از جمله نگرانی‌های رانندگان وسایل نقلیه، انتخاب روغن موتور (Engine Oil) برای خودرو محسوب می‌شود و یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در انتخاب و تعویض روغن موتور، تطابق این روغن با موتور خودرو است. رانندگان خودروی تیبا هم همانند دیگر دارندگان وسایل نقلیه شخصی، به دنبال انتخاب روغن موتور مناسب خودروی خود هستند. اما چه عواملی در انتخاب روغن موتور مناسب تیبا نقش دارد؟ با ما همراه باشید.
وظیفه روغن موتور خودرو
موتور، قلب هر خودرو به‌شمار می‌رود. این بخش حیاتی از اجزای کوچک و بزرگی تشکیل شده که بایستی در کنار هم قرار بگیرند تا امکان حرکت ماشین را میسر سازند. قطعات هر ماشین، عمدتاً از فلزاتی سخت و قطعاتی فولادی درست می‌شود که به‌شکل پیوسته، با حرکت خودرو، با هم اصطکاک پیدا می‌کنند. در این شرایط موتور خودرو برای افزایش کارایی و طول عمر خود، به روغن موتور نیاز دارد.
وظیفۀ اصلی روغن موتور، کاهش اصطکاک سطوح فلزی است که مرتب با هم در تماس هستند. در کنار آن، وظیفۀ تنظیم دمای موتور نیز برعهدۀ روغن موتور گذاشته شده است. در واقع روغن موتور، با ایجاد لایه‌های روان‌کننده بین قطعات ریز و درشتی که مرتب با هم در تماس هستند، از خوردگی و آسیب بین آن‌ها جلوگیری می‌کند.
در کنار آن، روغن موتور باعث دوری گرما از فرایند احتراق درون موتور نیز می‌شود. جلوگیری از فرایند اکسیداسیون که عموماً در دماهای بالا رخ می‌دهد، یکی دیگر از وظایف اصلی روغن موتور ماشین است. همچنین روغن موتور مناسب، بر روی سرعت و شتاب ماشین تاثیر مستقیم دارد. روغن موتورها به‌شکل معمول در بسته‌های 2، 4 و 8 لیتری عرضه می‌شوند.
مطالعه بیشتر: نحوه بازیافت روغن موتور استفاده‌شده و فواید آن
عوامل موثر در تعیین روغن موتور مناسب
3 عامل که برای تعیین روغن موتور هر وسیلۀ نقلیه‌ای موثرند عبارتند از:
- شاخص گرانروی (SAE)
گرانروی یا ویسکوزیته، مهم‌ترین شاخصۀ انتخاب یک روغن موتور مناسب برای خودرو به‌شمار می‌رود. همان‌طور که از قوانین علم مکانیک سیالات می‌دانیم گرانروی سیالات، تابع مستقیم و خلاف دما است. به شکلی که با کاهش دما، ویسکوزیته افزایش (سیال، چگال‌تر می‌شود) و با افزایش دما، گرانروی کاهش (شلی سیال) می‌یابد.
- شاخص API
نماد API، نشانگر آن است که این روغن توسط محصولات موسسه محصولات نفتی آمریکا (American Petroleum Institute) مورد سنجش قرار گرفته و استانداردهای این موسسه را کسب کرده است.
مهم‌ترین مدل‌های API عبارتند از: CI4-CC-CG4-RC-SE-SF-SG-CD-SJ-SM-SL-CF-SN
حرف اول نشان‌دهندۀ نوع سوخت و دومی، بیانگر کیفیت روغن بوده و عموماً روغن‌های SM و SN بهترین انتخاب برای خودروها هستند. (موتورهای بنزینی با S شروع می‌شوند و حرف‌ها از A تا N تغییر می‌کنند. موتورهای دیزلی با C شروع شده و در کنار آن‌ها، حروف A تا J قرار می‌گیرد. هرچه حرف بالاتر باشد، کیفیت بیشتر خواهد بود.)
- روش ساخت: معدنی، سینتتیک، نیمه‌سینتتیک
روغن موتور معدنی، پایۀ نفت خام دارد و یکی از ساده‌ترین مدل‌های بازار به حساب می‌آید. عموماً روغن موتور معدنی در خودروهای قدیمی به کار رفته و تنها وظیفۀ اصلی روانکاری را انجام می‌دهد؛ به همین دلیل ارزش افزودۀ چندانی ندارد. این روغن‌ها به دلیل گرانروی پایین، موجب نشتی در موتور خودرو هم می‌شوند. روغن موتور معدنی باید بعد از هر 4000 کیلومتر تعویض شود.
روغن موتور نیمه سنتتیک، بین دستۀ روغن‌های معدنی و سنتتیک دسته‌بندی می‌شود و ترکیبی از ویژگی‌های هر کدام را به همراه دارد.
محاسبه رایگان هزینه تعویض روغن خودرو
روغن موتور سنتتیک، به‌شکل کامل در آزمایشگاه و توسط مواد شیمیایی ساخته می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این روغن‌ها، خالص‌بودن آن‌هاست که باعث افزایش کارایی موتور و کاهش مصرف سوخت خواهد شد. طبعاً هزینۀ آن‌ها به دلیل این مزیت‌ها از 2 مدل دیگر بالاتر است.
