زمانبندی مناسب سمپاشی درختان میوه و باغچه

کیفیت سمپاشی درختان، یکی از مهمترین عوامل در طول عمر آنهاست. چرا که عدم مراقبت در مقابل آفات و حشرات میتواند منجر به کاهش عمر و یا حتی مرگ درختان شود. یکی از مهمترین عوامل در این مسیر، تعیین زمان سمپاشی درختان است که بتوان متناسب با آن بهینهترین شرایط برای طول عمر گیاهان و درختان را فراهم کرد.
وقتی برای اولین بار درختان میوه خود را انتخاب کردید، احتمالاً تصاویری نوید بخش از میوههای آن در ذهن شما تداعی شده است. برگ های براق و میوههای درخشان فریبنده هستند و نوید یک نتیجه خوشمزه را پس از چند سال مراقبت حداقلی میدهند. اما متأسفانه گاها این اتفاق نمییفتد. آفات و بیماریها، درختان میوه را در هر بخش از کشور تحت تأثیر قرار میدهند. سمپاشی درختان میوه، بهترین راه برای جلوگیری از این مشکلات است و زمانی که در زمان مناسبی از سال انجام شود میتواند بهترین کارایی را داشته باشد.
انواع سموم درختان میوه
1. سمهای چندمنظوره
سادهترین و در دسترسترین راه برای مراقبت از درختان در برابر آفات، استفاده از مخلوط سمهای چندمنظوره است که عاملی مهم در زمان سمپاشی درختان به حساب میرود. در این حالت، شما نیازی به شناسایی آفت و بیماری خاص هر درخت نیاز ندارید. در این حالت، سمهای چندمنظورۀ مختلف را از روی لیبلشان بررسی کنید و سم مخصوص درختان میوه را انتخاب کنید.
2. سمهای روغنی خفته
برای مراقبت از حملۀ حشرات فلسدار، از مادهای به نام روغن زمستانی (Dormant Oil) استفاده میکنند. روغنهای زمستانی، کمتر فرایندهای تصفیه را از سر گذراندهاند، ولی برای اواخر فصل زمستان، که گیاه بسیاری از برگهای خود را از دست میدهد، مناسب هستند. این سم، در طول چرخه خواب درختان سیب روی تنه و اندام درخت اسپری میشود. روغن باغبانی حشرات زمستانی را در پوست درختان سیب شما می کشد و برای از بین بردن حشرات فلسدار، تخم کنه و تخم شته مفید است. زمان مناسب دیگر سمهای روغنی خفته، اوایل بهار و قبل از شروع به بازشدن جوانههای برگ است. در صورتی که از آنها استفاده میکنید، و دما به زیر 40 درجه فارنهایت (4 درجه سانتیگراد) برسد، میتواند موجب آسیب به درخت شود. به همین خاطر بهتر است در زمان سمپاشی درختان با گونههای روغنی و خفته، آب و هوای چند هفتۀ آینده را از روی نقشههای هواشناسی بررسی کرد. در زمان سمپاشی درختان بایستی توجه داشت که بیشتر درختان میوه، در صورت استفاده از این روغنهای زمستانی، تا 5 سال نیاز به سمپاشی مجدد نیاز ندارند مگر آنکه منطقۀ رشد گیاه، به خاطر محیط پیرامونی صنعتی، آلوده باشد.
3. اسپریهای قارچکُش
از اسپریهای قارچکش در اوایل فصل بهار برای از بینبردن بیماریهای دلمه، مثل آنچه که در درخت هلو رخ میدهد، استفاده میشود. در زمان سمپاشی درختان با اسپریهای قارچکش مدنظر داشته باشید که میشود در فصل بهار، صبر بیشتری به خرج داد اما در نهایت این فرایند بایستی قبل از بازشدن برگهای درخت، به پایان برسد. این قارچکشهای عمومی زمانی باید استفاده شوند که دمای هوا به شکل پیوسته در نزدیکی 60 درجه فارنهایت (15 درجه سانتیگراد) باشد.
بیشتر بخوانید : 10 علت سوختن نوک برگ درختان
اسپریهای حشرهکش
در مراقبت از اکثر آفات درختان میوه به هنگام افتادن گلبرگهای گل، اسپری حشرهکش انتخابی مناسب به شمار میرود. تنها استثنای این قاعده برای مصارف خانگی، احتمالاً شبپره است. برای انتخاب زمان سمپاشی درختان در مراقبت از این حشرۀ معمولی، دو هفته پس از ریزش گلبرگها، دوباره درختان را سمپاشی کنید و آخرین بار در تابستان برای مراقبت از نسل دوم پروانهها که میرسند، سمپاسی را دوباره انجام دهید.
