علت توقف رشد شفلرا چیست؟ + حل مشکل

توقف رشد شفلرا بنا به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. وجود نقص در شرایط زیستی و آفات و بیماری‌ مهم‌ترین عوامل توقف رشد این گیاه است. بنابراین برای دانستن علت توقف رشد شفلرا باید عوامل متعددی را از نظر بگذرانیم. چنانچه شرایط زیستی مناسبی برای این گیاه فراهم باشد، بدون شک یکی از مقاوم‌ترین گیاهان آپارتمانی است. به همین دلیل برای نگهداری و پرورش گیاه باید نیازهای ابتدایی آن فراهم باشد. در اینصورت برای پرورش آن مشکل چندانی نخواهید داشت. با آچاره همراه باشید تا در این زمینه بررسی بیشتری داشته باشیم.

ویژگی‌های گیاه شفلرا

گیاه شفلرا دارای برگ‌های بیضی شکل براقی است که با نظم و زیبایی خاصی از قسمت مرکز رشد کرده‌اند. به دلیل رشد چتری مانند این برگ‌ها به شفلرا گیاه چتر یا درخت چتر نیز می‌گویند. منشاء رویش گیاه شفلرا مناطق جنوبی چین و کشور تایوان است. گونه‌های متنوعی از شفلرا مانند ابلق و طلایی و … وجود دارد. تعدادی از آن‌ها برگ‌های بزرگتری دارند که بومی استرالیا هستند. این گیاه خوشبو یک سم‌زدای بسیار قوی است. زیرا علاوه بر تولید اکسیژن، آلاینده‌های هوا را نیز جذب می‌کند. به همین دلیل به عنوان یک گیاه بسیار زیبا و مفید آپارتمانی شناخته می‌شود. ارتفاع شفلرا به طور معمول بین 30 تا 180 سانتیمتر است.

آیا گیاه شفلرا سمی است؟

در داخل شیره گیاه شفلرا کریستال های اگزالات کلسیم وجود دارد. اگر شیره شفلرا با دست تماس داشته باشد، موجب تحریک پوستی می‌شود. بنابراین بهتر است زمانی که قصد هرس یا تعویض گلدان را دارید، از دستکش استفاده کنید. توجه داشته باشید که این گیاه برای حیوانات خانگی مانند گربه و سگ سمی محسوب می‌شود. زیرا در اغلب اوقات حیوانات با دهان و بینی برگ گیاهان را لمس کرده و آن‌ها را می‌خورند. علائم خوردن گیاه شفلرا توسط حیوانات، ترشح زیاد دهان، سوزش زبان و لب و داشتن تهوع است. با مشاهده این علائم بهتر است حیوان خانگی خود را نزد دامپزشک ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر  مقاله گیاهان بی‌خطر برای حیوانات خانگی را مطالعه کنید.

بیشتر بخوانید : دلایل پژمرده شدن گل

شرایط نگهداری گیاه شفلرا

نگهداری و پرورش شفلرا چندان سخت و پرزحمت نیست. اما ضروری است برای رشد بهتر این گیاه، شرایط لازم فراهم باشد. این شرایط عبارتند از؛

1. خاک مناسب برای رشد شفلرا

بهترین خاک برای رشد شفلرا خاک لومی شنی با PH اسیدی است. در واقع خاک لومی خاکی است که حاوی درصدهای مشخصی از سیلت، شن و رس است. در خاک لومی شنی درصد شن بیشتر از سایر مواد است. این خاک بسیار حاصلخیز بوده و دارای مواد مغذی و هوموس بیشتری است. همچنین در مقابل عوامل فرسایش خاک مقاومت بالایی دارد. برای رویش شفلرا لازم است خاک زهکشی مناسبی داشته باشد تا آب اضافه آن خارج شود. به این ترتیب خاک حالت باتلاقی پیدا نخواهد کرد. اگر خاک لومی شنی با کمپوست مرطوب ترکیب شود، بستر بسیار مناسبی برای رشد شفلرا فراهم می‌شود.

