یکی از مهمترین مسائلی که در بحث استفاده از وسایل برقی و یا گازی مطرح است بحث ایمنی آنهاست که حتما بایستی مورد توجه قرار گیرند. آبگرمکن‌های برقی و گازی نیز به دلیل استفاده از انرژی آتش‌زا بیشتر از سایر تجهیزات مستعد ایجاد خطر و به ویژه آتش‌سوزی و انفجار هستند، یکی از قطعاتی که در تامین ایمنی این دستگاه‌ها نقش مهمی دارد ترموکوپل است، همانند سایر قطعات به کار رفته در آبگرمکن، پس از مدت زمان طولانی استفاده از آن ممکن است نیاز به تعویض ترموکوپل آبگرمکن داشته باشید.
در ادامه مقاله پس از پرداختن به مباحثی از قبیل روش کار و اهمیت ترموکوپل در آبگرمکن، به روش تعویض ترموکوپل آبگرمکن نیز خواهیم پرداخت پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ترموکوپل چیست و چه کاربردی دارد؟
قبل از پرداختن به بحث تعویض و تعمیر آبگرمکن بهتر است نگاهی کلی به این قطعه و عملکرد آن داشته باشیم. ترموکوپل یک سنسور برای اندازه‌گیری دما است. این سنسور از دو سیم فلزی غیرمشابه تشکیل شده است که در یک انتها به هم وصل شده و در انتهای دیگر به یک دماسنج ترموکوپل یا دستگاه دیگری متصل می‌شوند. در رابطه با آبگرمکن‌های گازی یکی از معدود قطعات الکتریکی که در این وسیله ضروری در تولید جریان الکتریسته نقش دارد ترموکوپل است که در واقع این قطعه به مانند یک مولد الکتریکی عمل می‌کند و از تماس دو فلز غیرهمسان با هم جریان الکتریسیته تولید می‌شود.
ترموکوپل‌ها به دلیل تطبیق‌پذیری خود به‌عنوان سنسورهای دما شناخته می‌شوند، بنابراین معمولاً در طیف گسترده‌ای از کاربردها استفاده می‌شوند؛ از ترموکوپل‌های صنعتی گرفته تا ترموکوپل‌های معمولی که در لوازم برقی و لوازم خانگی معمولی یافت می‌شوند. با توجه به طیف گسترده‌ای از مدل‌ها و مشخصات فنی، بسیار مهم است که ساختار اصلی و نحوه کار آن را درک کنید تا بهتر تعیین کنید که نوع و جنس مناسب ترموکوپل برای کاربرد شما چیست و یا در صورت خرابی و یا عدم کارکرد صحیح چگونه می‌توانید اقدام به تعویض ترموکوپل آبگرمکن نمایید.
در آبگرمکن‌ها ترموکوپل نقش یک وسیله ایمنی را بازی می‌کند که از بروز هر نوع خطر احتمالی و به ویژه انفجار و آتش‌سوزی جلوگیری می‌کند، فرض کنید اگر شعله آبگرمکن گازی شما خاموش شود، در صورتی که دستگاهتان ترموکوپل نداشته باشد امکان تجمع گاز و بروز انفجار وجود دارد، ولی در حضور ترموکوپل به محض خاموشی شعله، گاز نیز خاموش شده و خطر آتش‌سوزی برطرف می‌شود.
در واقع ترموکوپل یک قطعه هوشمند است که در مواقع اضطراری با قطع گاز از بروز نشتی و به دنبال آن آتش‌سوزی و مشکلات آبگرمکن ممانعت می‌کند. حال که به کاربرد و اهمیت بالای این قطعه حساس در آبگرمکن خود پی بردید بهتر است به محض مشاهده هر نوع خرابی و یا عدم کارکرد صحیح در کمترین زمان ممکن اقدام به تعویض ترموکوپل آبگرمکن خود نمایید.
مطلب پیشنهادی آموزش تست و تعویض ترموستات آبگرمکن
ترموکوپل چگونه کار می کند؟
همانطور که بیان شد ترموکوپل آبگرمکن متشکل از دو فلز غیر هم‌جنس است. البته ما فقط فلز بیرونی را می‌بینیم. از داخل این فلز سیم مفتولی عبور می‌کند. این دو فلز فقط در قسمت ابتدایی و نوک قطعه به هم متصل هستند. آغاز کار ترموکوپل در آبگرمکن‌ها با حرارت ناشی از روشن شدن شمعک دستگاه صورت می‌گیرد، زمانی که نوک سیم‌های غیرهمسان ترموکوپل با حرارت ناشی از شمعک گرم و داغ می‌شود، در اثر جنبش مولکولی ایجاد شده در اثر گرما اختلاف پتانسیلی در دو سر سیم‌ها در ترموکوپل ایجاد می‌شود که به عبارتی دستور باز بودن مسیر گاز را به شیر اطمینان می‌دهد، حال فرض کنید در صورت خاموشی شمعک، جنبش مولکولی ناشی از حرارت نیز از بین رفته و دستور مسدود کردن مسیر گاز به شیر اطمینان صادر می‌شود.
حال تصور کنید حتی با وجود خاموشی در شعله یا شمعک آبگرمکن به دلیل خرابی ترموکوپل، پیام اشتباه به شیر اطمینان ارسال شده و گاز همچنان جریان داشته باشد، این اشکال فنی مهم ممکن است در سرنوشت افراد تاثیر بگذارد، پس تعویض ترموکوپل آبگرمکن در موارد ضروری جزء مهمترین اقداماتی است که بایستی انجام گیرد.
