بدیهی است که در دنیای صنعتی و پیشرفته امروز، رفت و آمد در طبقات برج‌ها و ساختمان‌های بلند بدون وجود آسانسور کار دشواری است. آسانسور همانقدر که وسیله‌ای ضروری در جابجایی شخص و بار در انواع ساختمان‌ها تبدیل شده است، می‌تواند خطرناک هم باشد. آیا تا به حال هنگام جابجایی بین طبقات به این موضوع فکر کرده‌اید که اگر داخل آسانسور گیر بیفتید چه اتفاقی می‌افتد؟ چطور باید درخواست کمک کنید؟ فراتر از این‌ها، تا به حال به این فکر افتاده‌اید که ایمنی درب آسانسور چطور تامین می‌شود؟ چطور باید از سالم بودن درب آسانسور اطمینان حاصل کرد؟ و یا از همه مهم‌تر اینکه چگونه از آسانسور مراقبت کنیم تا دچار مشکل نشود؟ و احتمال خراب شدن قطعات آن از قبیل درب، کاهش یابد و یا تعمیر قفل درب آسانسور چگونه است؟
مشکلات احتمالی آسانسور
آسانسور به دلیل حساسیتی که دارد همیشه باید مورد بازبینی قرار گرفته و در فواصل معینی طبق چک لیست سرویس آسانسور سرویس شود. هر کدام از قطعات آسانسور به دلیل استفاده مداوم ممکن است دچار استهلاک یا خرابی شوند که در صورت رسیدگی نکردن مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. یکی از مهم‌ترین قطعات، قفل درب آسانسور است که لازم است به طور مداوم تعمیر قفل درب آسانسور انجام شود. به طور معمول مشکلاتی در مورد جابجایی آسانسور و همچنین باز شدن به موقع درب آسانسور پدید می‌آید که در اینجا قصد داریم آنها را بررسی نماییم.
علل گیر کردن آسانسور
گیر کردن آسانسور ممکن است به دلیل خرابی قطعات باشد و یا به دلیل درست استفاده نکردن از آسانسور. در مورد خرابی نیز حتماً باید تعمیر و یا تعویض قطعات انجام شود تا هم کارایی و هم ایمنی آن تامین شود. اما در مورد نحوه استفاده از آسانسور، فقط کافی است موارد ایمنی رعایت شده و در مورد حجم بار، وزن، تعداد دفعات بالا و پایین رفتن و برخورد سختافزاری با آن با ملایمت عمل گردد. در این صورت عمر قطعات بیشتر شده و با سرویس دوره‌ای، دیگر مشکلی پدید نخواهد آمد اما به طور کلی به سه علت عمده زیر احتمال گیر کردن آسانسور وجود دارد.
- جمع شدن سیم‌های فولادی نگهدارنده
- خارج شدن اتاقک آسانسور از ریل
- ایجاد اشکال فنی در گیربکس
علت باز نشدن درب آسانسور
اولین جنبه نصب درب آسانسور، ایجاد ایمنی برای مسافران و بار آسانسور بوده و جنبه دیگر زیبایی ظاهری آن می‌باشد. بنابراین درهای متنوعی برای آسانسورها نصب می‌شود که شامل درب طبقات و درب کابین می‌شود و حتماً هم باید توسط شرکت سازنده‌شان بازدید دوره‌ای داشته باشند. این درها گهگاهی هنگام باز و بسته شدن دچار مشکل می‌شوند و به تعمیر قفل درب آسانسور نیاز دارند که دلایل آن عبارتند از:
- استفاده از قطعات نامرغوب و بی کیفیت در آسانسور ازجمله درب و تجهیزات جانبی آن.
- عدم استفاده صحیح از آسانسور و از بین رفتن عمر مفید قطعاتی مانند درب آسانسور.
- خرابی و فرسودگی قطعات درب، به دلیلی استفاده زیاد از آن و عدم انجام سرویس به موقع.
بیشتر بخوانید : دیکتاتور آسانسور چیست
دلایل از کار افتادن آسانسور
چنانچه مراقب بازدیدهای دوره‌ای آسانسور از جانب شرکت تولید کننده آن نباشید یا در مورد نحوه استفاده از آن ملایمت به خرج ندهید و از همه مهم‌تر در صورت بروز مشکل، خرابی و یا فرسودگی در قطعات، اقدام موثری برای تعمیر آسانسور انجام ندهید؛ قطعاً با از کار افتادن آسانسور در زمانی نه چندان دور مواجه خواهید شد. البته از کار افتادن آسانسور دلایل دیگری به جز عدم رسیدگی نیز دارد که در اینجا به تشریح این دلایل می‌پردازیم.