2. آبیاری شفلرا

قطعا گیاه در طول فصل رشد که همان فصول گرم سال است، نیاز آبی بیشتری خواهد داشت. بنابراین فواصل زمانی آبیاری گیاه شفلرا درفصول رشد، کوتاه خواهد بود. اما توجه داشته باشید که نباید در آبیاری این گیاه زیبا زیاده‌روی کنید. زیرا با این کار عملا گیاه خود را نابود خواهید کرد. برگ‌های زرد و ریخته شفلرا نشانگر آبیاری زیاد آن است. برای آب‌ دادن به گیاه نمی‌توان زمان مشخصی را تعیین کرد. به همین دلیل بهترین روش چک کردن خاک گلدان است. یعنی باید تا عمق 4 سانتیمتری خاک را بررسی کنید، چنانچه خشک بود گیاه را کاملا آبیاری نمایید. دقت داشته باشید که کم‌آبی باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی برگ‌ها می‌شود. بنابراین اجازه ندهید که گیاه برای مدت طولانی تشنه بماند.

بیشتر بخوانید : آموزش ساخت لامپ رشد گیاه در خانه

3. کوددهی گیاه شفلرا

کوددهی گیاه شفلرا باید در فصول رشد انجام شود. دادن کود در فصول سرد که زمان خواب گیاهان است مانند یک شوک بزرگ برای گیاه به ‌شمار می‌آید. در این زمان گیاه در حال استراحت است و توان جذب بالایی ندارد. شاید تصمیم بگیرید که برای جلوگیری از توقف رشد شفلرا در زمستان نیز از کود استفاده نمایید. اما ممکن است این کار به ریشه آسیب برساند.

در فصول رشد، می‌توانید از کود مایع برای رشد گیاه خود استفاده کنید. اصولا دستورالعمل استفاده کودها روی محصول درج شده است. بنابراین بهتر است بر اساس دستورالعمل، میزان کود و زمان کوددهی را تعیین کنید. همچنین می‌توانید از کودهای گلوله‌ای آهسته رهش استفاده کنید. این کودها حاوی مواد مغذی زیادی هستند. خاصیت این کود در این است که به‌آهستگی مواد مغذی خود را در خاک رها می‌کند. بنابراین زمان بیشتری نسبت به سایر کودها صرف می‌شود تا عمل کوددهی تکمیل ‌شود. به این ترتیب خاک به مدت طولانی‌تری غنی خواهد بود.

بیشتر بخوانید: نکاتی که باید درباره کود آهن گیاه بدانید

4. دما و رطوبت مناسب

شفلرا یک گیاه استوایی است. طبیعی است که کمی دمای بالا و رطوبت را دوست داشته باشد. در دمای کمتر از 15 درجه سانتیگراد بسیار آسیب‌پذیر می‌شود. بنابراین بهتر است گیاه شفلرای خود را از سرمازدگی و قرار گرفتن در مسیر وزش باد حفظ کنید. همچنین لازم است آن را در معرض باد کولر قرار ندهید. زیرا در این حالت به سرعت برگ‌های آن ریزش کرده و گیاه خزان می‌کند.

ممکن است بخواهید برای تامین رطوبت گیاه، از اسپری آب استفاده نمایید. باید توجه داشت که اسپری کردن آب می‌تواند موجب قارچی شدن برگ‌ها شود. بنابراین بهترین روش تامین رطوبت، ایجاد جزیره برای گیاه است.

5. نور مناسب شفلرا

شفلرا نور زیاد اما غیرمستقیم را دوست دارد. بهترین مکان برای گیاه شفلرا در داخل آپارتمان، کنار پنجره است. اما احتیاط کنید که مستقیما در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرد. زیرا ممکن است برگ‌های آن بسوزد. همچنین می‌توانید در فصول گرم سال آن را در محیط بیرون قرار دهید. اما باید حتما در مکان سایه قرار گیرد. در این صورت رشد بسیار خوبی خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: معرفی گیاهانی که به نور زیاد نیاز دارند

علت توقف رشد شفلرا چیست؟

مواردی که قبل‌تر بیان شد، در واقع مهم‌ترین عوامل رشد شفلرا هستند. این گیاه رشد سریعی دارد. اگر بستر مناسب زیستی آن فراهم باشد می‌تواند سالیانه 60 تا 90 سانتیمتر رشد داشته باشد. چنانچه برای مدت طولانی شاهد توقف رشد و یا ریزش برگ‌های شفلرا هستید باید علت را بیابید. زیرا قطعا مشکلی برای رشد گیاه به وجود آمده است که باید بررسی و رفع شود. عواملی که ممکن است موجب توقف رشد شفلرا شود عبارتند از؛

