مخلوط کردن روغن ترمز سازندگان مختلف + بررسی انواع روغن ترمز

خیلی وقت‌ها خود رانندگان هم نمی‌دانند چه روغن ترمزی در سیستم ترمز خودروشان استفاده شده است. و زمانی که احتیاج پیدا کنند تا آن را بررسی کنند، این سوال در ذهنشان پیش می‌آید که چه روغن ترمزی در ماشین استفاده شده؟ آیا مخلوط کردن روغن ترمز سازندگان مختلف ایرادی دارد؟ در ادامه قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم. لطفا اگر این مسئله در ذهن شما هم ایجاد شده، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و اگر سوال یا پیشنهادی دارید، در قسمت نظرات مطرح فرمایید.

انواع و ویژگی‌های روغن ترمز سازندگان مختلف

در حال حاضر، یکی از روغن ترمزهای پر استفاده که براساس استانداردهای جهانی نیز ساخته می‌شود، روغن ترمز DOT است. می‌توان گفت بیش از ۹۵ درصد افراد از انواع همین روغن ترمز استفاده می‌کنند.

• DOT-3
• DOT-4
• DOT-5
• DOT-5.1

ساختار روغن ترمزهای DOT

1. روغن ترمز DOT-3: این روغن ترمز بیشتر در ماشین‌های قدیمی که بیش از ۱۵ سال کار کرده‌اند استفاده می‌شود. هیگروسکوپی‌سیتی آن بالا است و قادر است آب را به‌ خود جذب کند. این روغن ترمز اگر تازه باشد، نقطه جوش آن نزدیک به ۲۰۵ درجه سانتی‌گراد است. زمانی که ۳/۵ درصد آب در ترکیب آن به‌کار برود، نقطه جوش به ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. همچنین، این ماده با جنس پلاستیک رفتاری نادوستانه دارد و باعث خوردگی آن می‌شود.
2. روغن ترمز DOT-4: این روغن در ماشین‌های به نسبت جدید استفاده می‌شود. پایه آن پلی‌گلیکول است. در برابر جذب کردن رطوبت محیط مقاومت بالایی دارد و به‌همین علت، تا شش ماه الی یک سال دوام دارد. اما مواد افزودنی که میزان هیگروسکوپی‌سیتی را می‌کاهند، باعث بالا رفتن غلظت این ماده می‌شوند. در دمای ۴۰ درجه، ویسکوزیته این روغن ترمز بالاتر از انواع دیگر DOT است. نقطه جوش روغن ترمز «خشک» ۲۳۰ درجه سانتی‌گراد است. رطوبتِ بیشتر از ۳/۵ درصد، نقطه جوش را تا ۱۵۵ درجه سانتی‌گراد کاهش می‌دهد.
3. روغن ترمز DOT-5: این نوع روغن ترمز رطوبت را از محیط جذب نمی‌کند. برخی از انواع مایعات با چگالی مشخصی قادر به ترکیب با این روغن است اما آب با این نوع روغن ترمز که پایه‌ی سیلیکونی دارد نمی‌تواد ترکیب شود. DOT-5 از نظر شیمیایی خنثی است و در دمای زیر ۲۶۰ درجه سانتی‌گراد به نقطه جوش نمی‌رسد اما در دماهای پایین‌تر نیز روانی خوبی دارد.
4. روغن ترمز DOT-5.1: این نوع روغن برای ماشین‌های اسپورت یا ماشین‌های جدید کاربرد دارد. ویسکوزیته‌ی آن بسیار پایین است و در دماهای بالاتر از 260 درجه سانتی‌گراد به نقطه‌جوش می‌رسد. با رطوبت ۳/۵ درصدی، نقطه جوش به ۱۸۰ درجه کاهش پیدا می‌کند. همچنین، در دماهای پایین نیز پایایی خوبی دارد.

