرولیک خارج می‌شوند.
- سطح روغن پمپ را به طور مرتب بررسی کنید. حتماً از روغن هیدرولیک ضد سایش استفاده کنید. در زمان تعویض روغن دقت کنید که روغن جدید و قبلی از یک نوع باشند.
- از نگه داشتن بیش از حد فرمان در حالت چرخش خودداری کنید؛ زیرا این کار باعث می‌شود تا سیستم فرمان بیش از اندازه گرم شود و آسیب ببیند.
نکات مربوط به افزایش عمر جعبه فرمان پراید
- به تنظیم باد لاستیک‌ها توجه کنید.
- لاستیک‌ها را به طور مرتب بررسی کنید و در صورت ضعیف شدن عاجشان، آنها را تعویض کنید.
- به قرار داشتن چرخ‌ها در حالت بالانس توجه کنید.
- به طور مرتب جعبه فرمان را تنظیم و گریس کاری کنید.