محاسبه رایگان هزینه تعمیر آبگرمکن دیواری و زمینی!
چگونه می‌توان از سلامت ترموکوپل اطمینان حاصل کرد؟
گاهاً خرابی ترموکوپل می‌تواند باعث خرابی قطعات دیگری چون شمعک شود، در این شرایط شمعک یا روشن نمی‌شود و یا مدام در حالت روشن باقی می‌ماند. در این موقعیت برای اینکه از عملکرد صحیح ترموکوپل مطمئن شوید بایستی تست سلامت این قطعه را به ترتیب زیر انجام دهید.
برای تست سلامت ترموکوپل دو راه وجود دارد: بررسی ظاهری قطعه، انجام تست بلندگو
بررسی ظاهری ساده‌ترین روش چک کردن این قطعه است، دو سر ترموکوپل را از نظر استاندارد بودن یا نبودن وضعیت سیم‌ها بررسی کنید، همانطور که می‌دانید در یک سر ترموکوپل سیم‌های غیرهمجنس بایستی بهم هم متصل باشند، در غیر اینصورت ترموکوپل شما خراب است. در عوض در سمت دیگر ترموکوپل بین این دو فلز یک واشر عایقی وجود دارد که از اتصال آن‌ها به هم جلوگیری می‌کند، در صورت مشاهده خرابی در این واشر و یا آزاد بودن دو سر سیم‌ها می‌توانید پی به احتمال خرابی قطعه مورد نظر خود ببرید که در این شرایط حتما باید به فکر تعویض ترموکوپل آبگرمکن خود باشید.
انجام تست بلندگو: و اما دقیق‌ترین و مطمئن‌ترین راه برای پی بردن به سالم بودن ترموکوپل انجام این تست است، برای اینکار به یک بلند گو نیاز دارید که توسط یک سیم آن را به دو سر فلزات ترموکوپل وصل کنید، حال شروع به حرارت دادن ترموکوپل به مدت 30 دقیقه می‌کنید، جریان الکتریکی ضعیفی که در نوک ترموکوپل ایجاد می‌شود باعث شنیده شدن صدای هر چند ضعیفی در بلندگو خواهد شد که نشان از سلامت این قطعه مهم دارد.
مطلب پیشنهادی نشت گاز آبگرمکن دیواری
اگر با انجام این تست صدایی شنیده نشد بدانید که وقت تعویض ترموکوپل آبگرمکن شما فرارسیده است، در صورتی که با رها کردن ولوم آبگرمکن، شمعک دستگاه خاموش شود نیز می‌توانید به خرابی ترموکوپل آبگرمکن‌تان شک کنید.
تعویض ترموکوپل آبگرمکن
بنا به مطالب ذکر شده قطعا از اهمیت بالای ترموکوپل آبگرمکن آگاه شده و به کارایی آن پی برده‌اید، و متوجه شده‌اید که به دلیل ساختاری که دارد و قرارگیری مداوم آن در معرض حرارت ناشی از شمعک آبگرمکن احتمال خرابی، پاره شدن، جدا شدن اتصالات، یا ایراد یافتن واشر سر ترموکوپل بسیار بالاست و در این شرایط شما بایستی هر چه سریعتر اقدام به تعویض ترموکوپل آبگرمکن نمایید.
برای تعویض ترموکوپل آبگرمکن انجام اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- در درجه اول بایستی شیر گاز ورودی به آبگرمکن را ببندید و در صورت گرم بودن دستگاه اجازه دهید تا کمی خنک شود.
- بعد از برداشتن حفاظ بیرونی، با یک آچار فرانسه ترموکوپل را باز و از دستگاه جدا کنید.
- پس از جای‌ساز کردن ترموکوپل جدید به همان روشی که نوع قدیمی را خارج کردید، مجدداً با آچار فرانسه سر دیگر آن را با پیچ محکم کنید.
- تست سالم بودن ترموکوپل را اجرا کرده و پس از اطمینان از سلامت آن شمعک دستگاه را روشن کنید.
- پس از نگهداری دکمه ولوم به مدت یک دقیقه، شیرها را در حالت شمعک قرار داده و حفاظ آبگرمکن را مجددا در محل خود قرار دهید.
مطلب پیشنهادی آموزش رسوب زدایی آبگرمکن دیواری برقی و گازی
انجام این مراحل بسیار ساده و آسان است تا حدی که خودتان نیز می‌توانید به راحتی این کار را انجام دهید ولی اگر بگرمکن‌تان به سرویس دوره‌ای نیز نیاز داشت می‌توانید از یک سرویس‌کار حرفه‌ای بخواهید که در کنار سرویس دستگاه شما کار تعویض ترموکوپل آبگرمکن را نیز انجام دهد. نکته دیگر اینکه دقت داشته باشید که در صورت نیاز به خرید ترموکوپل حتما از محل‌های معتبر خریداری کنید و یا از یک فرد حرفه‌ای بخواهید اورجینال یا فیک بودن قطعه را برای شما مشخص کند تا در مدت زمان اندک نیاز مجدد به تعویض قطعه نداشته باشید.
اگر برای تعویض ترموکوپل آبگرمکن و تعمیر و سرویس آبگرمکن خود نیاز به فردی حرفه‌ای و مطمئن دارید آچاره در خدمت شما است. شما می‌توانید با ثبت سفارش رایگان در سایت یا اپلیکیشن آچاره به رایگان از متخصصین شهر خود استعلام قیمت بگیرید.
در این باره بیشتر بخوانید
نحوه کار آبگرمکن‌های بدون مخزن
آموزش تعمیر و عیب‌یابی مشکلات آبگرمکن برقی