1. دمای محیطی نامناسب

گیاه شفلرا نسبت به دمای محیط به سرعت واکنش نشان می‌دهد. به گونه‌ای که ممکن است دچار شوک و استرس محیطی شود. در این صورت نشانه‌هایی مانند توقف رشد شفلرا، پژمردگی، ریزش و تغییر رنگ برگ‌ها بروز خواهد کرد. این علائم نشان می‌دهد گیاه دچار استرس محیطی شده است. همانطور که قبل‌تر بیان شد، دمای زیر 15 درجه سانتیگراد برای شفلرا بسیار آزاردهنده است. اما از طرفی گرما و رطوبت بیش از اندازه نیز گیاه را با مشکل مواجه می‌سازد. دمای مناسب شفلرا بین 15 تا 32 درجه سانتیگراد است. اگر دمای محیطی شفلرا را متناسب با رشد آن در نظر بگیرید، گیاه رشد خوبی خواهد داشت.

توجه داشته باشید در زمانی که شفلرا دچار استرس محیطی می‌باشد، از وارد کردن هر گونه شوک نسبت به آن خودداری کنید. شوک‌های مضاعفی که می‌توانند گیاه شفلرا را در این حالت بیشتر رنج دهند عبارتند از:

• تعویض گلدان
• کوددهی گیاه
• هرس کردن
• قلمه زدن
• عوض کردن خاک

در چنین موقعیتی بهتر است فقط مکان قرارگیری شفلرا را تغییر دهید تا از دمای مناسبی برخوردار باشد.

2. نداشتن نور کافی بک عامل مهم برای توقف رشد شفلرا

گیاه شفلرا برای انجام فتوسنتز نیاز به نور کافی دارد. اگر این گیاه از منبع نوری دور باشد، نه تنها رشد نخواهد کرد بلکه دچارریزش برگ خواهد شد. شفلرا باید روزانه 6 تا 7 ساعت نور غیرمستقیم داشته باشد. توجه داشته باشید که نور مستقیم خورشید به سرعت موجب سوختن برگ‌های زیبای شفلرا خواهد شد. به این ترتیب شما شاهد برگ‌های زرد و قهوه‌ای رنگ آن خواهید بود. (4 علت زرد شدن برگ گیاهان و راه حل رفعی زردی برگ) لازم است آن را از تابش مستقیم نور خورشید دور نگهدارید. اما در فصول سرد که نور خورشید سوزان نیست، قرار دادن شفلرا در مسیر تابش آن زیانی نخواهد داشت. حتی در مواقعی بسیار مفید است.

3. تامین نبودن رطوبت گیاه شفلرا

اشاره کردیم که شفلرا یک گیاه بومی جنگل‌های استوایی است. بنابراین آب و هوای مرطوب در اکوسیستم رشد آن موضوع حیاتی می‌باشد. این گیاه در شرایط محیطی خشک با از دست دادن رطوبت، نمی‌تواند به‌درستی از مواد مغذی خاک و یا کود استفاده نماید. کمبود رطوبت اکوسیستم زیستی آن را دچار تحولات منفی می‌کند. بنابراین برای حفظ رطوبت آن باید کمی تلاش کنید.

اسپری آب شاید اولین راه حلی است که به ذهن خطور می‌کند. اما این کار خطر قارچی شدن گیاه را بالا می‌برد. بهترین روش برای تامین رطوبت همیشگی و لازم برای شفلرا درست کردن جزیره است. برای این کار می‌توانید از دو روش استفاده کنید.

روش اول گردهم آوردن گلدان‌های رطوبت‌دوست در کنار یکدیگر. در این روش گیاهان را گرد هم جمع کرده و در وسط آن‌ها ظرف آبی قرار دهید. وجود گیاهان در کنار هم به تنهایی موجب ایجاد رطوبت خواهد شد. اما وجود یک ظرف آب نیز به این روند کمک بیشتری می‌کند.