مشخصات خودروی تیبا
ماشین تیبا، نخستین خودروی ملی شرکت سایپا بود که در سال 1387 برای اولین‌بار، با نام «مینیاتور» به بازار عرضه شد. این خودرو، تلفیقی از طراحی پراید، ریو و لوگان بود که با نام تجاری «تیبا» در بازار شناخته می‌شود.
موتور خودروی تیبا حجمی معادل با 1500 سی‌سی داشته و میزان مصرف سوخت تیبا، 5.6 لیتر در هر 100 کیلومتر است که آن را به یکی از خودروهای کم‌مصرف بازار تبدیل می‌کند. این خودرو، استاندارد آلایندگی یورو4 را در میزان انتشار گازهای خروجی هم کسب کرد.
تیبا دارای 4 سیلندر و 8 سوپاپ است و در حداکثر توان خود، امکان رسیدن به قدرت 80 اسب بخار در 5400 دور در دقیقه را ثبت کرده است. این خودرو در چهار مدل، تیبا1، تیبا2، تیبا پلاس و تیبا2پلاس در بازار موجود است.
عوامل موثر در انتخاب روغن موتور مناسب تیبا
بر طبق دفترچۀ این خودرو، روغن موتور مناسب تیبا چنین مشخصاتی دارد:
- SAE: 10W40
- API: SJ
روغن 10W40 نشانگر این است که در دمای بالا گرانروی آن، 40 و در دمای پایین 10 خواهد بود. حرف W هم به معتبربودن این معیار در فصل زمستان (Winter) اشاره دارد.
این روغن موتور برای هوای معتدل پیشنهاد شده است.
اگر در مناطق گرم مثل پهنۀ جنوبی کشور زندگی می‌کنید، بهتر است از روغن 20W50 استفاده کنید. ویسکوزیتۀ بالاتر اجازۀ فعالیت مناسب در دماهای بالای این مناطق را به روغن موتور می‌دهد.
زمان تعویض روغن موتور خودروی تیبا، به‌طور متوسط هر 8000 کیلومتر است؛ اما اگر در مناطقی با آلودگی بالا زندگی می‌کنید (مثل تهران و اراک) یا شهر شما در اکثر زمان‌های سال هوایی بسیار گرم دارد (مثل اهواز) بهتر است این فرایند را در هر 6000 کیلومتر انجام دهید. در صورتی که خودروی شما در شرایط سخت کار می‌کند، این عدد می‌تواند تا 5000 کیلومتر هم کاهش پیدا کند.
اگر تازه خودروی تیبا تهیه کرده‌اید، چون موتور هنوز خشک است در هر 1000 کیلومتر روغن آن را عوض کنید. در مرتبۀ دوم در هر 2000 و در مرتبۀ سوم با هر 3500 کیلومتر این فرایند را انجام دهید.
روغن موتور تیبا را به‌طور متوسط در هر 6 ماه یا هر 5000 کیلومتر (هر کدام زودتر اتفاق میفتد) تعویض کنید.
بیشتر بخوانید: تعویض روغن ماشین از بالا به پایین چیست و چگونه انجام می‌شود؟
برندهای روغن موتور مناسب تیبا
1- ELF: از برندهای روغن موتور تیبا، که در بازار ایران موجود است می‌توان به ELF اشاره کرد.
- حجم: ۵ لیتر
- گرانروی: 10W40
- روش ساخت: نیمه سنتتیک
- شاخص SL :API
- افزایش عمر موتور خودرو
- جلوگیری از تشکیل رسوبات در موتور
- افزایش دوره زمانی تعویض روغن
2- بهران پیشتاز: دیگر روغن موتور تیبا، از بین تولیدکنندگان داخلی، بهران پیشتاز است.
- حجم: ۴ لیتر
- گرانروی: 20W50
- شاخص SJ :API
- تولیدشده از روغن پایه مرغوب حاصل از پالایش نفت خام با افزودنی‌های مناسب
3- اسپیدی نفت سپاهان: دیگر روغن موتور برای خودروی تیبا، اسپیدی محصول نفت سپاهان است.
- حجم: ۴ لیتر
- روش ساخت: نیمه سینتتیک
- شاخص SJ :API
- گرانروی: 10W40
- قدرت بالای پاک‌کنندگی موتور
- محافظت عالی در برابر رسوبات
4- ایرانول: در بین برندهای دیگر تولیدکنندۀ روغن موتور برای تیبا می‌توان به ایرانول هم اشاره کرد.
- حجم: 4 لیتر
- روش ساخت: نیمه سینتتیک
- شاخص SL :API
- گرانروی: 10W40
امیدواریم که با مطالعه این مطلب، روند انتخاب روغن موتور مناسب تیبا را بدون چالش و در مدت زمان کوتاهی پشت سر بگذارید.
با سلام
تشکر از شما بابت مطالب خوب و مفید