زمان سمپاشی درختان بسته به نوع میوه
1. درخت سیب
زمان سمپاشی درختان سیب، بسته به چینش خاصی است. تعیین زمان سمپاشی براساس چرخۀ زندگی گیاه، منطقهای که در آن قرار دارید و به اقلیم منطقه بستگی دارد.
مراحل رشد گیاه شما، عامل مهم در انتخاب زمان سمپاشی است. هر گیاه دارای چرخۀ زندگی یا برنامۀ رشد است: خواب، قبل از شکوفه، شکوه، ریزش گلبرگ و تشکیل میوه. برایندی از این مراحل، عامل مؤثر در انتخاب بهترین زمان سمپاشی درختان است. تولید سیب های بدون عیب از بیماری یا آفات نیاز به مراقبت و هوشیاری مداوم دارد. دو نوع اولیه اسپری، چه آلی یا شیمیایی، مورد نیاز است: قارچ کش ها و آفت کش ها. درختان سیب (Malus domestica)، مانند اکثر درختان میوه، معمولاً در هر چهار فصل به نگهداری اسپری نیاز دارند.
بهترین زمان سمپاشی درخت سیب عبارت است از:
- زمستان، زمان هرس خوب، حذف زبالههای باغ و سمپاشی با روغن خفته (روغن زمستانی) است.
- بهار که در راه باشد، خبر خوبی به موجودات کوچک مزاحم میرسد که به محصول شما آسیب بزنند! فصل بهار در زمان سمپاشی درختان، وقت از بینبردن شتهها، کنهها و دلمههایی است که کپک و سوختگی همراه خود دارند.
- تابستان، زمان توزیع تله شبپره است، زمانی که شکوفهها بر روی درختان کمکم در حال ظاهرشدن هستند.
- پاییز، زمان سمپاشی کنهها و سایر موجودات کوچک و میکروسکوپی است که در منقطۀ شما ایجاد مشکل کردهاند. تمام میوههای ریخته شده را – نه فقط در پاییز بلکه در طول فصل رشد – تمیز کنید تا از مکان های تولید مثل لارو پروانه حذف شود.
بیشتر بخوانید : از بین بردن حشرات گلدان به روش خانگی
بیماریهایی که درخت را تهدید میکند عبارتاند از:
- سوختگی آتش (Fire Blight): به خاطر برگهای سوختهای که از روی شاخه میریزند، نامگذاری شده است. این یک بیماری باکتریایی است که به نوک شاخه حمله میکند و سپس به سمت تنه حرکت میکند و همه چیز را در مسیر خود از بین میبرد. برداشتن شاخههای آلوده و استفاده از اسپری فایر بلایت به کنترل این امر کمک میکند.
- کپک پودری (Powdery Mildew): میتواند یک مشکل دائمی باشد و در هر مرحله از زندگی درخت سیب شما به آن حمله کند. در این حالت، روغن خفته همراه با قارچکش مسی، کمکحال خواهند بود
- دلمه (Scab): که برگهای آلوده به دلمه دارای ضایعات سبز زیتونی یا قهوه ای هستند. این بیماری توسط قارچی ایجاد میشود که هم برگها و هم میوهها را آلوده میکند و اغلب میوه را غیرقابل خوردن میکند. بسیاری از درختان سیب به بیماری پوسته مقاوم هستند، چیزی که هنگام خرید درخت سیب باید در نظر بگیرید. یک اسپری قارچ کش خوب که برای استفاده در درختان میوه تایید شده است، بهترین روش برای پیشگیری از این بیماری است.
- آفات (Pests): کنههای عنکبوتی به برگهای درخت سیب شما آسیب میرسانند. آنها تارهای بزرگی تولید میکنند تا تخمهای خود را از آب و هوا محافظت کنند. برای جلوگیری از کنههای عنکبوتی، کار زیادی نمی توانید انجام دهید. آنها تمایل به حمله به درختان ضعیف تر دارند، بنابراین سالم نگه داشتن درخت میوه اولین قدم در پیشگیری است.
بیشتر بخوانید : بهترین زمان کود دهی درخت و باغچه
- شبپره کودلینگ (Codling Moth): پروانههای کادولینگ در اوایل بهار تخمهای خود را روی میوههای جوان در حال رشد میگذارند. فقط چند روز طول میکشد تا تخمها از تخم بیرون بیایند و لاروها به میوه شما نفوذ کنند و باعث انواع تخریب شوند. از تله شب پره برای روش بدون اسپری یا بونید حشره کش/آفت کش برای سمپاشی استفاده کنید.