روش دوم ساختن جزیره به وسیله ریختن آب در زیر گلدان است. در این روش لازم است داخل زیرگلدانی را با سنگریزه پر کنید و گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار دهید. همچنین می‌توانید از چند تکه آجر یا چوب که روی لبه زیر گلدانی قرار می‌گیرد برای بالاتر نگاه داشتن گلدان استفاده نمایید. سپس زیرگلدانی را از آب پر کنید. توجه داشته باشید که نباید گلدان تماس مستقیم با آب داشته باشد. هربار با تبخیر شدن آب زیرگلدانی مجددا آن را پر کنید.

بیشتر بخوانید : راهنمای انتخاب گیاهان مناسب محل کار 

4. توقف رشد شفلرا به دلیل پوسیدگی ریشه یا ساقه

پوسیده شدن ریشه و یا ساقه یکی از جدی‌ترین مشکلاتی است که موجب توقف رشد شفلرا و یا حتی نابودی آن می‌شود. بزرگترین عاملی که موجب می‌شود پوسیدگی ریشه و ساقه برای گیاه بسیار کشنده باشد، بروز دیرهنگام علائم آن است. یعنی این مشکل از مدت‌ها قبل شروع می‌شود ، اما زمانی علائم آن نمایان می‌شود، که دیگر شانس زیادی برای نجات گیاه وجود ندارد. پوسیدگی ریشه عموما به وسیله پاتوژن‌ها و قارچ‌ها ایجاد می‌شود. از جمله دلایل این مشکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛

• ریزش برگ‌ها
• شل شدن ساقه
• افتادگی ساقه و برگ‌ه
• تغییر رنگ و شکل برگ

روش برطرف کردن پوسیدگی ریشه

همانطور که اشاره شد، متاسفانه در بسیاری از موارد پوسیدگی ریشه موجب توقف رشد شفلرا و مرگ گیاه می‌شود. اما اگر علائم فوق را در گیاه شفلرا مشاهده کردید لازم است ریشه‌های آن را بررسی کنید. برای این کار مراحل زیر را انجام دهید؛

1. گیاه را از خاک خارج کرده و ریشه‌ها را به خوبی بررسی کنید. ریشه‌های سالم باید به سفت و سفید رنگ باشند. اما ریشه‌های پوسیده اغلب رنگ قهوه‌ای یا سیاه دارند و شل و چسبناک و مرطوب هستند.
2. ریشه‌های پوسیده بوی نامطبوعی دارند اما ریشه‌های سالم بوی تازگی جوانه می‌دهند.
3. بعد از تشخیص پوسیدگی ریشه‌ها با دقت آن‌ها را جدا کنید. احتیاط کنید که ریشه‌های سالم آسیب نبینند.
4. سپس ریشه را زیر آب بگیرید و کاملا بشوئید.
5. سعی کنید برای کاشت از یک گلدان جدید استفاده کنید. در صورتی که از گلدان قبلی استفاده می‌کنید، حتما آن را با مواد شوینده شسته و محلول ضد قارچ در آن اسپری کنید.
6. لازم است که به ریشه‌ها نیز محلول قارچ‌کش بزنید.
7. برای گلدان زهکش مناسب ایجاد کنید. برای این کار باید تا ارتفاع 5 سانتیمتری گلدان سنگریزه یا لیکا بریزید.
8. توجه داشته باشید که بعد از کاشت نیازی به آبیاری نیست. زیرا ریشه‌ها کاملا شسته شده‌اند. بنابراین باید اجازه بدهید تا ریشه‌ها کاملا خشک شوند.

سخن پایانی

شفلرا جزء گیاهان پرطرفدار آپارتمانی است. این گیاه جلوه بصری بسیار زیادی دارد و قابلیت تصفیه‌کنندگی آن محبوبیت آن را دوچندان کرده است. برای نگهداری و جلوگیری از توقف رشد شفلرا فقط کافیست نکاتی را که بیان شد انجام دهید. همچنین می‌توانید جهت مشاوره و آگاهی از کودهای مناسب و درمان مشکلات گیاه شفلرای خود با آچاره تماس بگیرید. متخصصان پرورش گل و گیاه آچاره همواره یاریگر شما خواهند بود.