دو نوع آخر، فقط در صورتی استفاده می‌شوند که کارخانه سازنده آن‌ها را مشخص کرده باشد. این روغن ترمزها، از آن‌جا که ویسکوزیته پایینی دارند، می‌توانند به شدت روی کارکرد سیستم ترمزهای قدیمی تاثیر بد بگذارد، عملکرد پدال ترمز را ضعیف کنند، و منجر به نشتی روغن از پیستون‌ها شوند. در ادامه درباره مخلوط کردن روغن ترمز سازندگان مختلف صحبت می‌کنیم.

ترکیب کردن روغن ترمز سازندگان مختلف

تمام روغن ترمزهای ذکر شده، به‌جز DOT-5 می‌توانند تا حدودی با همدیگر ترکیب شوند. هنگام ترکیب روغن ترمز پایه سیلیکونی (DOT-5) با روغن‌های پایه گلیکول (انواع دیگر)، فراکسیناسیون یا جداسازی رخ می‌دهد. به دلیل این ناهمگنی، زمانی که روغن گرم یا سرد شود، رفتارهای متفاوتی خواهد داشت و می‌تواند به بخش‌های مختلف سیستم ترمز آسیب بزند.

روغن‌های DOT-3, DOT-4 و DOT-5.1 می‌توانند به‌طور موقت با هم ترکیب شوند. فقط اگر سیستم ترمزتان ABS است، موقع ترکیب این روغن‌ها به نوشته روی آن‌ها دقت کنید که ببینید ترکیبشان ممانعتی دارد یا نه. 

مطلب پیشنهادی:نشانه اصلی خرابی ترمز خودرو

در صورت مخلوط کردن روغن ترمز سازندگان مختلف چه اتفاقی می‌افتد؟

توجه داشته باشید که فقط در مواقع ضروری و زمانی که هیچ راه دیگری ندارید باید دست به این کار، یعنی مخلوط کردن روغن ترمز سازندگان مختلف بزنید. مثلا اگر روغنی که از ابتدا در ماشین شما استفاده شده DOT-4 بوده و الان هم می‌توانید همان روغن را تهیه کنید، نباید مدل DOT-3 که ارزانتر است را در خودروتان استفاده کنید؛ چرا که این کار سیستم ترمزتان را خراب می‌کند و مشکلات دیگری برای سیستم ABS خودروتان بوجود می‌آورد. موقع انتخاب روغن ترمز باید حتما به این نکته توجه کنید که روغنی که در سیستم خودروتان استفاده می‌شود، با خودرو همخوانی داشته باشد. اگر ویسکوزیته دو برابر کمتر یا بیشتر از روغن ترمز اولی خودروتان داشته باشد، بهتر است از استفاده از آن اجتناب کنید چون از فشار سیستم ترمز می‌کاهد. دلیل بروز این اتفاق، این است که در دماهای منفی تسمه‌های لاستیکی کشسانی خود را از دست می‌دهند و در ماشین‌هایی که از روغن‌های DOT-3 یا DOT-4 استفاده می‌کنند، پدال ترمز سفت می‌شود و برای سرنشینان خودرو می‌تواند دردسرساز شود. اگر از DOT-5.1 که ویسکوزیته کمی دارد استفاده کنید، در فصل زمستان احتمال نشت روغن بالا خواهد بود.

پایان

در این مقاله، همه‌چیز درباره ترکیب کردن روغن ترمز سازندگان مختلف بررسی شد. هنگام تهیه روغن، حتما به روغنی که از ابتدا در خودروتان استفاده شده دقت کنید. همچنین نوشته‌های روی روغن‌ها را بررسی کنید تا بتوانید بهترین روغن برای خودروتان را انتخاب کنید. فراموش نکنید که اگر به علت بالا بودن روغن خاصی، آن را با روغن ارزانتری جایگزین کنید، هزینه‌هایی که در آینده به علت خرابی سیستم ترمز می‌پردازید بالاتر خواهد بود. همچنین، این کار می‌تواند هزینه‌های جانبی نیز به همراه داشته باشد.