- کاترپیلار چادری (Tent Caterpillar): این حشرههای کوچک، برگ درخت شما را در اوایل بهار از بین میبرند. در این فرآیند به توانایی درختان شما برای تولید انرژی آسیب می رساند. سمپاشی، بهترین روش برای کاهش تعداد آنهاست. از حشره کش/ آفتکش بونید برای کمک به کنترل کاترپیلارها استفاده کنید.
- ماگوت سیب (Apple Maggot): این مگس های مزاحم در اواخر بهار و اوایل تابستان ظاهر میشوند و تخمهای خود را روی میوه های جوان میگذارند. وقتی لاروها از تخم بیرون میآیند، راه خود را در میوه زیبای شما باز میکنند.ب هترین درمان برای ماگوتهای سیب، استفاده از تلههای مگس خرچنگ سیب در نزدیکی خوشه های میوه درختان پس از ریزش گلبرگهای گل است.
- حمله شته (Aphids Attack): شتهها، یکی از رایجترین آفات درختان سیب هستند. مورچهها، بقایای چسبناکی که توسط شتهها تولید میشود را دوست دارند و به مشکل میافزایند. روغن اسپری خفته و کنسانتره حشرهکش، به شما کمک میکنند تا از شر شتهها خلاص شوید.
2. سمپاشی مرکبات
بهترین زمان سمپاشی مرکبات، از انتهای بهار تا اوایل پاییز خواهد بود. در این بازه، فرایند سمپاشی باید هر 15 روز یکبار تکرار شود. اگر در تابستان، سمپاشی را انجام میدهید، زمان صبح یا عصر را برای انجام کار انتخاب کنید چرا که سموم در دمای 15 تا 28 درجه سانتیگراد، بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند. انتخاب زمان سمپاشی درختان مرکبات در فصل زمستان، اشتباهی شایع است که بایستی از آن پرهیز کرد.
بیشتر بخوانید : کارهای لازم بعد از سمپاشی خانه
آبیاری درخت پیش از آغاز فرایند سمپاشی، به بهبود فرایند کمک شایانی میکند. بخشهای داخلی درخت بایستی به شکل متمرکز در معرض سم قرار گیرند
3. زمان سمپاشی درخت گلابی
درخت گلابی، بسیار حساس به بیماری است و اگر مراقبت کافی از آن صورت نگیرد، آسیبهای زیادی را برای باغدار به همراه داشت. بیماریهای شایعی مثل سفیدک سطحی، پسیل گلابی از مهمترین آفاتی هستند که درخت گلابی را مورد حمله قرار میدهند. پسیل گلابی، بسیار به هوای گرم و خشک علاقهمند است و در جاهایی که رطوبت پایین و دما بالاست، آسیب بیشتری از خود را به جای میگذارد. بهترین زمان سمپاشی درختان گلابی، اواخر زمستان است چرا که هنوز شکوفههای درخت باز نشدهاند.
4. سمپاشی درختان انگور
آخر اسفند، زمانی که درختان جوانه نزدهاند، استفاده از روغن ولک، بهترین زمان سمپاشی درختان انگور است.
چند نکته کاربردی در زمان سمپاشی درختان
- نکتۀ مهمی که در زمان سمپاشی درختان، بسیار حائز اهمیت است، عدم انجام این کار در هنگام شکوفهدادن درختان است. زمانی که شکوفههای درخت در حال بازشدن هستند، بر روی گل زنبورهایی وجود دارند که برای گردهافشانی و رشد میوه بسیار حائز اهمیتاند. سمپاشی درختان در این زمان، موجب آسیب به آنها و ایجاد خلل جدی در فرایند رشد طبیعی گیاه خواهد بود.
- قطعاً مثل همیشه، مواد ارگانیک ایمنتر و سازگارتر با محیط زیست هستند و بایستی در اولویت استفاده قرار گیرند. در صورتی که این اتفاق قابلیت انجام نداشت، به سمت سموم شیمیایی حرکت کنید!
- بهتر است سم را با کمی آب ولرم مخلوط کرده و با استفاده از سمپاشهای موتوری (در فضاهای بزرگ) و مخازن کوچک (در باغچههای کوچک)، فرایند سمزدایی گیاهان و درختان را انجام دهید. باید توجه داشت که تنه درخت هم، مثل ساقه و برگ، نیاز به سمپاشی دارد. فرایند سمپاسی بایستی به شکلی باشد که محلول، همانند ریختن قطرههای باران، از روی شاخهها به سمت پایین شره کند. پیش از برنامهریزی برای زمان سمپاشی درختان، لباس و عینک مناسب تهیه کنید. حتماً در هنگام سمپاشی لباس مخصوص به تن داشته باشید و در انتهای فرایند، یک لیوان شیر بخورید.