1. قطع برق
بدیهی است که قطع برق باعث از کار افتادن آسانسور می شود اما گاهی قطع ناگهانی برق باعث می شود که پس از اتصال الکتریسیته نیز عملکرد آسانسور دچار مشکل شود و حضور افراد متخصص برای به کار انداختن مجدد ان ضروری شود.
2. باز ماندن درب کابین در یکی از طبقات
اگر پس از استفاده از آسانسور و خارج شدن از آن درب را به طور کامل نبندید، امکان حرکت به دیگر طبقات وجود نخواهد داشت. باز ماندن درب آسانسور و بی حرکت ماندن آن در یکی از طبقات به مدت طولانی، سبب از کار افتادن آسانسور می‌گردد.
3. استفاده از قطعات نامرغوب در آسانسور
آسانسور از آن دسته وسایلی است که رعایت ایمنی در آن بسیار اهمیت دارد. استفاده از قطعات با کیفیت در آسانسور با میزان ایمنی و حفظ جان افراد نسبت مستقیم دارد. چنانچه از لوازم و قطعات ارزان و بی کیفیت در آن استفاده شود علاوه بر از کار افتادن آسانسور ممکن است خطرات جانی نیز برای افراد به وجود آید.
4. عدم توجه به ظرفیت بار مجاز
ظرفیت هر آسانسور با توجه به اندازه کابین، قدرت موتور، توانایی کشش سیم‌های نگهدارنده و مقاومت ریل و باقی قطعات، تعیین می‌گردد. در صورت رعایت نکردن حداکثر ظرفیت چه در مورد بار و چه افراد، اختمال از کار افتادن آسانسور بسیار زیاد حتی امکان دارد حادثه نیز ایجاد کند.
5. ایجاد نوسان در برق شهری
برای عملکرد صحیح آسانسور لازم است برق با ولتاژ مناسب و بدون نوسان وارد موتور شود و در صورت نوسانات زیاد، اشکالاتی به وجود آمده و اختمال دارد اسانسور را از کار بی‌اندازد.
6. نداشتن باطری اضطراری
هر آسانسوری باید باطری اضطراری برای زمان قطع برق داشته باشد در غیر این صورت با قطع برق آسانسور کاملاً از کار می‌افتد.
بیشتر بخوانید : آموزش ریست آسانسور
7. دستکاری توسط افراد غیر کارشناس
از آنجایی که تعمیر و سرویس آسانسور احتیاج به تخص و مهارت کافی دارد، چنانچه افرادی بدون تخصص و دانش کافی سعی کنند آن را تعمیر یا سرویس نمایند، احتمال انجام اشتباه بالا رفته و نه تنها سبب از کار افتادن آسانسور می‌شود بلکه ممکن است خطرات جانی نیز در پی داشته باشد.
8. متعلقات درب آسانسور
برای هر آسانسور یک درب به عنوان درب کابین در نظر گرفته می‌شود که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که ایمنی آسانسور به عملکرد این درب بستگی دارد و دیگری درب طبقات که بیشتر جنبه زیبایی و محافظت از درب اصلی و کابین آسانسور را بر عهده دارد. اما درب اصلی کابین در دو نوع متفاوت تولید می‌شود، درب اتوماتیک و درب لولایی.
درب‌های اتوماتیک همانطور که از اسمش مشخص است کاملاً خودکار و اتوماتیک عمل می‌کند. اما در مورد درب‌های لولایی که به طور خودکار باز و بسته نمی شوند و برای راه‌اندازی شان نیز به متعلقات زیر نیاز است.
9. دیکتاتور آسانسور
دیکتاتور آسانسور یا آرام بند، از محکم بسته شدن در جلوگیری می‌کند. درواقع درب‌های لولایی وقتی رها شوند، با سرعت زیادی به طرف چهارچوب حرکت می کند. آرام بند این سرعت را کاهش داده و سبب می‌شود در به آرامی و بدون ایجاد صدای بلند بسته شود.
