راهنمای تعمیر موتور کولر آبی

موتور کولر آبی قفسی است و به خاطر استفاده از خازن در این موتورها، به عنوان موتور خازنی نیز شناخته می‌شود. قدرت کولر آبی و حجم هوادهی آن به قدرت موتور کولر بستگی دارد. موتور با قدرت‌های 0.25، 0.5 و 0.75 اسب بخار و یا بیشتر وجود دارد. موتور کولر آبی، به دلیل نداشتن کلکتور، صدای خیلی کمی دارد.

 اجزای اصلی تشکیل‌دهنده موتور کولر آبی

1. هسته سیم‌پیچی
2. پوسته
3. روتور
4. درب‌های بلبرینگی یا بوشی
5. پولی موتور کولر

 آشنایی با ساختمان موتور کولر آبی

موتور کولر آبی از نوع قفسی یا سنجابی است و با قدرت‌های مختلفی طراحی می‌شود. قدرت کولر آبی با توجه به حجم هوادهی کولر انتخاب می‌شود. موتور کولر آبی به دلیل نداشتن کلکتور، از صدا و حجم و قیمت کمی برخوردار است و در عوض عمر طولانی دارد. موتور کولر دو دور کند و تند دارد کی یکی 1000 و دیگری 1500 دور در دقیقه است.

قسمت الکتریکی کلید گریز از مرکز، روی بدنه موتور کولر قرار دارد و سرهای خروجی سیم‌پیچ‌ها و کابل ورودی برق به آن وصل شده است. موتور کولر در دورهای کند و تند جریان‌های 2 و 4 آمپر می‌کشد. اگر حجم هوادهی کولر زیاد باشد، از موتور 3 فاز با یک دور استفاده می‌کنند.

 

موتورهای دو دور کولر آبی

موتورهای دو دور در دو نوع وجود دارند:

• موتورهای دو دور با خازن دائم کار
• موتورهای دو دور با سیم‌پیچ راه‌انداز

موتورهای دو دور با خازن دائم کار

موتورهای دو دور با خازن دائم کار، برای دو دور 1000 و 1500 طراحی شده‌اند و هر کدام 4 نوع سیم‌پیچی متفاوت دارند. هر دور دارای سیم‌پیچ مجزا است که همراه با یک سیم‌پیچی کمکی و یک خازن است.

هر یک از دورها برای خود یک سیم‌پیچی مجزا دارد که با خازن همراه هستند و سیم‌پیچی کمکی به صورت سری تعبیه می‌شوند. زمانی که موتور در حالت تند یا کند قرار می‌گیرد، سیم‌پیچی اصلی دور با سیم‌پیچی کمکی و خازن در مدار قرار می‌گیرند. به این دلیلی به این موتورها، موتور با خازن دائم کار میگویند چون خازن‌ها همیشه در حال کار کردن هستند.

مطلب پیشنهادی : آموزش نصب کلید کولر آبی

موتور کولر آبی با سیم‌پیچ راه‌انداز

انواع سیم‌پیچی موتور کولر آبی با سیم‌پیچ راه‌انداز:

• سیم‌پیچی دور تند، دارای 4 قطب و با سرعت 1500 دور در دقیقه
• سیم‌پیچی دور کند، دارای 6 قطب و با سرعت 1000 دور در دقیقه
• سیم‌پیچی راه‌انداز با 4 قطب

سیستم عملکرد موتور کولر آبی با سیم‌پیچ راه‌انداز این‌گونه است که سیم‌پیچ راه‌انداز به طور موازی همراه با سیم‌پیچ دور تند روشن می‌شود. زمانی که سرعت موتور حدوداً به 75 درصد اسمی خود می‌رسد، به طور اتومات سیم‌پیچ راه‌انداز از مدار خارج می‌شود.

در صورتی که دور موتور کولر آبی خود را روی دور کند قرار داده باشید، بعد از راه‌اندازی سیم‌پیچ راه‌انداز و سیم‌پیچ دور تند، زمانی که سرعت اسمی آن به 0.75 درصد برسد، هر دو سیم‌پیچ از مدار خارج و سیم‌پیچی دور کند در مدار قرار می‌گیرد و روتور با دور کند می‌چرخد.

اگر دور موتور کولر شما روی کند قرار دارد، بعد از راه‌اندازی کولر، وقتی کولر به سرعت اسمی رسید، هر دو سیم‌پیچی از مدار خارج و سیم‌پیچی دور کند در مدار قرار می‌گیرد و روتور با دور کند می‌چرخد.

تست خازن موتور کولر آبی

روش‌های مختلفی برای تست خازن موتور کولر آبی وجود دارد. این روش‌ها عبارت‌اند از:

• قطع کردن برق خازن
• تست کردن خازن با مولتی متر
• جدا کردن خازن از مدار برق و بررسی ولتاژ در خازن با استفاده از یک پیچ‌گوشتی

دلایل داغ شدن موتور کولر آبی

• قفل شدن (Locking) یا عملکرد نادرست ایمپلرهای سیستم
• اختلال در عملکرد واترپمپ کولر
• عدم تنظیم صحیح شناور (Floater)

روش‌های جلوگیری از داغ شدن موتور کولر آبی

• حذف کردن پوشش جانبی دستگاه و برداشتن پوشش جانبی
• بررسی صحت نصب تسمه موتور و فن
• بررسی شفت‌ها و یاتاقان‌های کولر آبی
• بررسی کردن اتصالات الکتریکی دستگاه
• بررسی ولتاژ ورودی به سیستم
• بررسی ظرفیت ولتاژ

پیشنهاد می‌کنیم برای بررسی بیشتر مطالعه کنید: 6 علت داغ شدن موتور کولر آبی چیست؟

بررسی دلایل کار نکردن و نحوه تعمیر موتور کولر آبی

در این قسمت دلایل کار نکردن کولر را بررسی می‌کنیم و روش‌های تعمیر موتور کولر آبی را توضیح می‌دهیم.

1. واتر پمپ را بررسی کنید

برای تعمیر کولر آبی کوچک، واتر پمپ را از دستگاه جدا کنید و تست کنید. اگر مشکل از واتر پمپ بود آن را تعویض کنید.

2. وجود اختلال در موتور دو سرعته

در این حالت هم برای تعمیر موتور کولر آبی کوچک، مانند حالت قبلی موتور را جدا کرده و بررسی کنید. اگر موتور دارای مشکل است، به کمک یک متخصص آن را تعمیر یا تعویض کنید.

مطلب پیشنهادی : نصب کلید هوشمند کولر آبی

3. بررسی سیم‌کشی دستگاه

اگر مورد بالا را امتحان کردید و مشکلی نبود، سیم‌کشی دستگاه را بررسی کنید که اتصال کوتاه نداشته باشد.

4. اتصال بدنه داشتن کولر آبی

دلایل ایجاد اتصال بدنه می‌تواند مصرف‌کننده‌ها و سیم‌های رابط باشند. موتور و واترپمپ جزو مصرف‌کننده‌ها هستند و باید هر کدام از آن‌ها را به صورت جداگانه بررسی کنید. در صورتی که مصرف‌کننده‌ها مشکلی نداشتند باید سیم‌کشی‌های دستگاه را عوض کنید.

5. روشن نشدن موتور کولر آبی

زمانی که موتور و پمپ استارت نمی‌خورند دو احتمال وجود دارد، قطعی فاز و نول اصلی و قطع بودن فیوز.

در صورت سوختن فیوز، باید فیوز را تعویض کنید. در مورد بررسی قطعی فاز و نول، صفحه کلید کولر را بررسی کرده و در صورت وجود مشکل، آن‌ها را تعمیر یا تعویض کنید.

6. موتور صدا دارد ولی کار نمی‌کند

در این حالت به عنوان اولین اقدام، خازن را بررسی کنید و در صورت وجود مشکل در خازن آن را تعویض کنید. اگر مشکل از خازن نبود، سیم‌پیچ دور تند، فن، کلید، تسمه، سیم‌پیچ دور کند و … بررسی کنید و در صورت نیاز، هر یک از آن‌ها را تعمیر یا تعویض کنید.

بررسی دلایل باد گرم زدن کولر در حین کار کردن موتور کولر

شل بودن تسمه کولر می‌تواند یکی از اصلی‌ترین دلایل کار نکردن موتور کولر باشد. تسمه کولر نباید بیش از اندازه سفت یا بیش از اندازه شل باشد. اگر مشکل از تسمه بود باید آن را رگلاژ کنید. رگلاژ کردن تسمه همان سفت یا شل کردن تسمه است. برای رگلاژ کردن، 4 پیچ زیر دینام را باز کنید و اگر می‌خواهید تسمه را سفت کنید، دینام را بالا کشید و برای شل کردن تسمه، دینام را پایین بکشید.