10. قفل درب لولایی آسانسور
قفل درب لولایی به صورت مکانیکی عمل می‌کند و بیشترین اهمیت آن برای ایمنی و حفاظت از افراد داخل کابین می‌باشد. قفل درب لولایی آسانسور پس از بسته شدن کامل درب، فعال می‌شود و پیش از فعال شدن آن، آسانسور به حرکت درنمی‌آید و پیش از توقف کامل آسانسور نیز باز نمی‌شود به همین دلیل سالم بودن قفل بسیار مهم است.
11. فنر درب لولایی آسانسور
فنر درب لولایی وظیفه دارد درب را پس از باز شدن دوباره برگرداند و به حالت بسته نگه دارد تا زمان قفل شدن کامل فنر درب لولایی آسانسور قطعه‌ای است با خاصیت ارتجاعی ک بین دو لولای درب قرار می‌گیرد و به دلیل همان خاصیت ارتجاعی، درب را پس از باز شدن به حالت بسته برمی‌گرداند تا درب در حالت بسته باقی بماند تا زمان بسته شدن قفل.
بیشتر بخوانید : مراحل و نحوه تعویض روغن موتور آسانسور
12. تعمیر قفل درب آسانسور
برای درب آسانسور در همه طبقات یک قفل وجود دارد و این قفل‌ها امکان دارد به دلایل مختلفی از قبیل استفاده ناصحیح، نا مرغوب بودن قفل، اشکال در اتصال لته‌های در و یا ورود گرد و خاک به داخل قفل دچار اشکال شده و به خوبی کار نکند. در چنین شرایطی تعمیر قفل درب آسانسور ضرورت پیدا می‌کند.
در مورد درب اتوماتیک حتماً باید فردی متخصص مشکل را پیگیری کند چه مشکل از جانب موتور درب باشد و چه تنظیم درب اتوماتیک به هم ریخته باشد. اما در مورد قفل درب لولایی؛ احتمالات زیر وجود دارد:
13. خرابی قفل به دلیل شکستن کنتاکت
در بیشتر مواقع خرابی قفل به دلیل شکستن کنتاکت به وجود می آید. کنتاکت قطعه‌ای دوشاخه در داخل قفل می باشد که از جنس پلاتین ساخته شده و در صور شکستن راهی به جز تعویض آن و تعمیر قفل درب آسانسور وجود ندارد.
14. درست بسته نشدن قفل
گاهی درست بسته نشدن قفل به دلیل تغییر سرعت بسته شدن درب و اشکال در اتصال لته‌ها می‌باشد که برای رفع این مشکل باید درب را تنظیم نمود.
15. گرد و خاک
در صورتی که گرد و خاک سبب اشکال در عملکرد قفل شده باشد لازم است نسبت به باز کردن و تمیز کردن آن اقدام نمود.
16. نبود فاصله استاندارد بین قفل و درب آسانسور
زمانی پیش می‌آید که قفل درب به درستی عمل نمی‌کند اما کنتاکت داخل آن نیز سالم می‌باشد و این به دلیل نبود فاصله استاندارد بین قفل و درب آسانسور می‌باشد که در این حالت لازم است طول دوشاخه کنتاکت کوتاه گردد تا مانع از شکستن آن شود و تعمیر قفل درب آسانسور نیاز است.
تعمیر فنر درب آسانسور
از آنجایی که فنر درب آسانسور می‌بایست پس از باز شدن درب آن را دوباره به حالت بسته بازگرداند؛ چنانچه درب آسانسور به درستی بسته نشود، احتمال خراب بودن فنر درب آسانسور مطرح می‌شود در صورتی که ممکن است این مشکل به دلیل یکی از عوامل زیر پیش آمده باشد:
- ممکن است لولای درب شکسته باشد و در عملکرد فنر اخلال ایجاد کند.
- اگر لته درب آسانسور تابیده شده و انحنا پیدا کند در به درستی بسته نمی‌شود.
- امکان دارد دیکتاتور تنظیم نبوده و بسیار محکم باشد که با تنظیم ان مشکل رفع می‌گردد.
- احتمال دارد فنر درب آسانسور شکسته باشد و یا به دلیل استهلاک خاصیت کشسانی خود را از دست داده باشد. برای رفع مشکل فنر درب آسانسور، در صورتی که فنر مستهلک شده و یا شکسته باشد چاره ای جز تعویض آن وجود ندارد. اما اگر مشکل درست بسته نشدن درب، به دلیل مخکم نبودن فنر باشد، می‌توان آن را با کمک آچار ششگوش مخصوص همین کار تنظیم نموده و محکم کرد.