نیم‌سوز شدن موتور کولر آبی

داغ کردن کولر و ایجاد بوی بد از کولر و باد گرم از جمله اصلی‌ترین نشانه‌های نیم‌سوز شدن موتور کولر آبی است. اگر فیوز و پمپ آب کولر را بررسی کردید و مشکلی نداشتند یعنی موتور دچار مشکل شده است و باید برای تعمیر موتور کولر آبی اقدام کنید.

در قدم اول جریان ثابت بدنه موتور را با جریان آمپر متر مقایسه کنید اگر عدد نشان داده شده توسط آمپرمتر بیشتر از آمپر درج شده روی بدنه کولر بود، یعنی موتور نیم‌سوز شده است. آسیب دیدن صفحه فیبری کولر و یا اکسید شدن کلید گریز از مرکز روی موتور نیز از جمل دلایل نیم‌سوز شدن موتور کولر است.

دلایل با سروصدا کار کردن موتور کولر آبی

1. پروانه خنک‌کننده با درپوش‌ها درگیر شده است
2. خراب شدن یاتاقان
3. تاب برداشتن فن کولر

پیشنهاد می‌کنیم برای بررسی بیشتر مطالعه کنید:

سر و صدای کولر آبی و راهکار برای تعمیر آن

صدای جیر جیر کولر آبی و رفع کردن آنها

نحوه تعمیر موتور کولر آبی کوچک

موتور کولر آبی انواع مختلفی دارد، ولی روش تعمیر موتور کولر آبی کوچک شبیه سایر مدل‌ها است. در ادامه مراحل تعمیر را به ترتیب برایتان توضیح خواهیم داد.

• چهار پیچ در اطراف موتور کولر آبی قرار دارد آن‌ها را باز کنید.
• با یک پیچ گوشتی به آرامی به درپوش‌های اطراف موتور کولر ضربه بزنید و آن‌ها را باز کنید. بهتر است روی درپوش‌ها علامت بزنید تا موقع بستن مشکلی پیش نیاید.
• یاتاقان‌های قرار گرفته در بین دو درپوش موتور را تمیز کنید.
• اگر دور کند کولر کار نمی‌کند باید صفحه پلاتینی را که روی درپوش عقب نصب است را بررسی کنید.
• اگر مشکل از صفحه پلاتین نبود، به سراغ کلید گریز از مرکز که روی درپوش جلو قرار دارد بروید و فنرهای آن را بررسی و در صورت جدا شدن آن‌ها را وصل کنید.
• اگر هیچ یک از قسمت‌های گفته شده ایرادی نداشتند، سیم‌پیچ‌های کولر را بررسی کنید.
• در صورتی که کولر کار می‌کند اما با سر و صدا همراه است مشکل از یاتاقان‌ها است. اگر مشکل یاتاقان‌ها با روغن کاری برطرف نشد باید آن‌ها را تعویض کنید.
• بعد از تعمیر موتور کولر آبی کوچک، درپوش‌ها را با توجه به علامت‌گذاری‌ها ببندید.

دلایل سوختن موتور کولر آبی

• خراب شدن پمپ آب
• نبود آب کافی در کولر
• قطع شدن آب شهری
• پاره شدن و نشتی داشتن شلنگ ورودی آب
• گرفتگی شلنگ ورودی آب
• وجود آشغال و کثیفی در کفی کولر
• سفت یا شل بودن تسمه
• فرسوده شدن پوشال‌ها
• عدم روغن‌کاری قطعات
• بالا بودن حرارت درونی کولر
• سوختن خازن موتور
• وجود اشکالات الکتریکی

آشنایی با علائم سوختن موتور کولر آبی کوچک

• کار نکردن موتور کولر آبی
•  ایجاد صدای غیر عادی در موتور کولر
• کار نکردن دور تند کولر
• روشن و خاموش شدن موتور کولر
•  ایجاد لرزش در موتور کولر
•  عدم ایجاد هوای خنک در کولر